Zmiany w płatności zwierzęcej – rozszerzenie kręgu rolników uprawnionych do uzyskiwania płatności

W dniu 9 marca 2009 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał rozporządzenie w sprawie rodzajów roślin objętych płatnością uzupełniającą oraz szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. Nr 40, poz. 326), regulujące m.in. zasady przyznawania płatności zwierzęcej na 2009 r. W porównaniu do roku 2008 rozporządzenie to wprowadza szereg zmian mających na celu wyeliminowanie dotychczasowych trudności występujących przy stosowaniu tego mechanizmu.
W 2009 r. płatność zwierzęca nadal będzie przyznawana do powierzchni trwałych użytków zielonych zadeklarowanych w danym roku we wniosku o przyznanie płatności, jednak nie więcej niż do powierzchni maksymalnej określonej dla każdego rolnika na podstawie danych historycznych (referencyjnych).
Dla zdecydowanej większości rolników uprawnionych do uzyskiwania płatności zwierzęcej w 2008 r. sposób określania maksymalnej powierzchni trwałych użytków zielonych, do jakiej mogą uzyskać wsparcie nie zmieni się, czyli będzie ustalany na podstawie:
- liczby zwierząt (bydła lub owiec, lub kóz, lub koni), które były zgłoszone przez tego rolnika lub jego małżonka do odpowiedniego rejestru w okresie od dnia 1 kwietnia 2005 r. do dnia 31 marca 2006 r. oraz
- powierzchni trwałych użytków zielonych lub traw na gruntach ornych, do których rolnik ten otrzymał płatność w 2006 r.
 Umożliwienie uzyskania płatności zwierzęcej tym producentom, którzy uzyskali płatności do powierzchni upraw paszowych w 2006 r., lecz produkcję zwierzęcą rozpoczęli w okresie od dnia 1 kwietnia 2006 r. do dnia 14 marca 2007 r. Rolnicy ci nie mogli uzyskać płatności zwierzęcej na podstawie dotychczasowych przepisów, gdyż nie posiadali zwierząt w pierwotnie zdefiniowanym okresie referencyjnym, tj. od dnia 1 kwietnia 2005 r. do dnia 31 marca 2006 r. oraz nie mogli zostać uznani za nowych producentów, gdyż składali wniosek o przyznanie płatności na 2006 r.
 Maksymalna powierzchnia trwałych użytków zielonych, do jakiej rolnicy ci będą mogli uzyskać płatność będzie określana na podstawie powierzchni upraw paszowych (trwałych użytków zielonych, traw na gruntach ornych lub mieszanek roślin motylkowatych z trawami), do których uzyskali oni płatności za 2006 r. oraz na podstawie liczby zwierząt (bydła lub owiec, lub kóz, lub koni) wpisanych przez tego rolnika lub jego małżonka do odpowiedniego rejestru w okresie od dnia 1 kwietnia 2006 r. do dnia 14 marca 2007 r. Pod uwagę będzie brany dzień, w którym liczba zwierząt przeliczona na duże jednostki przeliczeniowe (DJP), we wskazanym okresie była największa.
 Przy określaniu maksymalnej powierzchni trwałych użytków zielonych, do jakiej rolnik może uzyskać płatność zwierzęcą, uwzględniana będzie (na żądanie rolnika) powierzchnia paszowa (trwałe użytki zielone, trawy na gruntach ornych, mieszanki roślin motylkowatych z trawami – jeśli taki rodzaj mieszanki został wskazany we wniosku), do jakiej w 2006 r. przyznano płatność małżonkowi rolnika ubiegającego się o przyznanie płatności zwierzęcej. Dotychczas możliwe było uwzględnienie jedynie zwierząt posiadanych przez małżonka takiego rolnika w okresie referencyjnym.
 Zmiany w odniesieniu do tzw. „nowych rolników”. Od 2009 r. za „nowych rolników” mogą zostać uznani wszyscy rolnicy, którzy nie występowali z wnioskiem o przyznanie jednolitej płatności obszarowej lub płatności uzupełniającej w latach 2004-2006, a więc przed wprowadzeniem w Polsce płatności zwierzęcej. Jednocześnie nadal wymagane będzie posiadanie przez tych rolników zwierząt w okresie bezpośrednio poprzedzającym złożenie pierwszego wniosku o przyznanie płatności zwierzęcej, czyli od 14 września roku poprzedzającego rok złożenia wniosku do dnia 14 marca roku złożenia wniosku.
 Dla rolników, którzy uzyskali płatność zwierzęcą jako „nowi” w latach 2007 i 2008, maksymalna powierzchnia trwałych użytków zielonych, do jakiej mogą uzyskać wsparcie w danym roku, będzie zatem określana na podstawie liczby zwierząt posiadanych przez nich w okresie, który został uwzględniony przy przyznawaniu im płatności zwierzęcej po raz pierwszy. Natomiast rolnicy, którzy dotychczas nie mogli uzyskać płatności zwierzęcej i nie składali wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich w latach 2004-2006, będą mogli uzyskać takie wsparcie, jeżeli posiadali (oni lub ich małżonkowie) zwierzęta w okresie od dnia 15 września roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o przyznanie płatności zwierzęcej do dnia 14 marca roku złożenia tego wniosku. Tak jak w pozostałych przypadkach, fakt posiadania zwierząt musi być potwierdzony wpisem w odpowiednim rejestrze. Pod uwagę będzie brana średnia liczba zwierząt (przeliczonych na DJP) we wskazanym okresie.
 Ponadto złagodzono dotychczasowe przepisy ograniczające maksymalną powierzchnię, do jakiej „nowi rolnicy” mogą uzyskać płatność zwierzęcą. Dotychczas obowiązujące ograniczenie powierzchni trwałych użytków zielonych uprawnionych do wsparcia wynoszące maksymalnie 50% wszystkich gruntów rolnych w gospodarstwie, zwiększono do 75%. Zmiana ta dotyczy zarówno rolników, którzy uzyskiwali już płatność zwierzęcą w poprzednich latach, jak i tych, którzy dopiero będą się o nią ubiegać.
 Umożliwienie przejęcia prawa do uzyskiwania płatności zwierzęcej wraz z przejęciem gospodarstwa. Dotychczasowe przepisy umożliwiały nabywcy gospodarstwa, jedynie ponowne określenie powierzchni, do jakiej przysługuje mu płatność na podstawie aktualnie posiadanych zwierząt, tak jak miało to miejsce dla „nowego rolnika”. Od 2009 r. rolnik przejmujący gospodarstwo od rolnika dotychczas otrzymującego płatność zwierzęcą, będzie uprawniony do otrzymywania płatności zwierzęcej w wysokości przyznawanej zbywcy niezależnie od stanu aktualnie utrzymywanych zwierząt, a jeśli przed tym nabyciem sam również był uprawniony do otrzymywania płatności zwierzęcej – w wysokości sumy swoich dotychczasowych płatności (nabywcy) oraz płatności przyznawanych wcześniej zbywcy gospodarstwa. Analogiczna zasada będzie obowiązywała w stosunku do rolników zawierających związek małżeński z rolnikiem uprawnionym do uzyskiwania płatności zwierzęcej.
 Umożliwienie uzyskania płatności zwierzęcej tym producentom, którzy w roku 2006 uzyskali płatność uzupełniającą do mieszanek roślin motylkowatych drobnonasiennych z trawami. Dotychczasowe przepisy dotyczące płatności zwierzęcej obejmowały jedynie tych producentów, którzy za 2006 r. uzyskali płatność uzupełniającą do trwałych użytków zielonych (TUZ) lub do powierzchni traw przeznaczonych na pasze uprawianych na gruntach ornych. Nie obejmowały one natomiast producentów uprawiających mieszanki roślin motylkowatych drobnonasiennych z trawami. W 2009 r. powierzchnia takich mieszanek będzie mogła zostać uwzględniona przy określaniu maksymalnej powierzchni trwałych użytków zielonych, do jakiej dany rolnik może uzyskać płatność zwierzęca, o ile we wniosku o przyznanie płatności na 2006 r. wskazał taki rodzaj mieszanki.