Poselski projekt ustawy o spółdzielniach rolniczych przewiduje wprowadzenie zmian zarówno w ustawie o CIT, jak i w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Zmiany miałyby polegać na rozszerzeniu katalogów przewidujących zwolnienia od tych podatków. Jeśli ustawa zostałaby przyjęta w brzmieniu zaproponowanym przez posłów niewątpliwie oznaczałoby to uzyskanie preferencji podatkowych przez spółdzielnie rolnicze.
Do pierwszego czytania w Sejmie został skierowany poselski projekt ustawy o spółdzielniach rolniczych. Z pozoru niezwiązany z podatkami projekt ustawy przewiduje zmianę w przepisach ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Zmiana miałaby polegać na dodaniu do art. 17 ustawy o CIT, który zawiera katalog dochodów zwolnionych od podatku, dochodów uzyskanych przez spółdzielnie rolnicze przeznaczonych następnie na działalność statutową i inwestycyjną spółdzielni.
Posłowie chcą dodać nowe zwolnienie w pkt 36 do art. 17 ustawy o CIT, z tym że mogą mieć z tym mały kłopot: punkt ten jest już zajęty. W punkcie tym znajduje się zwolnienie przewidziane dla dopłat bezpośrednich stosowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. Warto, by posłowie wzięli do rąk ustawę w nowszym brzmieniu.
Przypomnijmy, że obecnie, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej. Wyjątkowo ustawa o CIT znajdzie zastosowanie wówczas, gdy ustalenie przychodów jest wymagane dla celów określenia dochodów wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4e ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku są dochody podatników z działalności pozarolniczej, w tym z działów specjalnych produkcji rolnej.
Dochody zwolnione od podatku są tylko w części przeznaczonej na działalność rolniczą, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy, a w razie rozpoczęcia działalności – w pierwszym podatkowym roku tej działalności, udział przychodów z działalności rolniczej, powiększonych o wartość zużytych do przetwórstwa rolnego i spożywczego surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji roślinnej i zwierzęcej, stanowił co najmniej 60 proc. przychodów osiągniętych ze wszystkich rodzajów działalności.
Poselski projekt ustawy o spółdzielniach rolniczych przewiduje również wprowadzenie zmiany w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 84 z późn. zm.). Otóż zgodnie z propozycją posłów do katalogu zwolnionych od podatku od nieruchomości dołączyłyby nieruchomości przynależne i grunty stanowiące własność spółdzielni rolniczych i ich związków oraz będące w ich użytkowaniu, wykorzystywane do przechowywania i magazynowania, przetwarzania i dystrybucji w zakresie przedmiotu działania określonym w statucie spółdzielni.