Agrest jest owocem pochodzącym z Europy, pierwsze wzmianki o nim można odnaleźć w literaturze z XVI w., wtedy to był znany jako roślina głównie żywopłotowa.
Wierzono także w przesąd, że zatknięcie gałęzi dzikiego agrestu za ramy drzwi i okien domów ochroni je od nieszczęścia.
Z czasem dziki agrest został przez ludzi przesadzony na żyzną, glebę gdzie szybko puścił korzenie oraz dał owoce słodsze i większe aniżeli dotychczas. Po udanej próbie "udomowienia" dzikiego agrestu, nasi przodkowie zaczęli eksperymentować z jego odmianami, chorować krzyżówki, aż w końcu otrzymali agrest taki jaki znamy dzisiaj.
Warto również wiedzieć, że agrest jest jednym z pierwszych krzewów, które wiosną robią się zielone, a także jako jeden z pierwszych dostarcza nam swoje owoce - nadające się zarówno do spożywania na surowo jak i na kompoty, dżemy, galaretki.
Agrest dzięki dużej zawartości magnezu i wapnia, pozytywnie wpływa na wzrost kości i zębów, a dzięki twardej skórce i licznym pestkom, wpływa pozytywnie na procesy trawienia.
Należy pamiętać aby nie spożywać na surowo niedojrzałego agrestu - jest bowiem wielce prawdopodobne, że może on spowodować poważne zatrucie!
Jeszcze nie tak dawno rodzice mówili do swoich (niegrzecznych) dzieci "ładny z ciebie ananas!", co odpowiada powiedzeniu "niezłe z ciebie ziółko!". Nie do końca rozumiem dlaczego tak smaczny i słodki owoc ma taką kiepską sławę. Za czasów PRL-u ananas był bardzo pożądanym owocem (podobnie jak wszystko czego nie było pod dostatkiem), teraz gdy mamy go w sklepach dostatek jedynym ograniczeniem w jego nabywaniu jest cena, ponieważ jest on jednym z droższych owoców.
Ogólnie wiadomo, że Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę, ale kto wie, że odkrył on także (dla Europejczyków) ananasa. Stało się to w 1493 roku na wyspie Gwadelupa, gdzie ananas rósł dziko nad rzekami oraz był hodowany przez tubylców. Z czasem Portugalczycy przenieśli uprawę ananasa do Indii, Afryki Południowej, na Jawę i Filipiny, a już w XVII w. ananas był hodowany we wszystkich tropikalnych krajach.
Jest wiele odmian ananasów, począwszy od malutkich (wielkości pięści dziecka), a skończywszy na okazach cztero kilogramowych.
Ananasów surowych nie należy myć bo szybko gniją. Przed spożyciem ananasa należy wykręcić mu czubek. Owoc ten kraje się w poprzek na krążki, które po obraniu ze skórki można już spożywać lub przetwarzać dalej. Nie należy spożywać ananasa wygryzając go ze skóry - ponieważ jest to owoc często spryskiwany (więc po co mamy zlizywać te chemikalia), a skóra ananasa może poranić dziąsła.
Minerały (mg/100 gram ananasa):
Sód: 2,1. Potas: 170,0. Magnez: 17,0. Wapń 16,0. Fosfor: 9,0
Żelazo: 0,4. Jod: -
Arbuz
Młodsi Internauci mogą nie wiedzieć, że władze Polski Rzeczpospolitej Ludowej starały się jak ognia unikać w polskim słownictwie wyrazów obcego pochodzenia (zresztą z marnym skutkiem) i podobnie było z arbuzem, a właściwie z jego perską nazwą, którą chciano zastąpić polskim wyrazem: kawon. Całe szczęście nazwa ta nie przyjęła się w społeczeństwie polskim - lubującym się od prawieków w obcych słowach.
Inną ciekawostką, wartą wspomnienia jest to że, wyraz "arbuz" jest jednym z niewielu (kilkunastu) wspólnych słów Polsko - Tureckich.
W Europie arbuzy hoduje się w Hiszpani, Portugali, Włoszech, Chorwacji, Francji, Grecji, Bułgarii, Rumuni, Węgrzech oraz Ukraina. W Polsce hoduje się odmianę odporną na niskie temperatury.
Arbuz, owoc afrykańskiego pochodzenia, chociaż nie ma szczególnych wartości odżywczych, cieszy się ogromnym powodzeniem, być może dlatego że jest on czymś pomiędzy owocem a lemoniadą (zawiera bardzo dużo soku). Jedzenie go bez noża i talerza jest więc nie lada wyzwaniem. My polecamy spożywanie go na surowo, najlepiej po schłodzeniu.
W przeciwieństwie do swojego kuzyna: melona - arbuz występuje głównie w deserach, polecamy szczególnie sałatkę z arbuza.
Minerały:
Znaczne ilości żelaza i potasu.
Banany rosną na krzakach wyglądających jak drzewa, w kiściach osiągających nawet długość 3 metrów. Owoce te rosną tylko w klimacie tropikalnym.
Czy wiecie, że banany z botanicznego punktu widzenia są jagodami!
Od wyrazu banan powstało już wiele słów pochodnych, np. "bananowiec" to statek przystosowany i przewożący banany, a "bananojad" to barwny ptak afrykański którego podstawową dietę stanowią banany.
Banany mogą i smakują, to zrozumiałe, jednak ich prawdziwym fanom trzeba przypomnieć, że banan (wyjątkowo wśród owoców) jest tuczący! Owoce te zwierają ponad 3 razy więcej kalorii niż grejpfrut czy cytryna.
Banany mają również liczne wartości odżywcze, przykładowo mają wysoką zawartość potasu, fosforu i magnezu oraz są łatwo przyswajalne, stąd bananów obecność w wielu dietach pochorobowych oraz w różnych przetworach dla niemowlaków.
Minerały (mg/100 gram banana):
Sód: 1,0. Potas: 390,0. Magnez: 36,0. Wapń 8,7. Fosfor: 28,0
Żelazo: 0,55. Jod: -
Borówka
A dokładniej mówiąc borówki brusznice, bowiem nasza "borówka" z przydomkiem bagienna oznacza łochynia, zaś regionalnie - przydomkiem "czernica" - również czarne jagody. Nam chodzi jednak o te pierwsze zwane także jako "gogodze" - niewielkie, lekko gorzkie czerwone jagody rosnące na malutkich krzewinkach, mocno przetrzebianych z okazji Wielkanocy (kiedy to pełnią obowiązki bukszpanu), a także - w ciągu prawie całego roku - na herbatki i wywary, które są znanym ludowym środkiem na przeziębienia, reumatyzm itp.
Same borówki natomiast , czyli owoce,. są w medycynie ludowej stosowane przeciwko przypadłościom żołądkowym, szczególnie biegunkom.
Borówek nie należy spożywać na surowo, ale w stanie przetworzonym mogą mogą pełnić dodatek do surówek jak i mięs, ale również jako smakowity deser.
Minerały (mg/100 gram banana):
Sód: 2,0. Potas: 72,0. Magnez: 5,5. Wapń 14,0. Fosfor: 9,7
Żelazo: 0,5. Jod: 0,003
Brzoskwinia
Brzoskwinia była owocem znanym już w starożytnej Persji. Dzięki wyprawom Aleksandra Wielkiego trafiła ona do Greków, a później do Rzymian, a tam osiągała tak zawrotne ceny, że tylko prawdziwi milionerzy mogli sobie na nią pozwolić. Wierzono także, że brzoskwinie sprowadzane z Persji są trujące i dopiero przesadzanie ich na żyzną glebę Cesarstwa Rzymskiego pozwala je spożywać bez ryzyka śmierci.
W starożytnych Chinach natomiast otaczano brzoskwinie czcią i traktowano jak relikwię. Rysunki tych owoców zdobiły ściany świątyń.
Ponieważ meszek pokrywający brzoskwinię przeszkadzał niektórym ludziom, specjaliści od hodowli roślin wyhodowali łysą brzoskwinię, czyli nektarynę. Smak, kolor, kształt ma identyczny jak oryginalna brzoskwinia, jest jednak nieznacznie droższa.
Warto jeszcze wspomnieć, że skóra nektaryny nie jest tak ciężko strawna jak skóra brzoskwini.
Brzoskwinia liczy sześć gatunków.
Minerały (mg/100 gram brzoskwini):
Sód: 1,3. Potas: 200,0. Magnez: 9,2. Wapń 7,8. Fosfor: 23,0
Żelazo: 0,48. Jod: 0,001
Cytryna
Kiedyś ciekawski poeta pytał "Znaszli ten kraj, gdzie cytryna dojrzewa?", ale ojczyzną cytryny nie są słoneczne Włochy lecz Himalaje lub Iran. We Włoszech zaś pierwsze drzewko cytrynowe posadzono stosunkowo późno, bo dopiero w IV w. Ale nawet wtedy nie doceniano jej wartości smakowych, na początku używana była tylko jako środek przeciw molom, które podjadały starożytnym Rzymianom ich słynne togi.
Cytryny rosną na drzewach o wysokości zazwyczaj do 5 metrów, gałęzie są z kolcami. Owoce (czyli cytryny) nawet dojrzałe są zielone, barwę żółtą uzyskują dzięki poddaniu ich działaniu etylenu.
Obecnie najwięcej plantacji cytryn mają takie kraje jak Stany Zjednoczone, Włochy, Meksyk, Grecja i Hiszpania.
Warto wiedzieć, że dzięki sporej zawartości witaminy C (tylko czerwone porzeczki mają jej więcej, wśród owoców) cytryna działa antyprzeziębieniowo i antygrypowo.
Czereśnie rosły dziko w Europie od niepamiętnych czasów. Lukullus, jeden z wodzów armii starożytnego Rzymu w I w. naszej ery przywiózł z jednej z wypraw, do Rzymu drzewko czereśniowe. Czereśnie bardzo szybko zadomowiły się w Cesarstwie Rzymskim.
Polskie słowo "czereśnia" pochodzi od nazwy oryginalnej łacińskiej "xerasa".
Czereśnie są dobre dla reumatyków oraz osób chorych na serce. Należy jednak pamiętać, że nie są to owoce szczególnie łatwo strawne, dlatego osoby mające problemy z żołądkiem powinni spożywać je po uprzednim ugotowaniu. Ci natomiast, którzy mogą się rozkoszować czereśniami na surowo nie powinni zapominać o konieczności umycia ich przed jedzeniem.
Owoce te rosną w zwartych drzewostanach, dorastających do 20 - 25 m wysokości, tworząc długi, strzelisty pień i wąską, stożkowatą koronę. Drzewa czereśni samotnie rosnące mają krótki pień i szeroką, regularną koronę.
Czereśnie używane są do produkcji konfitur, napojów, win, koncentratów.
Minerały (mg/100 gram czereśni):
Sód: 2,7. Potas: 230,0. Magnez: 11,0. Wapń 17,0. Fosfor: 20,0
Żelazo: 0,35. Jod: -
Grejpfrut jest w pewnym sensie sierotą. Wiadomo, że należy do rodziny owoców cytrusowych i jest spokrewniony z rzadko dziś uprawianymi pampelmusami, ale dokładnie nie wiadomo skąd pochodzi. Przypuszcza się, że powstał jako mutacja pampelmusy w Zachodnich Indiach. Pierwsza wzmianka o grejpfrutach na Puerto Rico jest datowana na rok 1750. Po stu latach trafił do Kalifornii, Arizony i na Florydę, później zaś do Europy Południowej, gdzie zaczęto grejpfruty uprawiać w latach dwudziestych naszego stulecia.
Jako, iż owoce te rosną w kiści jak winogrona, mało pomysłowi Anglosasi nazwali go "grapefruit" czyli mniej więcej "winogronowy owoc", a Polacy, tym razem mniej pomysłowi od Anglosasów, przejęli to słowo, spolszczając pisownię.
Grejpfrut występuje w wielu dietach, ponieważ jest owocem niezwykle zdrowym i niskokalorycznym, wpływa m.in. dobrze na trawienie oraz pobudza krążenie krwi.
Owoc ten spożywa się najczęściej wyjadając łyżeczką miąższ (często z cukrem).
Grejpfruty w puszkach można stosować do sałatek tak samo jak surowe.
Minerały (mg/100 gram grejpfruta):
Sód: 2,0. Potas: 180,0. Magnez: 10,0. Wapń 20,0. Fosfor: 17,0
Żelazo: 0,25. Jod: 0,001
Gruszka
Gruszki przybyły ze starożytnej Persji przez Armenię i Małą Azję do Grecji, gdzie już na tysiąc lat przed naszą erą należały do ulubionych owoców. Z Grecji grusza trafiła do Rzymu. Tutaj zaś miała silne poparcie, sam Juliusz Cezar zarządził, aby posadzić ją w zdobytej Anglii. Z czasem grusza przekroczyła Alpy i dotarła do nas, gdzie spotkała swoje krewniaczki: gruszki leśne i ulęgałki.
Zarówno w literaturze, historii, kulinariach a nawet religii - grusza ustępowała zawsze miejsca jabłku. Oblecenie już te zaległość nadrabia, choć nie idzie jej lekko, bo jabłko nie zasypia gruszek w popiele i prezentuje coraz to nowe odmiany, mimo to równouprawnienie tego owocu, to nie - jak się mówi - gruszki na wierzbie, lecz realna i niedaleka przyszłość
Minerały (mg/100 gram gruszki):
Sód: 2,1. Potas: 130,0. Magnez: 7,8. Wapń 10,0. Fosfor: 15,0
Żelazo: 0,26. Jod: -
Jabłko
Jabłko odegrało niewdzięczna rolę w knowaniach przebiegłego węża - szatana oraz lekkomyślnej Ewy, która uległa jego namowom - ale to tylko uproszczenie! W Biblii słowo "jabłko" nie pada w tym kontekście ani razu. Jest tam mowa o "owocu" z drzewa, najwyraźniej nasi przodkowie uznali słowo "owoc" za zbyt abstrakcyjne i postanowili je słuchaczowi zbliżyć podkładając pod niego konkretny owoc.
Jabłko było zawsze symbolem miłości i płodności. Tu i ówdzie do dziś zachował się zwyczaj obdarowywania się przez zakochanych tym owocem. Złote jabłko zaś oznaczało (i nadal oznacza) dobry interes czyli coś na czym można dobrze zarobić.
Wyraz "jabłko" używa się w wielu przysłowiach i powiedzeniach, np. "amator kwaśnych jabłek" lub "stłuc na kwaśne jabłko", "jabłko padające niedaleko od jabłoni".
Czy wiesz, że w Polsce rośnie około 40 milionów jabłoni, dostarczających około 10 milionów ton owoców, obfitujących w witaminy, cukier, substancje aromatyczne i sole mineralne.
Śliwki to najstarsze znane rośliny użytkowe. Teofrast wspomina w swoich księgach o licznych śliwkach w Tebach i Memfis, a zwłaszcza w Damaszku, stąd tez śliwki eksportowano w miodzie i suszone.
Następnie owoce te była adoptowane przez starożytnych Rzymian. Wergiliusz pisał, że mieli dosyć własnych śliwek i podobno od importowanych nie były gorsze.
Medycyna ludowa stosowała śliwki jako środek odwadniający w dietach związanych z gośćcem, chorobami nerek, reumatyzmem, a także przy przeczyszczaniu - o tym szczególnie powinny pamiętać osoby lubiące się zajadać śliwkami w dużych ilościach.
Nie wskazane jest spożywanie śliwek przez cukrzyków oraz osób z nadwagą.
Na stole naszych babć zawsze były śliwki marynowane, które i do mięsa psują, i do sałaty, a i korniszona lub grzyba marynowanego zastąpiły, teraz niestety takie śliwki popadły w zapomnienie.
Minerały (mg/100 gram śliwki):
Sód: 1,7. Potas: 220,0. Magnez: 10,0. Wapń 14,0. Fosfor: 18,0
Żelazo: 0,44. Jod: -
Truskawka
To paradoksalne rośliny, które są zarazem stare i młode. Ich tradycja sięga czasów starożytnych, pisali o nich tacy twórcy jak Owidiusz i Wirglusz ... z tym, że wychwalali nie naszą truskawkę, tylko jej prababkę poziomkę! Lecz nazwa oficjalna truskawki, która można odnaleźć w encyklopedii: to poziomka ananasowa.
W XVIII wieku udało się otrzymać z amerykańskich odmian poziomki naszą obecną truskawkę, różniąca się od pierwowzoru smakiem, wielkością oraz aromatem.
Truskawka podbiła Europę i natychmiast podjęto dalsze starania jej ulepszania, które są tak skutecznie, że obecnie trudno wyliczyć wszystkie truskawkowe odmiany.
Jako ciekawostkę warto dodać, że w starych czasach (dla niektórych lepszych) uważano, że truskawki są dobre tylko dla mężczyzn, a kobietą przynoszą nieszczęście.
Minerały (mg/100 gram truskawek):
Sód: 2,5. Potas: 150,0. Magnez: 15,0. Wapń 26,0. Fosfor: 29,0
Żelazo: 0,96. Jod: -
Wiśnia
Jak pisał japoński poeta, dusza Japonii wyraża się w tchnieniu kwiatów dzikiej wiśni o wschodzie słońca. Miał on niewątpliwie rację , bowiem dla Japończyka, czyli mieszkańca Krainy Kwitnącej wiśni, najważniejszy w wiśni jest właśnie kwiat, a owocu on już wcale nie ogląda ani nie je.
W polskiej medycynie ludowej, natomiast wykorzystywano ogonki i liście z których robiono napary stosowane na katar, kaszel i inne symptomy przeziębienia. Z pestek wiśni wyciskano również olejek, który działa rozkurczowo.
Z samych zaś owoców można robić konfitury, inni zaprawiali je w czekoladzie, a jeszcze inni robili wiśniówkę lub wiśniaka - czyli dla każdego coś miłego z wiśni się zda zrobić.
Minerały (mg/100 gram wiśni):
Sód: 2,0. Potas: 114,0. Magnez: 8,0. Wapń 8,0. Fosfor: 7,0
Żelazo: 0,6. Jod: -
.png)
Zaloguj przez Facebook
