Na terenie gminy Kochanowice powstała już pierwsza w powiecie
lublinieckim plantacja wierzby energetycznej.
Unia Europejska zakłada do
2010r. udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym do 22%(!!!), a Polska
ma stać się „Zielonym Kuwejtem Europy”. Na leżących odłogiem, z przyczyn
ekonomicznych, gruntach rolnych rosnąć będzie „zielony węgiel” przeznaczony do
energetyki.
Rośliną, która została sprawdzona w Danii, Szwecji, Niemczech, a od 10 lat są prowadzone nad nią także prace naukowe w Polsce, a która nadaje się idealnie do celów energetycznych, jest wierzba krzewiasta Salix Viminalis. Roślina ta charakteryzuje się dużym przyrostem masy drewna w krótkim okresie czasu dlatego jest nazwana „zielonym węglem”.
Czy rolnik zajmujący się uprawą na cele energetyczne „zielonego węgla”, szczególnie na glebach niewykorzystywanych rolniczo ze względu na brak opłacalności rolnej, jest na najlepszej drodze do pełnego sukcesu finansowego?
Stały, pewny dochód ze sprzedaży „zielonego węgla” rosnący proporcjonalnie do wzrostu cen energii i paliw, przy najniższym koszcie wytworzenia 1 GJ energii, a także w związku z przyjęciem Polski do Unii Europejskiej i zaostrzeniem norm ekologicznych - to nadzieja dla polskiego rolnika.
Do uprawy mogą być wykorzystywane prawie wszystkie grunty, jednakże najlepszą wydajność plantacji uzyskuje się na gruntach rolnych od III do V klasy bonitacyjnej. Przed założeniem plantacji grunt należy odchwaścić oraz przygotować rolniczo poprzez orkę i bronowanie. Sadzonki o długości ok. 25cm wysadza się w okresie od grudnia do początków maja. (Plantację należy nawozić mieszankami azotowymi w ilości do ok. 100 kg/ha.) Cięcie witek odbywa się późną jesienią. Witki następnie dzielone są na sadzonki o długości ok. 25 cm. Pierwsze zbiory z plantacji energetycznej owej wierzby będą miały miejsce po upływie trzech lat.
Dodatkowy zysk dla rolnika, to sprzedaż sadzonek i możliwość zagospodarowania
na plantacji za odpłatnością osadów ściekowych pochodzących z okolicznej
oczyszczalni ścieków. Wyprodukowana energia pochodząca ze spalania wierzby jest
tania – ok. 9,56 zł/GJ (dla porównania koszt energii pochodzącej ze spalania
oleju opałowego wynosi ok. 34,65 zł/GJ). Wartość energetyczna ,,zielonego węgla”
jest porównywalna z miałem węglowym, co przy jego całkowicie ekologicznych
parametrach procesu spalania oraz możliwości przemysłowej, odnawialnej produkcji
czyni go paliwem przyszłości.
Duża zdolność pochłaniania biogenów (azot,
fosfor itp.) i innych związków chemicznych (w tym metali ciężkich), preferuje
wierzbę do zastosowania w ochronie wód powierzchniowych i gruntowych przed
zanieczyszczeniami. Silny przyrost krzewów w okresie wegetacyjnym decyduje o
dużej absorpcji zanieczyszczeń spływających wraz z wodami gruntowymi lub
powierzchniowo. Ma to szczególne znaczenie na obszarach użytkowanych rolniczo
oraz w sąsiedztwie wysypisk śmieci, wylewisk szamba i oczyszczalni ścieków,
gdzie występują odcieki zanieczyszczające wody gruntowe i glebę.
Na glebach mało urodzajnych, wytworzonych z piasków luźnych, na których plony roślin użytkowych są bardzo niskie, często dobrze udaje się uprawa wierzby wiciowej. Ponadto wierzba uczestniczy w redukcji zawartych w glebie ponadnormatywnych ilości metali ciężkich.
Plantacje wierzby ograniczają w znacznym stopniu rozprzestrzenianie się spalin z tras komunikacji samochodowej, poprzez tworzenie pasów ochronnych wzdłuż dróg. Uprawa wierzbowych lasów energetycznych i uzyskanego materiału jako opał w piecach fluidalnych i konwencjonalnych prowadzi w konsekwencji do zmniejszenia emisji do atmosfery produktów spalania węgla (m.in. dwutlenku siarki i dwutlenku azotu).
Wierzba Salix Viminalis znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach. Do możliwości wykorzystania wierzby zalicza się: rekultywację zdegradowanych gruntów, ochronę przeciwdeszczową i przeciwśniegową, biologiczne oczyszczanie ścieków, regulację stosunków wodnych, ochronę przeciwerozyjną, kształtowanie krajobrazu, ochronę przeciwpowodziową.