Czy polska produkcja owoców spełnia oczekiwania konsumentów?

Jakie sposoby produkcji owoców są najbardziej popularne w Polsce? Jakie są różnice pomiędzy integrowaną produkcją, systemem „zero pozostałości” a produkcją ekologiczną? W jaki sposób uprawy sadownicze mogą przyczyniać się do poprawy stanu środowiska naturalnego? To główne tematy konferencji prasowej, która odbyła się 29 listopada 2023 r. w Warszawie.
Podczas wydarzenia zaprezentowano również broszurę edukacyjną „Poradnik produkcji owoców”, skierowaną do głównej grupy odbiorców kampanii pt. „Czas na zrównoważoną produkcję owoców”, czyli sadowników.

Konferencja prasowa „Czy polska produkcja owoców spełnia oczekiwania konsumentów?” odbyła się
w ramach kampanii informacyjno-edukacyjnej „Czas na zrównoważoną produkcję owoców”,
realizowanej przez Związek Sadowników RP na terenie trzech państw: Polski, Niemiec i Austrii.

W panelu dyskusyjnym wzięli udział: Mirosław Maliszewski, prezes Związku Sadowników
Rzeczpospolitej Polskiej, prof. Joanna Puławska z Instytutu Ogrodnictwa – PIB w Skierniewicach oraz
Dawid Królikowski – członek Zarządu Oddziału Terenowego Błędów Związku Sadowników RP, sadownik
prowadzący gospodarstwo metodą integrowanej produkcji (IP), która znacznie ogranicza stosowanie
chemicznych środków ochrony roślin.

Prezes Mirosław Maliszewski podsumował wnioski z badań realizowanych na rzecz kampanii przez
Centrum Badań Marketingowych INDICATOR. Raport ten pokazuje, że konsumenci oczekują przede
wszystkim zdrowych i dobrych jakościowo produktów. Dla 57 proc. polskich respondentów
indywidualnych istotne jest to, że owoce pochodzące z produkcji zrównoważonej nie zawierają
pozostałości środków ochrony roślin, a dla 55 proc. – że mają wysokie walory jakościowe. Wskazuje to
na rosnące zainteresowanie konsumentów indywidualnych zdrową żywnością i świadomym wyborem
produktów.

Jak wynika z badań Centrum INDICATOR, aż 81 proc. sadowników, 80 proc. handlowców i 70 proc.
respondentów indywidualnych zgadza się z opinią, że zrównoważona produkcja owoców gwarantuje
lepsze zyski dla sadowników i jest zrównoważonym, korzystniejszym dla klimatu sposobem produkcji
rolnej. Ponadto zdecydowana większość badanych (91 proc. sadowników, 84 proc. handlowców
i 80 proc. indywidualnych) uważa, że owoce pochodzące z integrowanej produkcji są bezpieczne,
smaczne i wartościowe.
– W Polsce istnieje potencjał do przechodzenia z konwencjonalnej produkcji owoców na
zrównoważoną. Ten kierunek jest ważny tym bardziej, że od 2014 r. nasza oferta owoców nie jest już
kierowana na rynek rosyjski, lecz do innych państw, w tym położonych w Europie Zachodniej. Tam zaś
wzrasta zainteresowanie produktami ekologicznymi. Odchodzenia od rolnictwa opartego na
stosowaniu dużej ilości nawozów sztucznych i syntetycznych środków ochrony roślin oraz zastąpieniu
ich naturalnymi preparatami wymaga też realizowana przez Unię Europejską strategia Zielonego Ładu.
Do 2030 r. Unia planuje zmniejszyć ilość wszystkich używanych pestycydów chemicznych o 50 proc.,
a nawozów sztucznych o 20 proc. – podkreślił Mirosław Maliszewski, prezes Związku Sadowników RP.

Podczas konferencji w Centrum Prasowym PAP Mirosław Maliszewski wyjaśnił główne założenia
prowadzonej kampanii „Czas na zrównoważoną produkcję owoców” i zaprezentował jej nowy ważny
element – broszurę „Poradnik produkcji owoców”. Z kolei prof. Joanna Puławska omówiła zawartość
poradnika ze szczególnym uwzględnieniem trzech rodzajów zrównoważonej produkcji: IP, „zero
pozostałości” oraz ekologicznej.
– Produkcja integrowana polega na integracji różnych metod produkcji owoców, ale priorytetem są
w niej metody niechemiczne. Chemiczne środki ochrony roślin zastępuje metodami biologicznymi lub
środkami pochodzenia roślinnego o działaniu mechanicznym, np. olejami roślinnymi. Produkcja
w systemie „zero pozostałości” ma na celu dostarczenie owoców bez pozostałości środków ochrony
roślin. Liczba stosowanych substancji czynnych jest ograniczona do minimum; są stosowane tylko
wtedy, gdy jest to konieczne do pewnego momentu rozwoju roślin. Produkcja ekologiczna polega
natomiast na zastosowaniu w uprawie owoców wyłącznie naturalnych substancji i procesów –
wyjaśniła prof. Joanna Puławska.

Ważnym punktem programu było też wystąpienie praktyka – Dawida Królikowskiego z Błędowa w woj.
mazowieckim, powiat grójecki. Sadownik w swoim gospodarstwie z powodzeniem realizuje założenia
produkcji integrowanej.

– Wszelkie informacje na temat produkcji znajdują się w Notatniku IPR, który należy uzupełniać na
bieżąco. Dotyczą one materiału nasadzeniowego, nawożenia, zabiegów ochrony roślin i zbioru.
Planowanie ochrony opiera się na szczegółowych lustracjach i śledzeniu zaawansowanych modeli
chorobowych. Świadome stosowanie środków ochrony oraz nawozów pozwala zaoszczędzić czas
i pieniądze. Dzięki zastosowanej metodzie wyprodukowane owoce są wolne od przekroczeń
dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin i innych substancji szkodliwych.
Konsument może mieć pewność, że sięga po zdrowy produkt wysokiej jakości – podkreślił Dawid
Królikowski.

Korzyści dla środowiska naturalnego, konsumentów i producentów

Uczestnicy panelu argumentowali, że zwiększenie ekologicznej produkcji owoców w dłuższej
perspektywie przyniesie szereg korzyści sadownikom i konsumentom. Przyczyni się też do poprawy
stanu środowiska naturalnego. Według przytoczonej podczas dyskusji ekspertyzy Instytutu
Ogrodnictwa – PIB w Skierniewicach uprawy sadownicze woj. mazowieckiego pochłaniają w ciągu roku
ponad 460 tys. ton węgla z atmosfery, co równoważy emisję 1 miliona 300 tys. samochodów
osobowych rocznie. Ponadto, przy uwzględnieniu m.in. węgla zawartego w wywożonych z sadów
owocach, uprawy te dodatkowo pochłaniają ponad 260 tys. ton węgla. Odpowiada to rocznej emisji
700 tys. samochodów osobowych. Sady w istotny sposób zmniejszają więc ślad węglowy w atmosferze.

Więcej informacji na temat kampanii „Czas na zrównoważoną produkcję owoców” na stronie TUTAJ

„Poradnik produkcji owoców” dostępny jest TUTAJ

Kampania informacyjno-edukacyjna „Czas na zrównoważoną produkcję owoców prowadzona jest od
2022 r. z inicjatywy Związku Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej. Główną misję trzyletniego projektu
stanowi szerzenie wiedzy z zakresu unijnych koncepcji zrównoważonego rolnictwa, a także wpływu
całego sektora rolno-spożywczego na dobrostan planety. Kampania pokazuje polskim, niemieckim
i austriackim producentom jabłek i owoców jagodowych zalety płynące ze stosowania
i upowszechniania integrowanej produkcji owoców, systemu „zero pozostałości” oraz ekologicznej.

oprac e-mk ppr.pl na podst źródło informacji: Związek Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej