PRZYCZYNY
Choroba zakaźna i zaraźliwa, spowodowana zakażeniem chorobotwórczymi
szczepami Escherichia coli.
OBJAWY KLINICZNE
Postać posocznicowa: występuje najczęściej w pierwszych dniach życia cieląt.
Posmutnienie, brak apetytu, wzrost ciepłoty ciała, przyspieszenie oddechów, tętna.
Szarobiała biegunka ze śluzem i domieszką krwi. Odwodnienie, suchość błon
śluzowych, drżenie mięśni, drgawki kloniczno-toniczne, zapaść, śpiączka.
W przypadkach nadostrych śmierć może nastąpić w ciągu kilku godzin od
chwili wystąpienia pierwszych objawów chorobowych, często nie zauważonych
przez hodowcę.
Postać jelitowa: chorują cielęta kilkudniowe, biegunka bez
silnych objawów ogólnych.
Postać enterotoksemiczna: biegunka, wyraźne objawy
ogólne ze szczególnym nasileniem ze strony centralnego układu nerwowego i ogólnej
toksemii, duża śmiertelność mimo intensywnego leczenia.
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
W postaci posocznicowej – rozsiane wybroczyny pod błonami surowiczymi i w
błonach śluzowych. Przekrwienie narządów wewnętrznych. Zapalenie błon śluzowych
przewodu pokarmowego. W żołądku często stwierdza się ścięte i nie
strawione mleko.
W postaci jelitowej – zmiany ograniczają się do przekrwienia
i zapalenia błon śluzowych przewodu pokarmowego.
W postaci enterotoksemicznej – mniejsza wybroczynowość niż w postaci posocznicowej, przekrwienie i
zapalenie błony śluzowej jelit. Śledziona przy kolibakteriozie nie jest powiększona,
mogą występować na niej nieliczne wybroczyny. Zwłoki odwodnione.
POMOCNICZE BADANIA LABORATORYJNE
Badanie bakteriologiczne wycinków narządów wewnętrznych i podwiązanych części
jelit. Przyżyciowe badanie wymazów z prostnicy.
LECZENIE
Wskazane jest pobranie materiału do badań bakteriologicznych przed przystąpieniem
do leczenia. W formie posocznicowej antybiotyki i sulfonamidy parenteralnie
– Vetrim 1-2 ml/15 kg m.c., Baytril 2,5 mg/kg m.c.W postaci jelitowej i
enterotoksemicznej najważniejszą rzeczą jest uzupełnienie płynów i
elektrolitów – Alvusan, Solfin, Elektrolitowet, 0,9% NaCI, 1,3% NaHCO3,
w ilościach uzależnionych od stanu odwodnienia. Antybiotyki, sulfonamidy i
preparaty furanowe doustnie – Nefurol 0,15 g/kg m.c. 2 razy dziennie,
Enterogast 2 tabl./10 kg m.c. 3 razy dziennie, Cosumix plus 0,2-0,4 g/kg m.c.
Korzystnie działają surowice odpornościowe – Bovicolin 20-30 ml co 6
godzin. Łagodząco na błonę śluzową jelit wpływają odwary z siemienia
lnianego oraz zioła przeciwbiegunkowe – Tannowet 0,7 g/kg m.c. Vitaminum
A 50 000-150 000 j.m. Przez pierwsze dwa dni trwania biegunki nie podaje się
mleka tylko płyny.
ZAPOBIEGANIE I ZWALCZANIE
W przypadku masowego występowania kolibakteriozy dokonać dokładnej analizy żywienia
i warunków utrzymania krów ciężarnych. Szczepienie ciężarnych jałówek i
krów swoistymi szczepionkami przeciw kolibakteriozie – Bovac. Podawanie
we właściwym czasie i odpowiedniej ilości siary noworodkom cielętom. W
stadach wolnych od białaczki i innych chorób mogących przenosić się przez
mleko można stosować siarę mieszaną od kilku krów, przechowywaną w stanie
zamrożenia. Przy podejrzeniu niedoboru witaminy A podawać krowom ciężarnym
preparaty z tą witaminą – Caromix 30 g/szt. Krowy umieszczać w porodówkach
na 2 tygodnie przed porodem. Zwierzęta chore natychmiast odosobnić,
intensywnie leczyć, dokładnie oczyszczać i dezynfekować ich stanowiska.
Noworodkom podawać surowice odpornościowe – Bovicolin, Neoboviglobin,
Boviforin. Cielęta starsze można szczepić szczepionką Bovac. Przy
podejrzeniu niedoboru witaminy A – Caromix 10-20 g/szt.
na podstawie: "Wybrane choroby bydła", Jacek Sikora