Osobiste prowadzenie gospodarstwa rolnego – wykładnia prawna

Stanowisko Agencji Nieruchomości Rolnych w sprawie interpretacji pojęcia „osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego” określonego w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego ( Dz. U. z 2003 r. Nr 64, poz.592), za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną, która m.in. osobiście prowadzi gospodarstwo rolne oraz posiada kwalifikacje rolnicze. Dowodem potwierdzającym osobiste prowadzenie gospodarstwa rolnego, jest zgodnie z art. 7 ust.1 oświadczenie prowadzącego to gospodarstwo, poświadczone przez wójta, (burmistrza, prezydenta miasta). Dowodem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji rolniczych, może być natomiast oświadczenie o osobistym prowadzeniu gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym przez okres co najmniej 5 lat, również poświadczone przez ten sam organ.
Praktyka realizacji przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego wskazuje, że niektórzy nabywcy nieruchomości rolnych zamierzający udowodnić, iż spełniają warunki wyłączające prawo pierwokupu (wykupu) Agencji, napotykają na problemy związane z poświadczeniem przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) oświadczenia o osobistym prowadzeniu gospodarstwa rolnego.
Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego określa, co należy rozumieć przez osobiste prowadzenie gospodarstwa rolnego. Zgodnie z art. 6 ust 2 ustawy ;uważa się, że osoba fizyczna osobiście prowadzi gospodarstwo rolne, jeżeli podejmuje wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności rolniczej w tym gospodarstwie . Przedstawiciele niektórych gmin formułują jednak opinie z których wynika, iż definicja ta jest zbyt ogólna, by można było przy jej uwzględnieniu bezspornie przesądzić, czy oświadczenie obywatela o osobistym prowadzeniu gospodarstwa rolnego jest zgodne ze stanem faktycznym, co z kolei pozwoliłoby na jego poświadczenie.

W związku z sygnalizowanymi wątpliwościami w przedmiotowej sprawie, opracowane zostało w uzgodnieniu z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi stanowisko dotyczące pojęcia „osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego”. Wynika z niego, iż najistotniejszymi przesłankami świadczącymi o tym fakcie są następujące uwarunkowania, które powinny wstąpić łącznie:

• rolnik pracuje w swoim gospodarstwie rolnym,
• osobiście składa oświadczenia woli w sprawach związanych z funkcjonowaniem gospodarstwa (np. zawiera umowy z dostawcami, odbiorcami, bankami, ubezpieczycielami),
• zamieszkuje na terenie gospodarstwa rolnego lub w innym miejscu umożliwiającym pracę w tym gospodarstwie w wymiarze i z częstotliwością odpowiednią do charakteru prowadzonej produkcji (np. przy produkcji zwierzęcej niezbędna jest praktycznie codzienna obecność prowadzącego gospodarstwo).

Zespół Gospodarowania Zasobem
Sekcja Nabywania Nieruchomości