Wsparcie gospodarstw rolnych realizowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa obejmuje kilka obszarów:
Płatności bezpośrednie
System jednolitej płatności obszarowej jest rozwiązaniem nowym, dotychczas nie stosowanym w obecnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. System ten będzie mógł funkcjonować przez trzy pierwsze lata członkostwa, z możliwością przedłużenia o kolejne lata. W dalszych latach będzie funkcjonować podobny system, bowiem reforma Wspólnej Polityki Rolnej polega na odchodzeniu od systemu wspierającego produkcję na system płatności obszarowych.
Płatności będą wypłacane na wszystkie grunty rolne utrzymane w dobrej kulturze rolnej z zachowaniem wymogów ochrony środowiska. Ich poziom wynosi 25%, 30% i 35% w latach 2004, 2005 i 2006 w stosunku do poziomu wsparcia rolnictwa w Unii Europejskiej. Dopłaty w tej wysokości są w pełni finansowane ze środków Unii Europejskiej. Traktat akcesyjny przewiduje możliwość podniesienia poziomu dopłat odpowiednio do 55%, 60% i 65% i taki poziom płatności będzie w Polsce stosowany.
Płatności uzupełniające będą wypłacane do powierzchni upraw, ale tylko w kierunkach produkcji wspieranych w Unii Europejskiej płatnościami bezpośrednimi. Nie będą przysługiwały np. do powierzchni przeznaczonej pod uprawę buraków cukrowych i ziemniaków, poza skrobiowymi.
Na sfinansowanie płatności uzupełniających będzie wykorzystana część środków z Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich a także środki budżetu krajowego. Płatności bezpośrednie będą przysługiwały producentom rolnym posiadającym grunty rolne o powierzchni powyżej 1ha, z tym, że powierzchnia działek rolnych wchodzących w skład gospodarstwa nie może być mniejsza niż 0,1 ha. Stawkę jednolitej płatności obszarowej na 1 ha gruntów określi Komisja Europejska.
Szacuje się, że jej wysokość wyniesie ok. 44,5 EURO, co odpowiada kwocie ok. 200 zł. (w zależności od kursu EURO) natomiast stawkę dopłat uzupełniających corocznie będzie określała Rada Ministrów. Wysokość dopłat uzupełniających jest uzależniona od rodzaju upraw. Przewiduje się, że dla upraw polowych (zboża, oleiste, wysokobiałkowe, len i konopie włókniste, wyka, uprawy roślin przeznaczone na nasiona oraz łąki i pastwiska) stawka dopłaty wyniesie powyżej 60 EURO/ha, do chmielu ok. 220.
Płatności będą przyznawane w drodze decyzji administracyjnej kierownika biura powiatowego ARiMR. Płatności uzupełniające do ziemniaków z przeznaczeniem na skrobię oraz do tytoniu będą przyznawane w drodze decyzji dyrektora oddziału terenowego ARR w wysokości około 50 EURO do tony ziemniaka na skrobię a do tytoniu 5 zł/ kg.
Rolnik w terminie od 15 kwietnia do 15 czerwca 2004 r. powinien złożyć wniosek o przyznanie płatności do biura powiatowego Agencji. Wniosek składa się na odpowiednim druku. Formularze są dostępne w oddziałach Agencji, urzędach gmin, bankach spółdzielczych, ośrodkach doradztwa rolniczego i internecie. Rolnik przed złożeniem wniosku o płatności powinien uzyskać w Agencji numer ewidencyjny gospodarstwa. Trwa właśnie (od 9 lutego) przyjmowanie od rolników wniosków i nadawanie numerów ewidencyjnych. Rolnik powinien także posiadać konto w banku, bowiem płatności będą wypłacane na wskazany przez rolnika rachunek bankowy.
Oceniamy, że polscy rolnicy w ramach płatności bezpośrednich otrzymają kwotę powyżej 6 mld. zł. rocznie. W ramach jednego wniosku o płatności obszarowe rolnik będzie mógł starać się również o dopłaty z tytułu prowadzenia gospodarstwa na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania.
Trzeba jednak pamiętać, że część dotychczas stosowanych instrumentów wsparcia
będzie wygaszana. Znikają od 1 maja 2004 r. dopłaty do cen skupu mleka w klasie
Extra, od drugiego półrocza 2004 r. nie będzie bonów paliwowych, likwiduje się
dopłaty do kwalifikowanego materiału siewnego, ograniczono dotacje do wapna
nawozowego.
Zmieniony system interwencji na podstawowych rynkach rolnych,
zgodny z przepisami Unii Europejskiej nie przewiduje dopłat do cen skupu zbóż,
nie będzie także dotychczasowych form interwencji na rynku wieprzowiny.
Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006
Na realizację Planu w latach 2004-2006 przewiduje się wydatkować kwotę 3 563 mln. EURO, z czego środki unijne wyniosą 2 866, 4 mln. EURO a środki krajowe równowartość 696, 6 mln EURO.
Renty strukturalne
Renty strukturalne mają zachęcać rolników w wieku przedemerytalnym do zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej i przekazania posiadanych gospodarstw rolnych w sposób służący poprawie żywotności gospodarstw rolnych w Polsce oraz zapewnić im wystarczające źródło dochodu po zaprzestaniu tej działalności.
Beneficjenci
Renta strukturalna przysługuje producentowi rolnemu, będącemu osobą fizyczną,
który:
a) ukończył 55 lat,
b) prowadził działalność rolniczą na własny
rachunek w gospodarstwie rolnym przez co najmniej ostatnie 10 lat przed
złożeniem wniosku o rentę strukturalną i w tym okresie podlegał ubezpieczeniu
emerytalno-rentowemu rolników przez co najmniej 5 lat,
c) podlegał
ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu rolników w dniu złożenia wniosku o rentę
strukturalną,
d) przekazał posiadane gospodarstwo rolne,
e) zaprzestał prowadzenia wszelkiej towarowej działalności
rolniczej.
Renta strukturalna nie przysługuje rolnikowi,
jeżeli
a) ma on ustalone prawo do emerytury lub
renty z ubezpieczenia społecznego lub zaopatrzenia emerytalnego,
b) grunty wchodzące w skład gospodarstwa, planowane do
przekazania, zostały przejęte od innego rolnika, który je przekazał w celu
uzyskania renty strukturalnej, chyba że wnioskodawca prowadził działalność
rolniczą w powiększonym gospodarstwie co najmniej 5 lat.
Uprawniony do renty strukturalnej (beneficjent) może, po przekazaniu gospodarstwa rolnego, prowadzić działalność rolniczą na gruntach własnych lub będących własnością małżonka, o powierzchni nie większej niż 0,5 ha UR wraz z siedliskiem, które nie stanowią gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Działalność rolnicza (w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej), prowadzona na pozostawionych gruntach, może służyć wyłącznie zaspokajaniu potrzeb własnych i rodziny.
Jeżeli rolnik nie spełnia warunków do uzyskania renty strukturalnej lub nie zamierza się ubiegać o to świadczenie, prawo do renty strukturalnej ustala się jego małżonkowi, o ile spełnia wszystkie warunki przewidziane dla rolnika (beneficjenta).
Wysokość pomocy.
Wspieranie gospodarstw niskotowarowych.
Wspieranie gospodarstw niskotowarowych ma na celu zwiększenie możliwości inwestowania gospodarstw rolnych o niewielkim własnym potencjale ekonomicznym. Gospodarstwa te w znaczącej mierze prowadzą produkcję na samozaopatrzenie, a dzięki pomocy finansowej mogą podjąć działania prowadzące do rynkowego ukierunkowania produkcji, poprawy dochodowości oraz szeroko rozumianych dostosowań do funkcjonowania w warunkach jednolitego rynku. W efekcie pomoc w ramach niniejszego działania przyczyniać się będzie do stabilizacji sektora rolnego w Polsce.
Beneficjenci
Producent rolny, będący osobą fizyczną, prowadzący gospodarstwo rolne będące jego własnością lub własnością jego małżonka i odpowiadające definicji gospodarstwa niskotowarowego.
Wysokość pomocy.
Pomoc dla gospodarstw niskotowarowych, mająca postać premii wypłacanej przez okres do pięciu lat, wyniesie równowartość 1250 EURO/gospodarstwo/rok. Po III roku otrzymywania premii, beneficjent musi wykazać osiągnięcie przynajmniej jednego z celów pośrednich planu, związanych z celem przedsięwzięcia, co stanowi warunek wypłaty środków w następnych dwóch latach.
Wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW).
Działanie 3 jest instrumentem wsparcia finansowego gospodarstw rolnych, położonych na terenach, na których produkcja rolnicza jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki naturalne. Dopłaty wyrównawcze dla gospodarstw rolnych, położonych na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), rekompensują wyższe koszty produkcji ponoszone przez te gospodarstwa w stosunku do gospodarstw położonych poza strefami ONW. Dopłaty te przeciwdziałają wyludnianiu się obszarów wiejskich i zatracaniu ich rolniczego charakteru.
W
ramach ONW wydzielono:
1) obszary nizinne I i II;
2) obszary górskie;
3) obszary
ze specyficznymi utrudnieniami.
Beneficjent
Producent rolny prowadzący działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym położonym w całości lub części w granicach ONW.
Wysokość pomocy.
Pomoc finansowa udzielana jest w postaci corocznych zryczałtowanych płatności (dopłat wyrównawczych), przyznawanych do hektara użytków rolnych położonych na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania i pozostających w użytkowaniu rolniczym Płatnością objęte mogą być: grunty orne, sady, trwałe użytki zielone.
Wysokość szacowanych stawek dopłat wyrównawczych w ramach ONW.
Typ ONW |
Dopłata (EURO/ha) | |
Górskie |
68 | |
Nizinne |
strefa nizinna I |
38 |
strefa nizinna II |
56 | |
Obszary ze specyficznymi utrudnieniami |
56 |
Areał (ha) |
Dopłata wyrównawcza ONW |
1-50 |
100% płatności za każdy ha |
50,01-100 |
50% płatności |
100,01-300 |
25% płatności |
Ponad 300 |
Brak płatności za obszar powyżej 300 ha |
W dniu 14 kwietnia 2004 roku Rada Ministrów przyjęła Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich ( Dz.U. Nr 73, poz. 657 z 2004 roku) Przyjęcie tego rozporządzenie umożliwiło Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęcie przyjmowania wniosków od rolników na dopłaty z tytułu gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Oddziały powiatowe przyjmują wnioski od dnia 15 kwietnia 2004 roku.
Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt.
Założeniem Działania zwanego Krajowym Programem Rolnośrodowiskowym (KPR), jest utrwalenie wzorców trwałej i zrównoważonej gospodarki rolnej, zwłaszcza na obszarach chronionych i zagrożonych degradacją.
Beneficjenci
Producent rolny, którego gospodarstwo położone jest na obszarach kwalifikujących się do uzyskania wsparcia.
Wysokość pomocy.
Płatność będzie ustalana na podstawie zadeklarowanych działań, w odniesieniu
do powierzchni i wypłacana w cyklu rocznym. W kalkulacji płatności wzięto pod
uwagę utracony dochód oraz poniesione dodatkowe koszty. Pomoc finansowa będzie
wypłacana corocznie jako suma płatności za pakiety działań wdrażanych
w
gospodarstwie. Średnia stawka dotacji szacowana jest na równowartość ok. 100 -
120 EURO/ha.
Zalesianie gruntów rolnych.
Założeniem Działania jest wsparcie procesu zalesiania gruntów rolnych nie stanowiących własności Skarbu Państwa, a następnie zapewnienie właściwej pielęgnacji nowych nasadzeń we wczesnych etapach ich rozwoju.
Beneficjenci
Producent rolny, będący osoba fizyczną, uzyskujący co najmniej 20% dochodów z
tytułu prowadzenia tego gospodarstwa.
Właściciel (osoba fizyczna) gruntów
rolnych położonych w granicach Rzeczypospolitej Polskiej, będących w jego
posiadaniu lub w posiadaniu jego małżonka, uzyskujący dochody powyżej 80% z
działalności pozarolniczej.
Grupa rolników lub właścicieli gruntów rolnych
(min. 3 osoby, prowadzących działalność rolniczą na łącznej powierzchni o
wielkości co najmniej 3 ha).
Wysokość pomocy.
Płatność będzie ustalana na podstawie powierzchni gruntów (na ha) i wypłacana
w cyklu rocznym:
Płatności dla beneficjentów.
Lp. |
Formy pomocy |
PLN/ha na rok |
1 |
Wsparcie na zalesienie |
4300-5900 |
Zabezpieczenie przed zwierzyną – grodzenie siatką 2-metrową |
2400 | |
2 |
Premia pielęgnacyjna bez zastosowania repelentów |
420-750 |
Premia pielęgnacyjna z zastosowaniem repelentów |
700-1100 | |
3. |
Premia zalesieniowa – rolnik (powyżej 20% dochód z rolnictwa. |
1400 |
Premia zalesieniowa – właściciel gruntów (powyżej 80% dochodu spoza rolnictwa) |
360 |
Minimalne i maksymalne stawki wynikają z różnic w konfiguracji terenu oraz rodzaju drzew (iglaste/liściaste)
Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej.
Pomoc w ramach tego działania obejmuje wspieranie na rzecz dostosowania do standardów UE w dziedzinie ochrony środowiska, ochrony roślin, zdrowia dobrostanu zwierząt.
Beneficjenci
Producenci rolni oraz właściciele ferm kurzych, którzy znajdują się w wykazie zakładów posiadających niedostosowane klatki podlegające porozumieniom przejściowym (Dyrektywa 1999/74/WE, art. 5 ust. 1,4 i 5 - Dodatek C, o którym mowa w rozdziale 6, sekcja B, podsekcja 1, punkt 2 Załącznika XII Traktatu Akcesyjnego).
Wysokość pomocy
Dla producentów rolnych wysokość pomocy finansowej wynosić będzie w pierwszym roku 200 EUR/DJP. W 2 i 3 roku wysokość pomocy finansowej będzie wynosić odpowiednio 50 EUR/DJP i 25 EUR/DJP. Całkowita suma wsparcia w ramach Schematu 1 nie może przekroczyć 80 000 PLN (18 347,36 EUR) na jednego beneficjenta.
Dla właścicieli ferm kurzych wysokość pomocy finansowej wynosić będzie w pierwszym roku 150 EUR/150 stanowisk. W 2 i 3 roku wysokość pomocy finansowej będzie wynosić odpowiednio 50 EUR/150 stanowisk i 25 EUR/150 stanowisk. Całkowita suma wsparcia w ramach Schematu 2 nie może przekroczyć 150 000 PLN (34 401,30 EUR) na jednego beneficjenta.
Pomoc finansowa (roczna premia) - wypłacana danemu beneficjentowi przez okres do 3 kolejnych lat, według stawki malejącej.
Wysokość premii uzależniona jest od zakresu podjętych prac dostosowawczych tak, aby nie wystąpiła nadmierna kompensata poniesionych kosztów
Grupy producentów rolnych.
Wsparcie będzie udzielane grupom producentów rolnych zakładanym w celu wspólnego dostosowania standardów produkcji przez członków takich grup oraz wykształcenia systemu wspólnej sprzedaży produktów. Wsparcie będzie udzielane na zakładanie i administracyjne koszty działania grup producentów rolnych przez okres 5 lat od momentu ich powstania.
Beneficjenci
Grupy producentów rolnych, które rozpoczęły swoją działalność po akcesji Polski do UE, przez pierwszych 5 lat istnienia grupy (zgłoszenia grupy).
Wysokość pomocy.
Ze środków PROW planowana jest również realizacja podpisanych umowów z podmiotami uczestniczącymi w Programie SAPARD w części przekraczającej możliwości finansowe tego Programu.
Wnioski do wszystkich działań Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich będą przyjmowane w oddziałach powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 – 2006.
Polska wieś w ramach tego Programu może otrzymać w latach 2004-2006 wsparcie w wysokości 1 784,15 mln. EURO, z czego 1 192, 68 mln EURO będą stanowiły środki Unii Europejskiej a 591, 47 mln. EURO będzie pochodziło głównie z budżetu krajowego.
Część odbiorców pomocy w ramach tego Programu będzie musiało dysponować własnymi środkami na współfinansowanie przedsięwzięć. Udział własny jest zróżnicowany w zależności od rodzaju pomocy.
Inwestycje w gospodarstwach rolnych.
W ramach niniejszego działania wspierane będą projekty inwestycyjne związane z modernizacją gospodarstw rolnych, prowadzące do ich dostosowania do warunków funkcjonowania na jednolitym rynku.
Wysokość pomocy.
Odbiorca pomocy może otrzymać łącznie nie więcej niż 300 000 zł w okresie
programowania.
Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie:
Przewidywane efekty realizacji działania
Przewiduje się, że w ramach działania zostanie zrealizowanych około 17 000 projektów.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe oddziały regionalne Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Ułatwienie startu młodym rolnikom.
Pomoc finansowa, w postaci premii, wypłacana będzie młodym rolnikom, którzy rozpoczynają samodzielne prowadzenie gospodarstwa. Wsparcie udzielane w ramach tego działania przyspieszy proces wymiany pokoleń w rolnictwie poprzez zapewnienie środków finansowych, ułatwiających młodym rolnikom rozpoczęcie prowadzenia działalności rolnej oraz umożliwiających modernizację przejmowanych gospodarstw.
Wysokość pomocy.
Pomoc udzielana będzie w formie premii, w wysokości 50 000 zł i będzie uwarunkowana spełnieniem czterech warunków brzegowych:
Przewidywane efekty realizacji działania
Przewiduje się, że w ramach działania premię uzyska około 14 500 osób.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe oddziały regionalne Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów.
W ramach działania wspierane będą projekty związane z realizacją inwestycji służących podjęciu przez rolników i domowników dodatkowej działalności zbliżonej do rolnictwa. Podjęcie lub rozwój dodatkowej działalności, wykorzystującej istniejące zasoby gospodarstwa i regionu oraz uwzględniającej potrzeby rynku, stwarzać będzie warunki do rozwoju wielofunkcyjnych i trwałych ekonomicznie gospodarstw.
Wysokość pomocy.
Poziom pomocy wynosi 50% kosztów kwalifikowanych inwestycji, jednak maksymalna wysokość pomocy, jaka może być wypłacona podmiotowi wynosi łącznie nie więcej niż 100 000 zł.
Przewidywane efekty realizacji działania
Przewiduje się, iż w ramach działania zostanie zrealizowanych około 6.450 projektów, w tym 5.160 projektów w indywidualnych gospodarstwach rolnych i 1.290 projektów w gospodarstwach prowadzonych przez osoby prawne.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe oddziały regionalne Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem.
W ramach działania wspierane będą małe projekty mające na celu polepszenie dostępu rolników (osób fizycznych i prawnych) do infrastruktury technicznej.
Wysokość pomocy.
Poziom pomocy wynosi do 50% kosztów kwalifikowanych.
Maksymalna wysokość pomocy, przy następujących typach projektów:
Przewidywane efekty realizacji działania
W ramach działania Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem planowane jest wdrożenie około 12 000 projektów.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe oddziały regionalne Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Szkolenia.
W ramach działania wspierane będą projekty, polegające na organizacji szkoleń zawodowych dla rolników i innych osób pracujących w rolnictwie lub leśnictwie, z zakresu prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz produkcji rolniczej lub leśnej. Szkolenia zawodowe przyczynią się do podwyższenia poziomu wiedzy i umiejętności zawodowych, co umożliwi uczestnikom szkoleń bardziej efektywne zarządzanie gospodarstwami rolnymi. Szkolenia przygotują także rolników do podejmowania działań mających na celu restrukturyzację i modernizację gospodarstw, rynkowe ukierunkowanie produkcji, stosowanie dobrych praktyk rolniczych oraz dostosowanie do standardów unijnych w zakresie ochrony środowiska, higieny i jakości produkcji, bezpieczeństwa żywności oraz warunków utrzymania zwierząt.
Wysokość pomocy.
Pomoc finansowa polega na refundacji, podmiotom szkolącym sektora publicznego i prywatnego, 100% kosztów kwalifikowalnych, poniesionych w związku z organizacją szkolenia.
Przewidywane efekty realizacji działania
Przewiduje się, iż w ramach działania zostanie przeprowadzonych około 10.000 szkoleń, w ramach których zostanie przeszkolonych około 400.000 rolników.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa – FAPA
Wsparcie doradztwa rolniczego.
W ramach działania wspierana będzie działalność publicznych i prywatnych
służb doradztwa rolniczego, polegająca na świadczeniu usług doradczych w
zakresie korzystania
z pomocy w ramach Wspólnej Polityki Rolnej,
instrumentów towarzyszących WPR oraz polityki strukturalnej.
Wysokość pomocy.
Pomoc finansowa polega na refundacji, podmiotom doradczym sektora publicznego i prywatnego, 100% kosztów kwalifikowalnych, poniesionych w związku ze świadczeniem usług doradczych lub informacyjnych.
Przewidywane efekty realizacji działania
Przewiduje się, iż w ramach działania z pomocą doradców zostanie przygotowanych co najmniej 1.600.000 wniosków o pomoc finansową dla rolników.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa – FAPA
Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych.
W ramach tego działania realizowane będą projekty związane z modernizacją zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego, prowadzące do ich dostosowania do warunków funkcjonowania na jednolitym rynku poprzez poprawę konkurencyjności uwarunkowaną wzrostem jakości produkcji, jej skalą i profilem, obniżeniem kosztów oraz spełnieniem wymogów w zakresie norm higienicznych, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt.
Wysokość pomocy.
Maksymalny poziom pomocy finansowej może sięgać 50% łącznych kosztów kwalifikowanych, jednak nie więcej niż 20 000 000 zł na jeden zakład w okresie trwania Programu. Natomiast wielkość pomocy finansowej na realizację danego projektu, nie może być niższa niż 100 000 zł. Pomocą finansowa w ramach tego działania objęte będą miedzy innymi:
Szacuje się, że wsparcie dla przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych obejmie około 1 000 projektów.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe oddziały regionalne Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą i/lub pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych.
Działanie ma na celu przywrócenie potencjału produkcji leśnej na terenach
leśnych uszkodzonych w wyniku klęsk żywiołowych lub pożarów. Realizowane będzie
poprzez projekty związane z odbudową funkcji gospodarczych, ekologicznych i
społecznych lasów oraz wprowadzeniem odpowiednich instrumentów zapobiegających
powstawaniu szkód
w przyszłości.
Wysokość pomocy.
Pomoc finansowa udzielana będzie w formie całkowitego zwrotu 100% kosztów kwalifikowanych, w tym poziom udziału UE do 80% całkowitego kwalifikującego się kosztu.
Przewidywane efekty realizacji działania
Przewiduje się, że w ramach działania zrealizowanych będzie około 150 projektów, na terenie 15 nadleśnictw o łącznej powierzchni około 33.000 ha lasów.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe oddziały Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Scalanie gruntów.
Scalanie gruntów prowadzone na obszarach charakteryzujących się dużym rozdrobnieniem i rozproszeniem gruntów, wchodzących w skład gospodarstw rolnych, ma na celu poprawę rozłogu gruntów poszczególnych gospodarstw.
Wysokość pomocy.
Pomoc finansowa udzielana starostom powiatów, reprezentującym właścicieli gospodarstw rolnych położonych na projektowanym obszarze scalenia będzie w formie całkowitego zwrotu 100% kosztów kwalifikowanych, w tym poziom udziału UE do 80% całkowitego kwalifikującego się kosztu.
Przewidywane efekty realizacji działania
W wyniku uruchomienia realizacji projektów z zakresu scalania gruntów dojdzie do polepszenia struktury agrarnej na ponad 42.000 ha gruntów. Przewiduje się również zwiększenie tempa prac scaleniowych z ok. 8 tys. ha/rok (w 2003 r.) do ok. 14 tys. ha/rok.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe Urzędy Marszałkowskie.
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego.
W ramach działania wspierane będą projekty inwestycyjne objęte wnioskiem o pomoc finansową wraz z załączonym opisem planowanych do realizacji zadań, inicjowane przez środowiska lokalne.
Wysokość pomocy.
Poziom pomocy publicznej UE, dla gmin i instytucji kultury, których organem założycielskim jest samorząd, wynosi do 80% kosztów kwalifikowanych i minimum 20% -wkład samorządu, który stanowi krajowy wkład publiczny. Maksymalna wysokość pomocy publicznej przy realizacji działania wynosi – 450 000 zł.
Przewidywane efekty realizacji działania
W ramach działania planowana jest realizacja przez samorządy gmin około 1.200 projektów.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe Urzędy Marszałkowskie.
Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi.
W ramach działania będą wspierane projekty z zakresu melioracji szczegółowych i podstawowych oraz projekty związane z kształtowaniem przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku naturalnego pod warunkiem, że służą one regulacji stosunków wodnych w glebie, ułatwieniu jej uprawy oraz ochronie użytków rolnych przed powodziami.
Wysokość pomocy.
Pomoc finansowa udzielana będzie wojewódzkim zarządom melioracji i urządzeń wodnych w formie całkowitego zwrotu 100% kosztów kwalifikowanych, w tym poziom udziału UE do 80% całkowitego kwalifikującego się kosztu – w przypadku melioracji podstawowych. W przypadku melioracji szczegółowych 80% całkowitego kwalifikującego się kosztu, (w tym poziom udziału UE do 50% całkowitego kwalifikującego się kosztu, 30% – udział budżetu państwa) oraz 20% - wkład własny rolników (wkład rolników będzie rozliczany po zakończeniu inwestycji i będzie rozłożony na raty). Koszt inwestycji według kosztorysu inwestorskiego powinien wynosić, co najmniej 120.000 zł.
Przewidywane efekty realizacji działań
Oczekuje się, że w ramach działania Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi, zostanie zrealizowanych około 800 projektów, przede wszystkim z zakresu ochrony przeciwpowodziowej obszarów rolniczych. Szacuje się, że w okresie realizacji programu, w ramach inwestycji z zakresu budowy lub modernizacji urządzeń melioracji szczegółowych, zostanie zmeliorowanych 23 tys. ha gruntów. W ramach budowy i modernizacji urządzeń melioracji podstawowych, zostanie uregulowanych około 590 km koryt rzecznych, zbudowanych lub zmodernizowanych około 540 km wałów przeciwpowodziowych i ok. 25 sztuk stacji pomp, a także około 12 mln m3 zbiorników wodnych.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez właściwe Urzędy Marszałkowskie.
Pilotażowy Program Leader+.
Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
W ramach działania wspierane będą projekty związane z opracowywaniem i realizacją lokalnych strategii rozwoju obszarów wiejskich, służących podniesieniu atrakcyjności tych obszarów jako miejsca zamieszkania i prowadzenia działalności gospodarczej.
Zakres pomocy.
Schemat I:
Schemat II:
Działania związane z realizacją strategii:
- koszty operacyjne
funkcjonowania i prowadzenia działalności doradczej przez Lokalnych Grup
Działania (LAG),
- działania w zakresie promowania regionu, w tym
organizacja imprez kulturalnych, targów itp.
- informacja, szkolenia,
współpraca międzyregionalna, doradztwo, ekspertyzy
Wysokość pomocy.
Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji projektu w ramach I Schematu wynosi – 150 000 zł. Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji strategii w ramach II Schematu wynosi – 1 500 000 zł. Pomoc udzielana będzie dla Schematu I: samorządom gmin wiejskich i miejsko – wiejskich lub ich związkom, osobom prawnym, fundacjom, stowarzyszeniom i ich związkom oraz organizacjom pozarządowym (innym niż wymienionym wyżej) a dla Schematu II: Lokalnym Grupom Działania.
Przewidywane efekty realizacji działań
W związku z realizacją Schematu I finansowaniem objętych zostanie co najmniej 170 projektów realizowanych na obszarze około 500 gmin.
W ramach Schematu II finansowaniem objętych zostanie co najmniej 40 projektów realizowanych na obszarze co najmniej 125 gmin.
Wnioski o pomoc będą przyjmowane przez Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa – FAPA
Kredytowanie rolnictwa po akcesji
Finansowanie modernizacji rolnictwa i rozwoju wsi po akcesji będzie następowało głównie ze środków unijnych - zgodnie z mechanizmami Wspólnej Polityki Rolnej i programami strukturalnymi. Rola obecnie stosowanych instrumentów wsparcia rolnictwa ze środków budżetu państwa będzie malała na rzecz wsparcia unijnego (z udziałem niezbędnego współfinansowania krajowego). Komisji Europejskiej zostanie przedłożona lista form pomocy państwa, które będą stosowane przez pierwsze trzy lata po akcesji jako pomoc istniejąca.
Po tym okresie formy pomocy muszą być dostosowane do wytycznych Komisji
(Community guidelines for state aid in the agriculture sector –
O.J.2000/C/28/02), rozporządzenia Rady (EC) nr 994/98 i rozporządzenia Rady (EC)
nr 659/99.
Kierownictwo Ministerstwa Rolnictwa i
Rozwoju Wsi, uwzględniając stanowisko negocjacyjne Polski oraz przepisy Unii
Europejskiej regulujące kwestie pomocy ze środków krajowych, podjęło ustalenia o
utrzymaniu po akcesji dopłat do oprocentowania kredytów w zakresie:
Kwota kredytu inwestycyjnego dla rolników nie może przekroczyć 80% nakładów inwestycyjnych na gospodarstwo rolne, nie więcej niż 4 mln zł. Okres kredytowania wynosi w zależności od linii kredytowej od 8 do 15 lat, a karencja w spłacie 2-3 lata. Oprocentowanie płacone przez kredytobiorcę wynosi w zależności od linii kredytowej, od 0,25 do 0,65 stopy redyskontowej weksli w skali roku, nie mniej jednak niż: 1,2% dla kredytów „Młody Rolnik”, na zakup ziemi i klęskowych, 2% dla kredytów branżowych oraz 3% dla pozostałych linii. W 2003 r. uruchomione zostały wysoce preferencyjne linie kredytowe:
W ramach funkcjonujących po akcesji preferencyjnych linii kredytowych nie będą finansowane koszty przedsięwzięć, których realizacja może następować ze środków Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Sektorowych Programów Operacyjnych: „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” oraz „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb”.
W 2004 r. stosowane będą dopłaty do oprocentowania kredytów tzw. obrotowych na:
W roku bieżącym rolnik może starać się o kredyt na zakup środków do produkcji w wysokości równowartości 10q żyta na 1 ha tj. w kwocie 345,70 zł na 1 ha. Oprocentowanie dla kredytobiorców wynosi 2%.
Z dniem 30 kwietnia 2004 r. weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych, których celem jest umożliwienie wydłużenia z 12 do 24 miesięcy okresu stosowania dopłat do oprocentowania kredytów zaciągniętych na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej w II półroczu 2003 roku a także w okresie styczeń – kwiecień 2004 roku.
Dotacje
W oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 kwietnia 2004 r. w sprawie stawek dotacji przedmiotowych dla różnych podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa (Dz. U. Nr 72, poz. 655) rolnicy mogą otrzymać dotacje na dofinansowanie kosztów zadań w zakresie: