Przyczyna
Choroba wywoływana jest przez zarazek należący do rodzaju Birnavirus.
Szczepy wirusa dzielone są na klasyczne i wariantowe. Objawy chorobowe u kurcząt
wywołuje serotyp 1 zarazka. Wirus choroby Gumboro jest bardzo stabilny i trudno
go wyeliminować ze środowiska kurnika.
Źródła i drogi zakażenia
Wirus choroby Gumboro jest bardzo zakaźny i łatwo rozprzestrzenia się na
drodze kropelkowej w stadzie oraz pomiędzy fermami. Wirus może znajdować się
w odchodach, na odzieży obsługi i na sprzęcie.
Wrażliwy gatunek
Na zakażenie naturalne narażone są kury i indyki.
Okres inkubacji
Okres inkubacji choroby wynosi około 72 godziny.
Objawy kliniczne
Kliniczne objawy choroby obserwuje się najczęściej pomiędzy 4 a 8 tygodniem
życia. Chore ptaki są blade, osowiałe i apatyczne, przy czym mają tendencję
do zbijania się w grupy. Śmiertelność jest zróżnicowana. Zazwyczaj
pierwsze przypadki choroby na danym terenie przebiegają ze śmiertelnością
wynosząca od 5 do 10%, ale czasami upadki mogą sięgać 60% i więcej, w zależności
od zjadliwości zarazka (postać ostra IBD). Po pewnym czasie obserwuje się
stopniowy spadek zjadliwości wirusa i wyraźne zmniejszenie śmiertelności.
Szczególnie duże znaczenie ma w praktyce subkliniczne zakażenie wirusem
choroby Gumboro prowadzące do silnej immunosupresji. Ptaki, które przechorowały
zakaźne zapalenie torby Fabrycjusza są bardzo wrażliwe na wiele innych chorób.
W stadach, które w pierwszym tygodniu życia zaraziły się wirusem choroby
Gumboro, bardzo często obserwuje się wtrętowe zapalenie wątroby (IBH). W
stadach brojlerowskich, w których występuje subkliniczna postać choroby
stwierdza się pogorszenie wyników ekonomicznych wynikające z obniżenia
przyrostów i wyższego wskaźnika wykorzystania paszy.
Diagnoza
W przebiegu ostrej fazy choroby Gumboro stwierdza się powiększoną i
rozpulchnioną torbę Fabrycjusza, czasami z obecnością krwawych wylewów.
Występują również wybroczyny w mięśniach, nerki są blade. Zakażenie
szczepami wariantowymi prowadzi zazwyczaj do bardzo szybkiej atrofii torby
Fabrycjusza (już po 24-48 godzinach) bez innych typowych dla choroby Gumboro
objawów. Również w przewlekłej fazie choroby dochodzi do zmniejszenia się
wielkości tego narządu. Stopień uszkodzenia torby Fabrycjusza można ocenić
na podstawie wyników badania histopatologicznego. Uszkodzenie to prowadzi do
upośledzenia funkcji limfocytów B. Rozpoznanie choroby jest możliwe na
podstawie objawów klinicznych (przebieg choroby ze szczytem upadków między
3-5 dniem zakażenia) i zmian sekcyjnych w torbie Fabrycjusza.
Potwierdzeniem diagnozy może być ocena zmian histopatologicznych w torbie
Fabrycjusza, badanie serologiczne lub izolacja wirusa. W diagnozie różnicowej
należy uwzględnić zatrucie sulfonamidami, aflatoksykozę i niedobór witaminy
E.
Leczenie i zapobieganie
Brak jest leczenia przyczynowego. Najlepszą metodą profilaktyki choroby jest
stosowanie skutecznego programu szczepień. Równie istotne jest prowadzenie
skutecznej immunoprofilaktytki zakaźnej anemii. Należy dążyć do tego aby
wszystkie pisklęta miały wysoki poziom specyficznych przeciwciał przeciwko
wirusowi zakaźnej anemii, co osiąga się przez indywidualne szczepienie każdej
nioski żywą szczepionką.
Choroba urzędowo zwalczana.
Spis treści