Stanowisko ZIR odnośnie stanu melioracji...

z dnia 21 marca 2002 r.

w sprawie aktualnej sytuacji w zakresie melioracji podstawowych w województwie zachodniopomorskim

Z wielkim niepokojem i troską obserwujemy drastycznie pogarszającą się sytuację w zakresie wodnych melioracji na terenie województwa zachodniopomorskiego.

Systematyczne ograniczanie nakładów budżetowych na melioracje podstawowe w ostatnich kilku latach doprowadziło do zahamowania inwestycji, zdecydowanego pogorszenia sprawności technicznej urządzeń i ich dekapitalizacji, zaniedbań w utrzymaniu koryt rzek, kanałów oraz wałów przeciwpowodziowych.

Finansowe zabezpieczenie potrzeb na 2002 r. jest szczególnie złe i wynosi: na inwestycje melioracyjne – 7 %, na bieżące utrzymanie urządzeń – 21%.

Symboliczne wręcz nakłady na utrzymanie urządzeń ograniczają zakres wykonywanych prac i skutkują wzrostem rozmiarów uszkodzeń i awarii.

W I kwartale br. długotrwałe opady atmosferyczne spowodowały wiele uszkodzeń i zniszczeń w ciekach wodnych oraz urządzeniach ochrony przeciwpowodziowej, a w konsekwencji wzrost zagrożenia powodziowego. Dotkliwe straty poniosło rolnictwo.

Stany ostrzegawcze i alarmowe dla większych rzek województwa trwają nieprzerwanie od połowy stycznia br. do chwili obecnej. W ich wyniku zalanych zostało ponad 15 tys. ha użytków rolnych, a dalsze 6 tys. ha uległo podtopieniu, uniemożliwiając podjęcie jakichkolwiek prac polowych. Zaniedbania te wzbudzają niezadowolenie rolników i wiele skarg, które wkrótce przeradzać się będą w roszczenia odszkodowawcze. Szacuje się, że usuniecie skutków tegorocznej powodzi w naszym województwie wymagać będzie nakładów w wysokości ponad 4 mln zł.

Zwracamy również uwagę zainteresowanym władzom, że przyjęte wcześniej zadania zawarte w dokumentach: Program małej retencji oraz Program Odra 2006 dotychczas nie zostały wdrożone do realizacji i pozostają martwymi zapisami na papierze.

W trosce o systematyczne usuwanie istniejących zagrożeń w zakresie melioracji podstawowych i poprawy bezpieczeństwa powodziowego województwa wnosimy o podjęcie m.in. następujących działań:

1. Pilnie przedstawić Rządowi RP raport o aktualnym stanie, istniejących zagrożeniach i niezbędnych potrzebach finansowych na melioracje podstawowe, w tym ochronę przeciwpowodziową województwa. Podjąć intensywne starania o zwiększenie nakładów na wymieniony cel, w szczególności o pokrycie wszystkich kosztów likwidacji skutków tegorocznej powodzi.
2. Zabiegać o pozyskanie dodatkowych środków finansowych na utrzymanie urządzeń melioracji podstawowych w AWRSP, Lasach Państwowych oraz w zainteresowanych firmach ubezpieczeniowych.
3. Podjąć długofalowe działania na rzecz systematycznego zwiększania w budżecie Wojewody środków finansowych na inwestycje modernizacyjne i bieżące utrzymanie urządzeń, aby w ciągu 3 lat zabezpieczyć realizację najpilniejszych potrzeb.
4. Pilnie rozważyć potrzebę podjęcia negocjacji na rzecz pozyskania środków pomocowych z Unii Europejskiej lub pożyczki z Banku Światowego na realizację priorytetowych zadań inwestycyjnych z zakresu melioracji podstawowych.
5. Zainteresować Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej współfinansowaniem Programu małej retencji.
6. Podjąć przygotowania i zabiegać o wdrożenie do realizacji Programu Odra 2006.

Przestrzegamy, że pozostawienie tych nabrzmiałych problemów własnemu losowi może doprowadzić do przekroczenia progu bezpieczeństwa powodziowego, wymknięcia się sytuacji spod kontroli, czego konsekwencją mogą być nieobliczalne straty w gospodarce województwa.

Prezes Zarządu

Edward Sadłowski