W odchowie cieląt istotną rolę odgrywa bardzo wiele czynników, jednak najistotniejszym, wpływającym na właściwy rozwój cieląt jest ich żywienie. Odchów zdrowych i prawidłowo rozwiniętych cieląt decyduje o efektywności hodowli i użytkowaniu bydła. Błędy popełnione w trakcie odchowu mają negatywny wpływ na ogólną kondycję krów, ich zdrowotność, wydajność, a co za tym idzie i opłacalność produkcji. W pierwszych tygodniach życia następuje bardzo intensywny wzrost tkanek i narządów, kształtuje się odporność organizmu decydująca o przystosowaniu zwierzęcia do środowiska. Żywienie powinno być tak prowadzone, by odchować zwierzęta zdrowe, silne, dające doskonałe efekty w opasie lub reprodukcji.
W pierwszych trzech dniach życia wyłącznym pokarmem cielaka jest siara, która zawiera dwa razy więcej suchej masy, cztery do pięciu razy więcej białka i składników mineralnych w porównaniu z pełnym mlekiem krowim. Pokrywa ona całkowite zapotrzebowanie noworodka na wszystkie składniki odżywcze., Jest niezbędna dla młodego organizmu, gdyż dostarcza mu przeciwciał powodując wykształcenie tzw. odporności biernej i pobudzenie czynności przewodu pokarmowego. Ważne jest, by cielę wypiło pierwszą porcję siary jak najszybciej po zakończeniu porodu, gdyż poziom przeciwciał w niej zawartych jest wtedy najwyższy. Wraz z upływem czasu od wycielenia zmniejsza się nie tylko koncentracja przeciwciał w siarze, ale także przepuszczalność ścian jelita cienkiego dla immunoglobulin. Podanie siary bezpośrednio po wycieleniu ma decydujące znaczenie w przeciwdziałaniu wielu chorobom, przede wszystkim biegunkom i schorzeniom układu oddechowego. Kolejnym czynnikiem wpływającym na zapewnienie odpowiedniej odporności cielęciu jest ilość wypitej przez nie siary. Zaleca się, aby ilość siary, którą cielę otrzyma przed upływem 24 godzin od wycielenia wynosiła ok. 10 % masy ciała tj. 4-5 litrów, przy czym ponad połowę tej ilości cielę powinno otrzymać w pierwszych pięciu godzinach życia (pierwszy odpój w ciągu pierwszej godziny życia cielęcia). Pierwszego dnia po porodzie siarę podaje się ciepłą w 4-5 porcjach po 1-1,5 litra na odpój. W kolejnych dniach zmniejszamy częstotliwość pojenia do 3 razy, równocześnie zwiększając dawkę. Duża ilość pobranej siary korzystnie wpływa na wzrost i zdrowie cielęcia pod warunkiem, że karmimy je ostrożnie, zapobiegając przekarmianiu. Bardzo ważnym elementem żywienia jest woda - należy zapewnić cielętom stały dostęp do czystej i w odpowiedniej temperaturze wody.
Do czasu rozpoczęcia przeżuwania cielęta powinny pobierać pokarm wartościowy i łatwo strawny o wysokiej wartości biologicznej białka. Takim pokarmem są preparaty mlekozastępcze. Można je podawać bezpośrednio po okresie skarmiania siarą. Preparaty najwyższej jakości stosuje się już od 4 dnia po urodzeniu / np. Pro Milk, Ekono Milk / Od 2 tygodnia stosuje się te same produkty mlekozastępcze uzupełniając je paszami treściwymi z minimalnym dodatkiem bardzo dobrej jakości siana. Jednak pójło przygotowane z preparatów mlekozastępczych powinno być podstawową paszą do wieku 4-5 tygodni. Ten system poleca się nie tylko ze względów ekonomicznych, ale także z powodu lepszych efektów żywieniowych. Preparaty mlekozastępcze w porównaniu z mlekiem krowim mają bowiem lepszy skład chemiczny – zawierają mniej białka i tłuszczu, a więcej laktozy i witamin. Dzięki żywieniu preparatami mlekozastępczymi unika się również przenoszenia zarazków z krowy na cielaka /cielę nie zawsze pije z czystego wymienia/, poza tym mleko zawiera więcej zanieczyszczeń i bakterii, a czasami mogą się w nim znajdować pozostałości po leczeniu antybiotykowym.
Wczesne zapewnienie cielętom dostępu do pasz stałych znacznie przyspiesza rozwój żwacza, zwiększa liczbę cykli przeżuwania i przyśpiesza czas ich trwania. Szczególne znaczenie mają pasze zawierające skrobię, która jest łatwo przyswajalna przez cielęta i zapewnia optymalny poziom kwasu propionowego dla właściwego rozwoju żwacza. Taki sposób postępowania prowadzi do właściwego rozwinięcia kosmków oraz utworzenia grubej i odpowiednio pofałdowanej ściany żwacza, która będzie mieć korzystny wpływ na przyswajanie składników pokarmowych. Grubsza ściana żwacza będzie lepiej funkcjonować przez całe życie zwierzęcia oraz poprawi wchłanialność składników pokarmowych do krwi, kiedy cielę stanie się jałówką. Jałówka a potem krowa będzie mogła skuteczniej wykorzystać składniki pokarmowe zawarte w paszy, co zaowocuje wyższą wydajnością mleczną oraz niższymi kosztami produkcji mleka. Wszystkie te kryteria spełnia mieszanka Cielmax Musli, której zalety doceniło już wielu hodowców. Ten prestarter jest chętnie pobierany przez cielęta. Zawiera specjalnie wyselekcjonowane składniki i jest źródłem bardzo łatwo strawnego białka o wysokiej przyswajalności. Jest on polecany szczególnie w czasie zmian w żywieniu cieląt np. w czasie odsadzenia od preparatów mlekozastępczych wtedy, gdy cielęta cierpią z powodu niedoboru energii. Źródło łatwostrawnej energii, jakim jest preparat mlekozastępczy jest zazwyczaj zastępowane paszami z wyższym udziałem włókna. Natomiast ten, kto stosuje prestarter dostarcza cielęciu łatwo dostępną energię, ponieważ ta pasza zawiera specjalnie preparowane ziarna zbóż. Od 5 tygodnia życia stopniowo wymieniamy prestarter Cielmax Musli na mieszankę granulowaną np. Cielmax Starter.
Bardzo ważny w rozwoju cieląt jest rozwój żwacza /namnożenie mikroflory, rozwinięcie błony śluzowej/, rozpoczynający się z chwilą pobierania pasz suchych. Ponieważ wlewanie się pójła do żwacza powoduje biegunki, a zadawanie siana w okresie rozwoju żwacza utrudnia tworzenie się w nim błony śluzowej, cielę powinno dostawać więcej paszy treściwej niż siana.
Wczesne rozpoczęcie podawania pasz treściwych umożliwia hodowcom rozpoczęcie odsadzenia cieląt od preparatu mlekozastępczego we wcześniejszym niż zwykle okresie, a tym samym umożliwia obniżenie kosztów związanych z odsadzaniem cieląt. Począwszy od 6-7 tygodnia życia przy stale zwiększającej się ilości skarmianej paszy treściwej, zaczynamy obniżać ilość preparatu mlekozastępczego. Odpajanie trzeba zakończyć, gdy cielę pobiera minimum 2 kg mieszanki treściwej typu prestarter na dobę. Przypada to najczęściej w wieku ok. 2 miesięcy. Po tym okresie podstawę pożywienia powinna stanowić pasza treściwa. W 9-10 tygodniu życia cielaka należy zwiększyć podawanie dobrej jakości pasz strukturalnych suchych – siana lub kiszonki.
W miarę rozwoju przedżołądków rola pasz objętościowych w diecie cieląt stopniowo wzrasta. W trzecim etapie wychowu cielęta żywi się wyłącznie paszami stałymi - mieszankami treściwymi, sianem, i kiszonką. Półroczne cielę powinno być żywione tak, jak dorosłe przeżuwacze. Jednak, kiedy cielę ukończy 12 tydzień życia należy podjąć decyzję o dalszym kierunku jego użytkowania, a co za tym idzie o wyborze specyficznego programu żywienia.
Podsumowanie:
- Przez pierwsze cztery dni życia oseska zadajemy mu wyłącznie siarę;
- W czwartym dniu podajemy preparat mlekozastępczy, przez miesiąc zwiększamy jego ilość do ok. 6 litrów na dobę w dwóch odpojach, cielętom zadajemy pójło o temperaturze ok.40 st. C;
- Przed upływem tygodnia życia cielaka zapewniamy mu dostęp do łatwostrawnej paszy treściwej tak, aby w wieku ok. 7 tygodni pobierał on ok. 1 kg paszy na dobę;
- W drugim miesiącu zmniejszamy ilość podawanych preparatów mlekozastępczych z 3 do 1 litra na każdy z dwóch odpojów na dobę;
- Po zakończeniu drugiego miesiąca, gdy cielę zjada dziennie minimum 2 kg paszy prestarter rezygnujemy z pojenia preparatami mlekozastępczymi, zaczynamy podawanie siana i kiszonek;
- Od 10 tygodnia zaczynamy stosować pasze treściwą ;
- Przez cały okres życia zwierzęcia zapewniamy mu dostęp do czystej, świeżej wody;
- Zastosowanie takiego programu odchowu cieląt daje możliwości inseminacji jałówki w wieku 15 miesięcy przy wadze ciała powyżej 400 kg
.png)
Zaloguj przez Facebook
