W ostatnich latach obserwowany jest w Polsce duży wzrost zainteresowania szóstym gatunkiem drobiu domowego – przepiórką japońską (Coturnix coturnix japonica). Przyczyn tego zjawiska należy szukać w dążeniu ludzi do odżywiania się zdrową żywnością oraz w korzystnych cechach tego ptaka: wysokiej produkcyjności, małych potrzebach lokalowych, krótkim okresie odchowu piskląt, ładnym wyglądzie oraz żywym i wesołym usposobieniu.
Pochodzenie i charakterystyka ras przepiórki japońskiej
Przepiórka japońska (Coturnix coturnix japonica) pochodzi od przepiórki azjatyckiej, którą udomowili Chińczycy. Hodowlą tych ptaków zainteresowali się także Japończycy, którzy utrzymywali je zamknięte w ogrodzeniach swoich posiadłości. Na początku dwudziestego wieku w Japonii odkryto ich zdolności do produkcji jaj i rozpoczęto ich hodowlę na większą skalę. Pod koniec II wojny światowej populacja tych ptaków wyginęła prawie całkowicie. Odtworzenie hodowli w Japonii nastąpiło po ponownym sprowadzeniu przepiórek z Chin. W latach czterdziestych ubiegłego wieku sprowadzono je do Stanów Zjednoczonych. Ze względu na dużą płochliwość i bardzo dobry smak mięsa uważano je za odpowiednie do celów łowieckich. Dopiero w latach pięćdziesiątych odkryto przydatność przepiórek do badań laboratoryjnych. Z Ameryki zostały sprowadzone do Europy. Dzięki dużym walorom użytkowym przepiórek Włochy, Francja i Jugosławia zainteresowały się fermową hodowlą tych ptaków. Pierwsze przepiórki japońskie sprowadził z Japonii do Polski w 1963 roku prof. Jerzy Szuman, a następnie z Włoch w 1966 roku prof. Adam Mazanowski. W 1971 roku sprowadzono z USA pięć ras przepiórek do Pracowni Genetyki Drobiu Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu, której kierownikiem była prof. Bohdana Kraszewska-Domańska. W latach siedemdziesiątych popularność tych ptaków rosła i coraz więcej osób interesowało się ich hodowlą. Niestety z różnych względów większość z tych hodowli została zlikwidowana.
Od początku lat 90-tych obserwuje się wzrost zainteresowania chowem tych ptaków. Przepiórki japońskie są obecnie utrzymywane w większości ośrodków naukowych zajmujących się hodowlą i użytkowaniem ptaków domowych. Wszystkie udomowione i obecnie hodowane rasy przepiórek pochodzą o przepiórki japońskiej, która jest przedstawicielem typu nieśnego. Mają one upierzenie kuropatwiane. Rozpoznawanie płci jest łatwe. Samce mają rdzawą barwę piór na głowie i kołnierzu, a samice drobne cętki na szyi i piersi. Dorosłe samce osiągają 120-130 g, a samice 140-150 g. Przepiórki japońskie rozpoczynają nieśność w 6 tygodniu życia i niosą jaja przez 10-12 miesięcy. W tym okresie mogą znieść do 300 jaj o masie 10-11 g. Zapłodnienie jaj i wyląg piskląt z jaj zapłodnionych jest bardzo wysoki.
Przepiórki rasy Faraon zostały wyhodowane w Stanach Zjednoczonych z przepiórek japońskich selekcjonowanych na zwiększenie masy ciała. Należą one do typu mięsnego i mają najwyższą masę ciała spośród wszystkich przepiórek. Barwę upierzenia mają identyczną jak przepiórki japońskie. Dorosłe samce osiągają około 180 g, a samice nawet 250 g. Nieśność rozpoczynają w 7 tygodniu życia i w okresie 10-12 miesięcy mogą znieść do 270 jaj o średniej masie 11-12 g.
W Polsce występują także inne rasy i odmiany przepiórek. Spośród hodowanych w naszym kraju obok tych o upierzeniu kuropatwianym, można spotkać także przepiórki o upierzeniu:
Bardzo często można spotkać przepiórki nazwane od miejsca ich pochodzenia np.: węgierskie, belgijskie, brwinowskie, jastrzębieckie. Wartość użytkowa tych ptaków jest najczęściej zbliżona do przepiórek japońskich – standard i Faraon.
Podstawowe zasady chowu przepiórek japońskich
Żywienie przepiórek japońskich
Użytkowanie nieśne oraz wartość odżywcza jaj
Użytkowanie mięsne – wartość odżywcza mięsa przepiórek
Profilaktyka i choroby przepiórek
prof. dr hab. Andrzej Rutkowski
Akademia Rolnicza w Poznaniu
Materiał udostępniony dzięki uprzejmości redakcji miesięcznika fauna&flora, umieszczony na stronie www.ptaki.voltronik.pl