Istota swobody prowadzenia działalności gospodarczej i swobody świadczenia usług (swobody przepływu usług)

Swoboda świadczenia usług oraz prowadzenia działalności gospodarczej należy obok swobody przepływu towarów, kapitału i osób do podstawowych wolności, na których oparta jest Unia Europejska. Art. 50 TWE wyklucza możliwość jednoczesnego korzystania przez podmioty wspólnotowe ze swobody przepływu usług i z innych swobód przewidzianych TWE.

Kształtowanie się swobody przepływu usług i prowadzenia działalności

Usługi mają ogromne znaczenie dla gospodarek narodowych wszystkich państw świata, w tym również dla gospodarki narodowej każdego z państw członkowskich UE. W czasach tworzenia się społeczeństw informacyjnych i globalizacji rynku światowego udział usług w produkcie krajowym brutto jest znaczący i stale się zwiększa. Stąd też w ramach rynku wewnętrznego Wspólnot Europejskich, a później Unii Europejskiej dość wcześnie pojawiła się potrzeba liberalizacji przepływu usług, podejmowania oraz prowadzenia działalności gospodarczej.

W 1961 r. przyjęty został powszechny program znoszenia ograniczeń w swobodzie świadczenia usług i swobodnym prowadzeniu działalności gospodarczej. W jego ramach zostały opracowane i wydane dyrektywy dotyczące liberalizacji prowadzenia działalności gospodarczej oraz świadczenia usług. Realizacja programu napotykała jednak wiele przeszkód ze strony poszczególnych państw członkowskich.

Jeszcze w latach siedemdziesiątych krajowe organy wymiaru sprawiedliwości wielu państw członkowskich powoływały się na niemożność pełnego wdrożenia i stosowania swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej z uwagi na brak prawa wtórnego, które implementowałoby odpowiednie postanowienia Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Efektem tego typu orzeczeń sądów krajowych było przyjęte przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) stanowisko dotyczące bezpośredniej stosowalności postanowień art. 43 i 49 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską dotyczących swobody przepływu usług oraz prowadzenia działalności gospodarczej. Wyrażając powyższe stanowisko, Trybunał stwierdził, iż przepisy te tworzą prawa, których adresatami są jednostki funkcjonujące w państwach członkowskich i które to prawa powinny być przez państwa członkowskie przestrzegane. Ponadto ETS uznał, iż od obowiązujących w zakresie swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej przepisów Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską nie wolno odstępować ze względu na wydane akty prawa wtórnego (lub ich brak), ponieważ one powinny jedynie przyczyniać się do ułatwienia przyjęcia swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej, nie mogą zaś tej swobody warunkować. Orzeczenia ETS przyczyniły się do przyspieszenia procesu znoszenia krajowych restrykcji dotyczących swobody zakładania przedsiębiorstw (np.: lekarz mogą praktykować swój zawód w granicach państw członkowskich od 1976 r.) , nie przełamały jednak wszystkich barier, jakie implementacja tej swobody napotykała na swojej drodze.

W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku podjęto dalsze działania w celu ustalenia podstaw dla regulacji w ramach wspólnego rynku swobody usług i prowadzenia działalności gospodarczej. Pełne urzeczywistnienie swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności miało w założeniu opierać się na gruntownej reformie istniejących regulacji krajowych wskutek ustanowienia obowiązujących wszystkie państwa członkowskie regulacji wspólnotowych. Pierwotnie zakładano zatem doprowadzenie do harmonizacji przepisów państw członkowskich w sferze przepływu usług na obszarze Wspólnoty .

Działania harmonizujące okazały się jednak zbyt trudne do przeprowadzenia oraz zbyt czasochłonne, a dodatkowo wobec tego, że napotkały opór niektórych państw członkowskich, w konsekwencji przyjęto inną niż pierwotnie zakładana koncepcję zapewnienia przepływu usług i prowadzenia działalności gospodarczej. Metodę harmonizacji zastępowano metodą wzajemnego uznawania standardów i regulacji narodowych, któremu to procesowi towarzyszyła harmonizacja regulacji na szczeblu prawa Wspólnoty, jednakże dokonana jedynie w wąskim zakresie. Konieczność zmiany metody podyktowana została również tym, że zagadnienia świadczenia usług i prowadzenia działalności w wielu sektorach były domeną prawa poszczególnych państw członkowskich, które w zakresie niektórych dziedzin (np.: usługi bankowe, ubezpieczeniowe) przewidywały daleko idącą reglamentację zasad i procedur świadczenia usług i prowadzenia działalności. Rozbieżności w zakresie ustawodawstwa poszczególnych państw członkowskich stanowiły zatem także ten element, który spowodował zmianę metody przewidzianej dla osiągnięcia swobody przepływu usług i prowadzenia działalności gospodarczej. Jednolity Akt Europejski z 1986 r. przyjął rok 1992 jako ostateczny termin wprowadzenia pełnej swobody świadczenia usług. W praktyce do dzisiaj nie udało się osiągnąć pełnej swobody przepływu usług, z uwagi na nadal istniejące pomiędzy państwami członkowskimi rozbieżności co do zakresu wprowadzenia w życie przyjętych uzgodnień .

Zakres zastosowania swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej

• Zakres przedmiotowy

W myśl postanowień Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską pojęcie usługi obejmuje wszelkie formy działalności gospodarczej, które nie zostały objęte przepisami Traktatu w zakresie dotyczącym innych swobód (a zatem w zakresie swobody przepływu towarów, swobody przepływu kapitału oraz swobody przepływu osób). Należy zatem zauważyć, iż Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską definiuje usługi jako „świadczenia wykonywane z reguły płatnie, jeśli nie są one regulowane przez postanowienia dotyczące swobodnego przepływu towarów, kapitału i osób”.
Zgodnie z art. 50 Traktatu, usługi stanowią w szczególności świadczenia wykonywane w ramach działalności handlowej, przemysłowej, rzemieślniczej oraz wolnych zawodów. Traktat reguluje odrębnie zagadnienia związane ze świadczeniem usług w dziedzinie transportu oraz usługi bankowe i ubezpieczeniowe, które objęte zostały przepisami poświęconymi swobodzie przepływu kapitału.
Z zapisów traktatowych wynika, że usługa to świadczenie z reguły płatne, które dokonywane jest transgranicznie i ma charakter czasowy.

• Zakres podmiotowy

Jako zasadę należy przyjąć, iż swoboda świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej dotyczy pracodawców oraz pracowników samodzielnych w odróżnieniu od pracowników niesamodzielnych, których w decydującej mierze dotyczy swoboda przepływu osób. Dla odróżnienia pracowników niesamodzielnych od pracowników samodzielnych oraz pracodawców konieczne jest podanie kilku charakterystycznych cech, które stanowią wyróżniki każdej z tych grup.
Pracowników niesamodzielnych charakteryzują następujące cechy:

• związanie z zakładem pracy
• praca na rzecz pracodawcy, na ryzyko pracodawcy oraz według wskazówek pracodawcy co do miejsca, czasu i sposobu świadczenia pracy
• otrzymywanie za swoją pracę wynagrodzenia lub świadczenia w naturze (przy czym pracodawca potrąca z wynagrodzenia pracownika niesamodzielnego część tego wynagrodzenia tytułem zaliczek na poczet podatku dochodowego i ubezpieczeń społecznych, a także w niektórych przypadkach zdrowotnych oraz odprowadza te kwoty jako płatnik na rzecz państwa lub odpowiednich instytucji)

Odmiennie przedstawiają się cechy charakterystyczne dla pracownika samodzielnego oraz pracodawcy (osoby prowadzącej samodzielną działalność gospodarczą), a zatem osób, które w pełnym zakresie są adresatami i zarazem beneficjantami swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej. Osobę prowadzącą samodzielną działalność gospodarczą definiuje się przez następujące cechy wyróżniające:

• prowadzenie rzemieślniczej, przemysłowej lub pozostałej działalności gospodarczej (w tym również działalności artystycznej oraz działalności wykonywanej w ramach wolnego zawodu)
• prowadzenie tej działalności na własny rachunek i na własne ryzyko (bez względu na to czy mamy do czynienia z osobą fizyczną czy też z osobą prawną)
• działalność gospodarcza prowadzi do osiągania przez taką osobę dochodów
• Zakres funkcjonalny

Obok płaszczyzny podmiotowej i przedmiotowej, swobodę świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej można również definiować poprzez określenie mechanizmów gospodarczych, do których znajduje ona zastosowanie. Należy zatem zdefiniować pojęcie przepływu usług, do którego zastosowanie znajduje omawiana swoboda.
Wśród wielu czynności, które mogą być objęte swobodą świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej, należy wskazać trzy najbardziej typowe sytuacje, które obejmują zakres zastosowania swobody przepływu usług i prowadzenia działalności gospodarczej:

• usługodawca udaje się z państwa członkowskiego, którego jest obywatelem lub na
  terytorium którego ma macierzystą siedzibę, do innego państwa członkowskiego, w celu wykonania w tym państwie usługi- czynna swoboda świadczenia usług
• odbiorca usługi (zamawiający usługę) udaje się z państwa członkowskiego, którego
  jest obywatelem lub na terytorium którego ma macierzystą siedzibę, do innego państwa członkowskiego w celu odebrania zamówionej usługi-bierna swoboda świadczenia usługi
• żadna ze stron usługi (ani wykonawca, ani odbiorca usługi) nie opuszcza terytorium
  państwa członkowskiego, którego jest obywatelem lub na terytorium którego ma macierzystą siedzibę, a jedynie usługa przekracza granice co najmniej dwóch państw członkowskich- usługa korespondencyjna
  Omawiając formy przepływu usług przez granice państw członkowskich, należy zwrócić uwagę na jeszcze jedną niezwykle istotną kwestię z punktu widzenia swobody świadczenia usług, a mianowicie na drogi, jakimi usługi docierają z jednego państwa na rynek drugiego. W tym zakresie wyróżnić można trzy podstawowe drogi przepływu usług:
• bezpośrednio z jednego państwa członkowskiego do innego, w formie niematerialnej
  (możliwość przesyłu usług za pośrednictwem środków komunikowania się na odległość, np. poczty elektronicznej, telefonu)
• w formie zmaterializowanej, którą to formę usługa uzyskuje poprzez połączenie jej z
  określonymi dobrami materialnymi, z którymi jest przesyłana
• poprzez udanie się usługodawcy z macierzystego państwa członkowskiego do drugiego państwa członkowskiego w celu wykonania usługi bezpośrednio na miejscu.

W zakresie swobody świadczenia usług wprowadzonych zostało wiele środków niedyskryminujących, które mają zagwarantować przedsiębiorcom państw członkowskich UE swobodę świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmują one w szczególności zakaz wymagania od przedsiębiorcy posiadania stałej
siedziby w państwie, w którym świadczone są usługi . W przypadku swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej nie bez znaczenia są także zagadnienia związane z wykształceniem i posiadaniem kwalifikacji do prowadzenia określonej działalności lub świadczenia usług i związane z tym zasady dotyczące wzajemnego uznawania kwalifikacji przez państwa członkowskie (obowiązuje w tym zakresie wiele dyrektyw Rady).

Rozgraniczenie usług oraz prowadzenia działalności gospodarczej

Swoboda przepływu usług obejmuje swobodę świadczenia usług oraz swobodę prowadzenia działalności gospodarczej. Są one ze sobą nierozerwalnie związane. Ich rozróżnienie może nastąpić jedynie poprzez wyróżnienie form, które ze względu na brak pewnej trwałości zakwalifikowane zostaną jako świadczenie usług na terytorium innego państwa członkowskiego oraz form, które ze względu na określone przymioty trwałości i powtarzalności określane są już mianem prowadzenia działalności gospodarczej. Jednoznaczne i pełne rozgraniczenie świadczenia usług od prowadzenia działalności gospodarczej, w rozumieniu postanowień traktatowych, wiąże się z pewnymi trudnościami. W celu wyodrębnienia zakresów każdej ze swobód (przy założeniu odrębnego pojmowania swobody świadczenia usług oraz swobody prowadzenia działalności gospodarczej) zastosować należy art. 43 Traktatu (dotyczący swobody podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej) i art. 49 Traktatu (dotyczący swobody świadczenia usług).

Swoboda świadczenia usług może obejmować takie same czynności co swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, jednakże wykonywanie usług jest w przeciwieństwie do prowadzenia działalności gospodarczej, ograniczone czasowo. Może mieć w szczególności charakter jednorazowy.
Za okoliczności przemawiające za uznaniem danego działania za usługę należy uznać w szczególności:

• umiejscowienie siedziby wykonawcy w jego kraju ojczystym przy jednoczesnym
  podjęciu działalności w państwie przyjmującym po raz pierwszy, w sposób ograniczony czasowo, bez zamiaru jej powtarzania
• umiejscowienie siedziby wykonawcy w jego państwie ojczystym, przy jednoczesnym
  wykonywaniu po raz kolejny działalności w kraju przyjmującym, jednak w sposób nieregularny, bez wykorzystywania utworzonej w tym celu placówki; dodatkową okolicznością przemawiającą za zakwalifikowaniem danej działalności jako usługi będzie podejmowanie przez wykonawcę takich działań na podobnych zasadach również w innych państwach członkowskich

Za kwalifikacją danej formy działalności jako działalności gospodarczej mogą przemawiać natomiast takie okoliczności jak:

• posiadanie, poza siedzibą w kraju ojczystym, biura w kraju przyjmującym
• wypracowywanie w tymże kraju znacznej części obrotów
• prowadzenie w kraju przyjmującym działalności w sposób trwały, regularny
• likwidacja siedziby w kraju ojczystym i przeniesienie jej do kraju przyjmującego

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje działalność osób fizycznych i prawnych. W odniesieniu do tych pierwszych będzie się wyrażała w możliwościach swobodnego podejmowania i wykonywania samodzielnej działalności zarobkowej. Wyrazem prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby prawne są natomiast uruchamiane przez nie filie, oddziały, agencje, a także spółki.

Dla właściwego rozróżnienia świadczenia usług oraz prowadzenia działalności gospodarczej pomocne mogą okazać się także wskazówki zawarte w kierunkowym orzeczeniu ETS z 30 listopada 1995 r., wydanym w sprawie Gebhard (sygn. C-55/94), potwierdzone następnie w wyroku z 12 grudnia 1996 r. w sprawie Reisebüro Broede (sygn. C-3/95). W wyrokach tych ETS wyraził pogląd, iż kryterium rozróżnienia pomiędzy swobodą świadczenia usług a prawem do prowadzenia działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim jest czas, w trakcie którego dana usługa jest wykonywana, przy czym dotyczy to także regularności, okresowości i ciągłości świadczenia usług. Trybunał uznał także, że usługodawca ma prawo ustanowić w goszczącym państwie członkowskim (na okres przejściowy) określoną infrastrukturę niezbędną do świadczenia usług (lista elementów takiej infrastruktury nie została przez ETS określona w sposób stanowiący katalog zamknięty, zatem może podlegać interpretacji rozszerzającej). Orzeczenie Trybunału jest w tym zakresie o tyle istotne, iż uprzednio jakiekolwiek formy stałej obecności (infrastruktura) na terytorium innego państwa członkowskiego traktowane były jako przejaw prowadzenia działalności, a nie świadczenie usług.

Rozróżnienie usługi od prowadzenia działalności gospodarczej ma o tyle istotne znaczenie, iż poza kwestią korzystania ze swobody świadczenia usług lub z prawa do wykonywania działalności gospodarczej mamy również do czynienia z regułą wyrażoną w art. 50 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który stanowi, iż w razie wątpliwości reguły dotyczące swobody prowadzenia działalności gospodarczej stają się nadrzędne w stosunku do regulacji dotyczących swobody świadczenia usług.

Postulat równego traktowania obywateli wszystkich państw członkowskich

W ramach realizacji swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej Unia Europejska kładzie nacisk na wyeliminowanie wszelkich działań dyskryminujących pomiędzy państwami członkowskimi. Swoboda świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej ma swój wyraz transgraniczny. Z tego też powodu każde z państw członkowskich jest zobowiązane do równego traktowania swoich obywateli i obywateli innych państw UE. Oznacza to, że jakiekolwiek ograniczenie świadczenia usług czy działalności gospodarczej stosowane wobec cudzoziemców - obywateli innych państw członkowskich - możliwe jest jedynie na takich samych warunkach, jakie odnoszą się do obywateli danego państwa. Zasada swobody świadczenia usług oraz prowadzenia działalności gospodarczej opiera się zatem na równym traktowaniu obywateli usługodawców i przedsiębiorców krajowych z usługodawcami i przedsiębiorcami z innych państw członkowskich. Niedopuszczalne są jakiekolwiek formy utrudniania korzystania z prawa do swobodnego świadczenia usług, podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Zasada swobodnego świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej nie wyklucza oczywiście prawa władz poszczególnych państw do stanowienia norm prawnych regulujących zasady świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej w danym państwie.

Stosunek do innych podstawowych swobód

Zgodnie z brzmieniem przepisów TWE nie można jednocześnie powoływać się na różne swobody uregulowane w TWE. Artykuł 50 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską sugeruje pierwszeństwo stosowania swobody przepływu towarów, swobody przepływu osób oraz swobody przepływu kapitału przed swobodą przepływu usług i prowadzenia działalności gospodarczej. Na gruncie orzecznictwa ETS podnoszony jest pogląd, iż w stosunku do zasady swobody przedsiębiorczości swoboda świadczenia usług ma charakter subsydiarny.

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej

• Zakres podmiotowy

Art. 43 Traktatu nie precyzuje pojęcia działalności gospodarczej, nadmieniając jedynie, iż „swoboda prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje prawo dostępu do działalności na zasadach samozatrudnienia i jej wykonywania, jak również zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw”. Stąd też kwestia ta była przedmiotem orzecznictwa ETS-u. Definiując działalność gospodarczą jako rzeczywiste prowadzenie działalności ekonomicznej przez przedsiębiorstwo mające swą siedzibę na terenie innego państwa i prowadzące działalność gospodarczą na czas nieokreślony uznał on, iż działalność gospodarcza polega na trwałym i stałym zaangażowaniu się w życie ekonomiczne Państwa Członkowskiego (sprawa C-221/89).
Beneficjentami swobody prowadzenia działalności gospodarczej są z jednej strony samodzielni pracownicy, a zatem osoby prowadzące samodzielną działalność gospodarczą, ale także osoby prawne działające na podstawie prawa prywatnego któregokolwiek z państw członkowskich. Tym samym swoboda działalności gospodarczej wyrażona w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską obejmuje wszelkie formy zarobkowego prowadzenia działalności gospodarczej. Swoboda ta obejmuje także podmioty tworzone na podstawie prawa wspólnotowego, a zatem Europejskie Gospodarcze Zrzeszenia Interesów oraz przyszłe europejskie spółki akcyjne.

•  Zakres przedmiotowy

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje w odniesieniu do osób fizycznych:

• swobodę podejmowania i wykonywania samodzielnej działalności zarobkowej
• swobodę zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw
• swobodę nabywania i posiadania udziałów kapitałowych w tworzonych i istniejących spółkach,
  a w odniesieniu do osób prawnych:
• swobodę zakładania i prowadzenia filii, oddziałów, przedstawicielstw lub spółek zależnych
• swobodę nabywania i posiadania udziałów kapitałowych w nowo zakładanych lub już istniejących spółkach

Określona w art. 43 TWE swoboda przedsiębiorczości zakłada-w stosunku do osób fizycznych- możliwość przemieszczania się między państwami członkowskimi (transgraniczną zmianę miejsca pobytu). Wykonanie tego zasadniczego uprawnienia jest realne jedynie przy wypełnieniu warunków towarzyszących- uprawnień akcesoryjnych, tj. Przede wszystkim prawa wjazdu do państwa członkowskiego, w którym ma być prowadzona działalność, pobytu w tym państwie (także pozostania w nim przez pewien czas po zakończeniu działalności), podleganiu przedsiębiorców zasadom zabezpieczenia społecznego. Uprawnienia akcesoryjne reguluje prawo pochodne (dyrektywy odpowiednio: 73/148 z 21 maja 1973, 75/34 z 17 grudnia 1974, oraz rozporządzenie EWG 1408/71).

 Swoboda świadczenia usług

• Zakres podmiotowy

Zakres podmiotowy w przypadku świadczenia usług wygląda identycznie, jak w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej. Beneficjentami tej swobody są obywatele państw członkowskich i podmioty gospodarcze będące podmiotami wspólnotowymi. Osoby fizyczne mogą na obszarze UE korzystać ze swobody świadczenia usług, jeśli mają obywatelstwo jednego z państw członkowskich. W przypadku osób prawnych decydujący jest, w miejsce obywatelstwa, fakt, że osoba prawna jest podmiotem prawa wg systemu prawnego jednego z państw członkowskich. Art. 49 TWE w odniesieniu do osób prawnych znajduje zastosowanie jedynie wówczas, jeśli usługa jest świadczona przez przedsiębiorstwo zlokalizowane na terytorium UE.. Art. 49 nie interesuje się przynależnością państwową odbiorcy usług.

• Zakres przedmiotowy

Podobnie jak w przypadku swobody przedsiębiorczości, swoboda świadczenia usług obejmuje także uprawnienia akcesoryjne. Dyrektywa 73/148 rozszerza zakres tych uprawnień akcesoryjnych na członków rodziny osoby świadczącej usługi.
Usługodawca w ramach korzystania ze swobody świadczenia usług ma prawo do podejmowania wszelkich czynności służących do przygotowania działalności usługowej. Dotyczy to w szczególności: penetracji rynku (reklamy), wykonywania umowy, przemieszczania do państwa goszczącego elementów wyposażenia.
Państwo nie może stosować przepisów, które dyskryminowałyby usługodawców przy okazji nabywania nieruchomości czy zaciągania kredytów.

Harmonizacja polskiego prawa

Z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej przed polskimi przedsiębiorcami stanęło wiele wyzwań związanych z wdrożeniem podstawowych swobód gospodarczych Unii. Polska zadeklarowała gotowość wdrożenia całego dorobku Wspólnot Europejskich w zakresie swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej od dnia przystąpienia do Unii Europejskiej, z wyjątkiem kwestii, co do których Polska wystąpiła i uzyskała okresy przejściowe, lub stałych wyłączeń spod stosowania prawa Unii Europejskiej. Prace zmierzające do zharmonizowania prawa polskiego z prawem Unii Europejskiej, w zakresie dotyczącym swobody świadczenia usług i prowadzenia działalności gospodarczej, realizowane zgodnie z rządowym programem, są dalece zaawansowane. Nie można jednak mówić jeszcze o pełnej harmonizacji.
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, a tym samym otwarcie polskiego rynku dla usług i działalności obywateli i podmiotów z innych państw członkowskich będzie skutkowało istotnym zwiększeniem konkurencji na polskim rynku, a co za tym idzie - obniżeniem cen towarów i usług, a zarazem podwyższeniem standardów jakości oferowanych usług. W zamian za to polscy przedsiębiorcy otrzymują korzyść w postaci dostępu do rynków usług innych państw członkowskich. Dzięki temu możliwe będzie znalezienie nowych rynków zbytu dla towarów i usług oraz obszarów dla swobodnego podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej.