Uprawa ścierniska to bardzo ważny proces przygotowania stanowiska pod kolejne zasiewy. Jest jednym z zabiegów determinujących wysokość plonów i koszty produkcji uprawy następczej. Już samo przygotowanie gleby formuje przyszłoroczny plon. Pożniwna uprawa ścierniska to obowiązkowy zabieg agrotechniczny.
Aby przeprowadzić siew w optymalnym terminie na dobrze przygotowanym stanowisku mamy do wykonania wiele niezbędnych czynności (zbiór słomy, zastosowanie nawozów ułatwiających rozkład resztek pożniwnych, zwalczenie chwastów, uprawa mechaniczna). To również czas na zbadanie zasobności gleby i ewentualne wykonanie mapowania pól. To bardzo wiele zadań do wykonania w bardzo krótkim czasie. W ekstremalnych sytuacjach to zaledwie kilka dni. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę w jak wielkim stopniu błędy popełnione na tym etapie mogą zaważyć na przyszłorocznym plonie. Głównym celem plantatorów jest działanie zmierzające do wydłużenia tego okresu, by nie rezygnować z zaplanowanych wcześniej prac.
Oczywiste jest, iż odpowiednie przygotowanie jesienią stanowiska to gwarancja dobrych wschodów i oszczędności w zasobach wody. Priorytetem dla każdego rolnika powinien być siew przeprowadzony w optymalnym terminie w dobrze zaprawioną, nieprzesuszoną glebę. Standardem jest zastosowanie oprysku herbicydem totalnym, na ogół zawierającym glifosat. Zabieg ten w przeciwieństwie do uprawy mechanicznej nie spowoduje nadmiernego przesuszenia gleby.
Przy produkcji polowej woda jest czynnikiem, który decyduje o sukcesie uprawy. Niestety, nie mamy dużego wpływu na jej ilość. Warto zdawać sobie sprawę, iż rozwój chwastów na ściernisku powoduje ogromne jej straty. Zastosowanie herbicydu totalnego blokuje parowanie chwastów, a dodatkowo wytworzony mulcz i osłania i chroni glebę. Wybór tego zabiegu jest także uzasadniony z ekonomicznego punktu widzenia – wymaga mniej energii i paliwa oraz efektywniej zwalcza chwasty wieloletnie, daje nam możliwość płytkiej i szybkiej uprawy ścierniska i redukcji populacji chwastów. Dodatkową jego zaletą jest przełamanie cyklu rozwoju patogenów, co ma kolosalne znaczenie na przykład w uprawie pszenicy. Oprysk powoduje przerwanie tzw. „zielonego mostu”, czyli uniemożliwia przedostania się patogenów glebowych z korzeni samosiewów na korzenie kiełkującej uprawy następczej. Herbicyd niszczy zainfekowane korzenie i tym samym przerywa cykl rozwojowy patogenów.
Jednak tylko aplikacja szybko działającego glifosatu pozwoli na zniszczenie korzeni samosiewów przed siewem. Dlatego tak istotny jest wybór odpowiedniego preparatu. Nie możemy sobie pozwolić na stosownie słabej jakości produktu. Nie mamy czasu na powtórzenie zabiegu w przypadku, gdy za wcześnie spadnie deszcz lub dawka preparatu okaże się być niewystarczająca. Nie mamy czasu na czekanie na odpowiednie warunki pogodowe, gdyż kluczowym zadaniem jest wykonanie wszystkich zaplanowanych zabiegów agrotechnicznych, a gdy po oprysku spadnie deszcz lub gdy zastosowana ilość substancji aktywnej okaże się być zbyt mała, nie będziemy mieli czasu na wykonanie zabiegu korygującego.
Zastosowanie innowacyjnych herbicydów daje nam możliwość przeprowadzenia uprawy mechanicznej już po dwóch dniach od wykonania zabiegu, jeśli na polu występują chwasty jednoroczne oraz samosiewy zbóż i rzepaku lub też pięciu, gdy mamy do zwalczenia perz i inne gatunki chwastów wieloletnich. Szybko działająca formulacja, na przykład w preparacie Roundup Max 2 lub Roundup Flex 480 zapewnia błyskawiczne wchłanianie i pobieranie przez korzenie chwastów. Zarejestrowane dawki to Roundup Flex 480 2-3 l/ha, Roundup Max 2 0,75-2,5 kg/ha. Dodatkowo w przypadku tych formulacji opad występujący po upływie godziny po oprysku nie obniży skuteczność zabiegu.
Rozpoczęły się żniwa. Warto zastanowić się jak przygotować glebę pod kolejne zasiewy. Proces przygotowania stanowiska pod uprawę następczą w zasadniczy sposób wpływa na przyszłoroczny plon. Pożniwna uprawa ścierniska jest bardzo ważnym zabiegiem agrotechnicznym – przyczynia się do poprawy jakości gleby oraz obniża nakłady na uprawę podstawową. Należy zatem podjąć wszelkie niezbędne działania pozwalające rozsądnie zarządzać ścierniskiem.
Anna Rogowska