Nie można pozbawić podatnika prawa do odliczania VAT tylko dlatego, że zapłaconą przez niego fakturę wystawiono w walucie obcej – wynika z uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Rozliczenia VAT z faktur w walutach obcych były przedmiotem wielu kontrowersji. Przepisy podatkowe nie mówią wprost, czy przedsiębiorcy mogą odliczać VAT z takich faktur, ani po jakim kursie przeliczać na złotówki VAT określony w innej walucie. Wątpliwości postanowił wyjaśnić NSA we Wrocławiu, który rozpoznawał skargę spółki Joint Venture Ilbau & Kirchner zaangażowanej w budowę autostrady A4. W czerwcu 1999 roku firma otrzymała fakturę VAT na kwotę przekraczającą 2 mln euro. Podatek VAT wyniósł ponad 150 tys. euro. Spółka zapłaciła fakturę, następnie odliczyła naliczony na niej VAT.
Potem jednak kontroler kontroli skarbowej, który badał rozliczenia firmy z fiskusem zakwestionował odliczenie podatku. Podobne zdanie miała izba skarbowa, do której odwołała się firma. Według fiskusa polskie przepisy nie pozwalają odliczać VAT z faktur wystawionych w walucie obcej. Ponieważ w Polsce podatki płacone są wyłącznie w złotówkach, w rodzimej walucie powinna być także wyrażona kwota podatku przypadającego do zapłaty. Podkreślono, że ustawa o VAT nie przewiduje powstawania różnic kursowych, a podatek naliczony odliczony przez nabywcę towaru musi być równy podatkowi odprowadzonemu przez firmę wystawiającą fakturę. Spółka zaskarżyła tę decyzje do NSA we Wrocławiu, tymczasem inspektor kontroli skarbowej zakwestionował kolejne faktury w euro, które firma otrzymała w kolejnych miesiącach.
Sąd wrocławski zadecydował, że sprawę powinien wyjaśnić poszerzony skład siedmiu sędziów NSA (normalnie rozprawy prowadzi trzech sędziów). W czasie rozprawy pełnomocnicy spółki tłumaczyli, że nie ma przepisów, które zabraniałyby odliczać VAT z faktur w walutach obcych. Tabele kursów są powszechnie znane, nie powinno być więc kłopotów z przeliczeniem walut na złotówki. Podobnego zdania był prokurator z Prokuratury Krajowej, który zwrócił uwagę na gospodarczy i ekonomiczny aspekt sprawy, zwłaszcza w przededniu akcesji Polski do UE.
Przedstawiciel izby skarbowej wyjaśnił natomiast, że choć nie ma przepisów zakazujących odliczeń, jest wiele takich, które wskazują, że faktura VAT powinna być wystawiona w języku polskim, a kwota wyrażona w złotówkach. Ponieważ brakuje przepisów dotyczących przeliczania walut, spółka mogłaby przeliczyć je np. po kursie 1:1.
Poszerzony skład NSA przyznał rację firmie i w podjętej uchwale stwierdził, ze wyrażanie w fakturze VAT kwoty podatku naliczonego w walucie wymienialnej (euro) w stanie prawnym obowiązującym w 1999 roku nie pozbawia podatnika podatku od towarów i usług prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Według sądu, ówczesne prawo dewizowe wskazywało (teraz mamy nową ustawę), że euro jest walutą wymienialną, a fakturę można wystawić w walucie obcej. Skoro faktura była zgodna z prawem, to firmie przysługiwało odliczenie. Uchwała ma sygnaturę FPS 6/02