Burak ćwikłowy jest roœśliną klimatu umiarkowanego i najlepiej roœnie w temperaturze 15-18oC. W wy¿szych temperaturach jego wzrost nie ulega zahamowaniu. Minimalna temperatura kiełkowania nasion wynosi 8oC. Równomierne wschody uzyskuje się jednak dopiero w temperaturach powyżej 10oC. Najszybsze kiełkowanie nasion następuje w temperaturze 25-28oC. Burak ćwikłowy, obok selera, jest podatny na jarowizację przy obniżeniu się temperatury poniżej 15oC, a zwłaszcza poniżej 10oC. Czas potrzebny na przejœcie tego procesu jest tym krótszy, im niższa jest temperatura, szczególnie gdy roœliny są już nieco zaawansowane we wzrośœcie. Efektem jarowizacji jest „poœpiechowatoœś”ć, czyli wybijanie w pędy kwiatostanowe ju¿ w pierwszym roku uprawy. Jest to zjawisko niepożądane, gdyż korzenie roœlin, które wytworzyły kwiatostany, nie nadają się do żadnego użytku. Na przymrozki są wrażliwe zarówno siewki, jak i starsze roœśliny buraka. Siewki mogą ulec uszkodzeniu a przemrożone korzenie źle się przechowują.
Burak jest roœśliną œwiatrolubną i najlepiej roœśnie na stanowiskach nasłonecznionych, zaciemnienie powoduje znaczną obniżkę plonu. Z uwagi na silnie rozwinięty i głęboki system korzeniowy jest warzywem o sœrednich wymaganiach wodnych. Krótkotrwałe okresy suszy znosi znacznie lepiej niż inne warzywa korzeniowe. Najlepiej rośœnie przy wilgotnośœci gleby 65-75% polowej pojemnoœści wodnej.
Burak ćwikłowy jest mało wymagający co do rodzaju gleby. Może być uprawiany na każdej glebie o dobrej strukturze, zasobnej w składniki pokarmowe. Najbardziej odpowiednie są śœredniozwięzłe gleby gliniaste i piaszczysto-gliniaste, a także gleby o dużej zawartoœści próchnicy, jak: czarnoziemy, czarne ziemie, mady œrednie i lessy. Nie nadają się gleby bardzo ciężkie, podmokłe, łatwo zaskorupiające się i kwaśœne.
Burak daje obfity plon korzeni i liści z 1 ha, dlatego zużywa dużo wody, mimo że na wyprodukowanie 1 kg suchej masy potrzebuje tylko około 300 kg wody. Narastanie głównej masy plonu przypada w lipcu i sierpniu, gdy zapasy wody w glebie są mniejsze, a wysokie na ogół temperatury pogłębiają deficyt wody. Toteż duże znaczenie mają rozkład i suma opadów w okresie wegetacji. wysokie plony korzeni uzyskuje się w latach, w których suma opadów w okresie wegetacji wynosi około 600 mm, z nasileniem opadów w lipcu i początku sierpnia.
Niebezpieczne są też susze wiosenne, które utrudniają wschody buraków wpływają na niską obsadę roślin. Susze letnie z kolei obniżają plon korzeni i ich jakość.
Nawadnianie plantacji buraczanych jest ważnym czynnikiem stabilizacji plonowania. W Polsce burak reaguje na nawodnienie dużymi zwyżkami plonu, wynoszącym od 4 do 15 t z 1 ha.
Burak wymaga dużej intensywności oświetlenia w ciągu całego okresu wegetacji. Znacznemu nasileniu opadów w okresie wegetacji towarzyszy mniejsza intensywność swiatła i gorsze jego wykorzystanie przez rośliny. Sprzyja to wysokim plonom korzeni i liści, lecz zawartość cukru w korzeniach jest wtedy wyższy. Wysoki plon korzeni o dobrej wartości technologicznej uzyskuje się w latach o optymalnych opadach w czerwcu, lipcu i sierpniu, jeśli po deszczach wystepują okresy pogody ciepłej i słonecznej. Ciepła i słoneczna jesień sprzyja uzyskaniu korzeni o dobrej jakości technologicznej.
Burak cukrowy nie jest zbyt wrażliwy na niskie temperatury. Dopiero przymrozki około - 8 st. C uszkadzają młode rośliny, a jesienią wykopane korzenie są uszakdzane przez porzymrozki dochodzące do -6 lub -8 st. C.
Długość okresu wegetacji buraka, zapewniająca wysoki plon i dobrą jakość korzeni, powinna wynosić 180-190 dni.
Gleby przeznaczone pod buraki powinny wykazywać duże zdolności magazynowania wody. Warstwa orna powinna być jednorodna, a jej struktura gruzełkowata. Niepożądane są przeszkody dla wzrostu korzeni, takie jak zwarte bryły, duże puste przestrzenie wypełnione powietrzem, kamienne, wkłady nierozłożonego obornika itp. W profilu gleby nie powinny występować warstwy zbyt przesycone wodą, twarde i nieprzepuszczalne dla korzeni, wody i powietrza lub warstwy "podszewy płużnej", spowodowane wadliwą uprawą roli.
Najwyższe plony korzeni burak daje na glebach głębokich, strukturalnych, o uregulowanych stosunkach wodno-powietrznych, żyznych, zasobnych w próchnicę i składniki mineralne, niekwaśnych.
Korzystny jest odczyn glebny zbliżony do obojętnego, w granicach pH 6,5-7,0. Na glebach kwaśnych (poniżej 6,0) i zasadowych (pH powyżej 7,5) zachodzi obawa słabego zaopatrywania roślin w azot, a ponadto na zasadowych występują trudności z przyswajaniem przez roślin boru, magnezu i żelaza.
Najwyższe plony uzyskuje się na glebach najlepszych kompleksów pszennych i żytniego bardzo dobrego ( kl. I-IIIb). Dość dobre plony uzyskuje się w latach wilgotnych na glebach kompleksu żytniego dobrego (kl IVa), pod warunkiem wysokiej kultury roli (właściwy odczyn, brak zachwaszczenia i staranna uprawa).
.png)
Zaloguj przez Facebook
