Nadzór standaryzacyjny

Nadzór standaryzacyjny

Centralny Inspektorat Standaryzacji sprawuje państwowy nadzór standaryzacyjny towarów rolno-spożywczych w obrocie z zagranicą. Celem tego nadzoru jest zapewnienie wprowadzania na rynek krajowy towarów rolno-spożywczych z zagranicy o jakości handlowej zgodnej z wymaganiami oraz sprzyjanie konkurencyjności polskich towarów rolno-spożywczych wywożonych za granicę.

Państwowemu nadzorowi standaryzacyjnemu podlegają towary przywożone na polski obszar celny i wywożone z polskiego obszaru celnego określone w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 28 lipca 1999 r. w sprawie wykazu towarów rolno-spożywczych przywożonych z zagranicy i wywożonych za granicę oraz ich minimalnych ilości podlegających państwowemu nadzorowi standaryzacyjnemu (Dz. U. Nr 65, poz. 745) (wykaz obejmuje między innymi: mięso, ryby, mleko i ich przetwory, jaja, owoce, warzywa i ich przetwory, cukier, miód, zboża i ich przetwory, chmiel, oleje i tłuszcze roślinne, lody, napoje bezalkoholowe, wina, wódki, grzyby, orzechy, kawę, herbatę, papierosy, przyprawy, zioła, rośliny kwiatowe i kwiaty cięte, kazeiniany, żelatynę, dekstryny i inne).

Podmiot dokonujący obrotu z zagranicą (eksporter, importer, spedytor) zobowiązany jest do zgłoszenia towarów wymienionych w wykazie do oceny jakości handlowej. Ponadto, zgodnie z ustawą, podmiot zgłaszający towar do oceny jakości handlowej jest zobowiązany:

• przedstawić towar do oceny w miejscu umożliwiającym jej przeprowadzenie,
• wykonać czynności przygotowawcze niezbędne do dokonania oceny,
• przedłożyć do wglądu dokumenty potwierdzające tożsamość towaru,
• wyznaczyć przedstawiciela, który będzie obecny przy ocenie,
• udzielić pomocy niezbędnej do dokonania oceny,
• udostępnić nieodpłatnie próbki towaru do badań w ilości niezbędnej do dokonania oceny,
• wnieść opłatę za dokonanie oceny i wydanie orzeczenia (Dz. U. Nr 8, poz. 42, zm.: Nr 36, poz. 223).

Państwowy nadzór standaryzacyjny, zgodnie z ustawą, jest to ogół czynności weryfikujących jakość handlową towarów rolno-spożywczych w obrocie z zagranicą.

Ocena jakości handlowej jest dokonywana przez inspektorów standaryzacji zatrudnionych w 15 Ekspozyturach CIS. Wszyscy inspektorzy standaryzacji mają wyższe wykształcenie oraz posiadają kwalifikacje potwierdzone egzaminem zdanym przed komisją kwalifikacyjną.

Ocena jakości handlowej polega na sprawdzeniu, czy cechy towarów przywożonych na polski obszar celny lub wywożonych z polskiego obszaru celnego są zgodne z cechami ustalonymi w normach i przepisach międzynarodowych lub kraju przeznaczenia, dotyczące właściwości organoleptycznych i fizykochemicznych oraz określone wymaganiami w zakresie klasyfikacji, opakowania, prezentacji, znakowania, przechowywania i transportu, a nie objęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi i fitosanitarnymi.

Po dokonaniu oceny inspektor wydaje orzeczenie o jakości handlowej na druku, którego wzór stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 22 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania oceny i wydawania orzeczeń o jakości handlowej towarów, rozpatrywania odwołań od orzeczeń inspektorów i powoływania Komisji Rzeczoznawców Centralnego Inspektoratu Standaryzacji oraz wzorów druków wymaganych dokumentów (Dz. U. Nr 8, poz. 41).

Obok dokonywania oceny i wydawania orzeczeń o jakości handlowej towarów, w tym wykonywania potrzebnych do tej oceny badań laboratoryjnych, w zakresie działalności Centralnego Inspektoratu Standaryzacji znajdują się:

1. prowadzenie doradztwa i udzielanie podmiotom gospodarczym informacji dotyczących norm, przepisów i wymagań w zakresie jakości handlowej,
2. współpraca z krajowymi i zagranicznymi jednostkami organizacyjnymi w zakresie norm, przepisów oraz oceny jakości handlowej towarów rolno-spożywczych,
3. organizowanie szkoleń i doskonalenie kadr na potrzeby dokonywania standaryzacji.

Infrastruktura kontrolna została dostosowana do ewentualnych wspólnych kontroli granicznych z unijnymi służbami na zasadach obowiązujących w krajach Unii Europejskiej.

Ponadto znajomość międzynarodowych norm i przepisów, ścisła współpraca ze służbami urzędowej kontroli innych krajów (BLE-Niemcy, HMI-W. Brytania, ICE-Włochy, SOIVRE- Hiszpania, MOSZ-Węgry, CAFI-Czechy, SAFI-Słowacja) oraz posiadane doświadczenie merytoryczne i techniczne w dokonywaniu oceny jakości handlowej stanowiły podstawę do:

• notyfikowania CIS-u jako jednostki upoważnionej do:
  - wydawania atestów dla chmielu, soków i ekstraktów z chmielu,
  - sprawowania nadzoru nad produkcją drobiu i wydawania stosownych certyfikatów.

W ramach promocji tworzenie międzynarodowego prawa żywnościowego Centralny Inspektorat Standaryzacji prowadzi:

• Punktu Kontaktowy Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO,
• Sekretariat ds. Współpracy z Grupą Roboczą EKG/ONZ ds. Standaryzacji Produktów Nietrwałych i Rozwoju Jakości,
  oraz uczestniczy aktywnie w pracach poszczególnych grup ekspertów.

CIS reprezentuje ponadto Polskę w "Systemie" OECD Stosowania Międzynarodowych Norm na Owoce i Warzywa, a w jego ramach uczestniczy w tworzeniu broszur interpretacyjnych do norm EKG/ONZ.

W ramach CIS-u działają:

• Wydział Nadzoru,
• Wydział Integracji Europejskiej i Współpracy z Zagranicą,
• Wydział Administracji i Informatyki,
• Wydział Organizacyjno - Prawny i Kadr,
• Wydział Finansowo - Księgowy,
• Laboratorium w Gdyni,
• Laboratorium w Poznaniu,
• 15 Ekspozytur terenowych i 15 granicznych punktów kontrolnych na terenie całego kraju.

Prowadzenie doradztwa i udzielanie informacji podmiotom gospodarczym, współpraca z krajowymi i zagranicznymi jednostkami i organizacjami w zakresie jakości handlowej towarów rolno-spożywczych, merytoryczny nadzór nad pracą inspektorów standaryzacji należy do Wydziału Nadzoru i funkcjonujących w jego ramach zespołów branżowych /owoce i warzywa, ziemiopłody, produkty pochodzenia zwierzęcego/ mających siedzibę w Warszawie.

Wydział Integracji Europejskiej i Współpracy z Zagranicą udziela podmiotom gospodarczym informacji na temat norm, przepisów i wymagań dotyczących jakości handlowej zarówno polskich, jak i zagranicznych (rozporządzenia i dyrektywy Wspólnoty Europejskiej, normy Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ, normy Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO (Codex Alimentarius), Gost- standardy).