Patent na gęś

Urząd Patentowy rozpatruje wniosek Instytutu Zootechniki w Krakowie o rejestrację znaku towarowego "biała gęś kołudzka". Naukowcy chcą zastrzec sobie prawa do wyhodowanego przez siebie ptaka, znanego z najlepszego na świecie puchu, zanim znajdziemy się w Unii Europejskiej. Niestety, niewiele polskich firm wykazuje się taką zapobiegliwością jak pracownicy instytutu.

Naukowcy postanowili zastrzec znak towarowy, gdyż od momentu wejścia do Unii Europejskiej przestanie obowiązywać zakaz eksportu jaj i piskląt z Polski. Gęś bez ochrony prawnej mogliby kupować hodowcy z innych krajów, bez pytania o zgodę instytutu.

Prowadzimy hodowlę od ponad czterdziestu lat. W trakcie procesów reprodukcyjnych udało nam się wyhodować specjalny gatunek gęsi. Nie chcemy zmarnować efektów pracy wielu naukowców – mówi dr Kazimierz Korman, dyrektor Zakładu Doświadczalnego Instytutu Zootechniki w Kołudzie Wielkiej.

Po uzyskaniu patentu hodowla kołudzkich gęsi będzie licencjonowana, a sprzedaż jajek i piskląt poddana ścisłej ewidencji. Zakład może z tego tytułu czerpać spore zyski, gdyż gęsi z Kołudy chętnie kupują hodowcy ze względu na puch uchodzący w Japonii za najlepszy na świecie surowiec do produkcji pościeli oraz mięso znajdujące chętnych odbiorców na niemieckim rynku. Produkty te mają za granicą tak wyrobioną markę, że coraz częściej zdarzają się przypadki wprowadzania do sprzedaży ich podróbek.

Nie wiadomo, kiedy Urząd Patentowy wyda decyzję w sprawie kołudzkiej gęsi. Instytut złożył stosowny wniosek już dwa lata temu, ale procedury sprawdzające trwają zwykle ponad trzy lata. Jeśli urząd wyda pozytywną decyzję, a wszystko wskazuje na to, że tak właśnie się stanie, będzie to pierwszy w Polsce przypadek przyznania znaku towarowego zwierzęciu.

Wcześniejsze próby zastrzeżenia jednej z ras świń podejmowane przez hodowców zakończyły się niepowodzeniem, gdyż, jak wyjaśnia Danuta Witowska, specjalista w zespole znaków towarowych UP, nie można otrzymać patentu na zwierzę znajdujące się w powszechnej hodowli, a której miejsca pochodzenia nie można ustalić.

Tymczasem pracownicy Instytutu Zootechniki nie zamierzają poprzestać na uzyskaniu praw do znaku towarowego "biała gęś kołudzka", ale zastanawiają się również nad wnioskiem o zastrzeżenie kodu genetycznego ptaka. Jak powiedział "Dziennikowi" prof. Jędrzej Krupiński, dyrektor instytutu, kompletowana jest również dokumentacja potrzebna do rejestracji sera owczego i koziego, których recepturę opracowali naukowcy IZ.

Konsumenci w Unii Europejskiej zwracają baczną uwagę na skład i miejsce pochodzenia produktu. Chcemy, by nasze sery były rozpoznawane na rynku – mówi prof. Krupiński.

Niestety, niewiele firm w Polsce wykazuje się taką zapobiegliwością jak Instytut Zootechniki. W Urzędzie Patentowym zastrzeżono jak dotąd tylko sześć produktów regionalnych: oscypek, bundz, bryndzę, żętycę i redykołkę. Z wnioskami w tej sprawie wystąpiły Związek Hodowców Owiec oraz powiaty zakopiański i żywiecki. Tymczasem, jak mówi Mirosław Boruc, prezes zarządu Fundacji Promocji Polski Instytut Marki Polskiej, każdy region, a nawet powiat posiada rozmaite dobra, które powinien zastrzec.

W Polsce mamy ogromne bogactwo różnych produktów regionalnych, które powinny być opatentowane. Zostało na to już bardzo mało czasu, ponieważ gdy znajdziemy się w Unii, może znaleźć się ktoś sprytniejszy, kto je zarejestruje pod własnym nazwiskiem. Ze zdziwieniem dowiemy się wtedy, że np. prawo do nazwy wycinanki łowickie mają Francuzi – mówi Mirosław Boruc.

Jako przykład dbałości o regionalne marki podaje Włochów, którzy nie tylko zarejestrowali znak "szynka parmeńska", ale również zastrzegli, że może ona być krojona wyłącznie w Parmie. Zabezpieczyli się w ten sposób przed utratą zysków związanych z konfekcjonowaniem wędlin. Jak wiadomo, krojona i pakowana jednostkowo szynka jest droższa od tej sprzedawanej na wagę.