Pogorszenie koniunktury na światowym rynku i obniżki cen rozpoczęte z początkiem roku spowodowały gwałtowne pogorszenie kondycji finansowej mleczarń, szczególnie głębokie w I połowie roku. Bardzo wysokie ceny surowca, którego ceny po 12 miesiącach nieustannych podwyżek były w pierwszych miesiącach 2008 r. o 24-29 proc. wyższe niż w analogicznych miesiącach ub.r. i wynosiły ponad 124 PLN/100 l, spowodowały gwałtowne pogorszenie rentowności przetwórstwa. W I półroczu 2008 r. rentowność branży zmalała do poziomu z połowy lat 90. XX w. i wynosiła na poziomie brutto 0,32 proc., a na poziomie netto była ujemna.
Udział firm rentownych w liczbie firm zmalał z 85 do 47 proc., a w wartości sprzedaży z 95 proc. do 65 procent. Mleczarnie zaczęły więc dynamicznie obniżać ceny surowego mleka, aby przywrócić równowagę finansową. W ciągu 12 miesięcy 2008 r. ceny skupu mleka równie szybko malały, jak w 2007 r. wzrastały i w grudniu były o 1/3 niższe niż przed rokiem. Dynamika obniżek cen surowego mleka w Polsce należała do najwyższych w Unii, ale pozwoliła znacznie poprawić kondycję finansową mleczarni, mimo że wartość sprzedaży zmalała w 2008 r. o ponad 4 proc. do 21,7 mld PLN, przy większej o około 4 proc. ilości przerobionego mleka. Znaczący spadek wartości złotego spowodował jednak, że wartość produkcji wyrażona w EUR była większa niż w 2007 r. o 3,5 procent.
Lepsze wyniki rankingowiczów
Mimo dekoniunktury na światowym rynku i znacznie niższych cen uzyskiwanych w eksporcie niż w rekordowym 2007 r. uczestnicy Rankingu Zakładów Mleczarskich dwutygodnika AgroTrendy zdołali uzyskać blisko 4 proc. wzrost wartości sprzedaży, podczas gdy cała branża odnotowała jej spadek. Z tym, że najlepszy spośród nich zwiększył swą sprzedaż aż o ponad 22 procent. Uczestnicy Rankingu zdołali także znacznie poprawić rentowność przetwórstwa mleka. O ile w 2007 r. rentowność w grupie rankingowiczów wynosiła na poziomie brutto 105,6 proc., a na poziomie netto 104,7 proc., to w 2008 r. wskaźniki rentowności były o około 1 proc. wyższe i wynosiły odpowiednio 106,3 proc. i 105,3 procent. Przypomnieć wypada, że branża mleczarska jako całość odnotowała w tym czasie znaczący spadek rentowności. Tak znaczną poprawę rentowności uczestnicy Rankingu uzyskali dzięki silnej redukcji kosztów, o czym świadczy ponad 16 proc. wzrost wartości zysku zarówno na poziomie brutto jak i netto. Można przypuszczać, że do obniżki kosztów przyczynił się przede wszystkim spadek cen skupowanego mleka, bo zatrudnienie wśród uczestników Rankingu nieco zostało zwiększone (o 0,6 proc.). Mimo to ekonomiczna wydajność pracy mierzona wartością sprzedaży wśród uczestników Rankingu wzrosła o ponad 3 procent. Podkreślenia wymaga znacznie wyższa od przeciętnej ekonomiczna wydajność pracy wśród rankingowiczów, którzy w 2008 r. osiągnęli wartość sprzedaży na 1 zatrudnionego w wysokości prawie 770 tys. PLN, a najlepsi spośród nich ponad 1 mln PLN, podczas gdy średnio w kraju było to nieco ponad 580 tys. PLN.
Podobnie jak cała branża uczestnicy Rankingu zmniejszyli sprzedaż eksportową (o ponad 4 proc.). Dla nich sprzedaż krajowa była motorem rozwoju i została zwiększona o 5,5 procent. Zresztą uczestnicy Rankingu koncentrują się na rynku krajowym, a udział eksportu w wartości sprzedaży połowy spośród nich nie przekraczał kilku procent.
Tym, co najbardziej odróżnia uczestników Rankingu od przeciętnych wyników całej branży jest umiejętność zarządzania finansami oraz pozyskiwania środków pomocowych, co jest niezwykle ważne w okresach spowolnienia gospodarczego i dekoniunktury rynkowej. Wskazuje na to znaczny wzrost kapitałów własnych (o prawie 40 proc.) oraz aktywów (o prawie 18 proc.), a także wysoka rentowność kapitałów własnych, która u połowy uczestników Rankingu wyniosła w 2008 r. kilkanaście i więcej procent, a więc znacznie więcej niż wynosi średnie oprocentowanie kapitału w banku. Wskazuje to że nawet w okresach gorszej koniunktury inwestowanie w przetwórstwo mleka daje dobre wyniki, pod warunkiem posiadania wysokich umiejętności zarządzania finansami, nowoczesnej technologii, efektywnego wykorzystania posiadanych zasobów i skutecznej, dobrze zorganizowanej sprzedaży.
Mimo dobrej sytuacji finansowej i poprawy rentowności uczestnicy Rankingu ograniczyli intensywność inwestowania w 2008 r. ( o 3,6 proc.), ale w znacznie mniejszym stopniu niż cała branża, gdzie wartość inwestycji zmalała aż o 22 procent.
Przedstawiamy laureatów
Klasyfikacja Generalna:
1.DANONE Sp. z o.o.
2.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy
3.Spółdzielnia Mleczarska Gostyń
4.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Włoszczowa
5.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Czarnków
6.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Jasienicy Rosielnej
7.Spółdzielnia Dostawców Mleka w Wieluniu
8.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Bieruniu
9.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Limanowej
10.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Chojnice
Lider Ekspansji:
1.DANONE Sp. z o.o.
2.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy
3.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Czarnków
Lider Eksportu:
1.DANONE Sp. z o.o.
2.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Czarnków
3.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Bieruniu
Lider Efektywności:
1.DANONE Sp. z o.o.
2.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Bieruniu
3.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy
Lider Dotacji:
1.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Piątnicy
2.Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Czarnków
3.Spółdzielnia Mleczarska Gostyń
Pełną informację można pobrać tutaj:
Ranking 7220383
1