Zgodnie z postanowieniami Traktatu Akcesyjnego (Aneks IV, Rozdział 4 „Rolnictwo”) Polska mogła stosować systemy pomocy publicznej zgłoszonej jako „istniejąca ” pomoc w rozumieniu artykułu 88 ust.1 Traktatu WE do końca trzeciego roku od dnia przystąpienia, tj. do dnia 30 kwietnia 2007r. Jeżeli pomoc w rolnictwie miałaby być stosowana po tym terminie, jeśli nie spełnia warunków określonych w artykule 87 ust.1 Traktatu WE powinna być notyfikowana do dnia 30 kwietnia 2007r. w Komisji Europejskiej, aby mogła być uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem.
Agencja za pośrednictwem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zgłosiła Komisji Europejskiej następujące formy „pomocy istniejącej” udzielanej w rolnictwie:
* dofinansowanie realizacji programów hodowlanych w spółkach hodowli roślin oraz hodowli zwierząt o strategicznym znaczeniu dla gospodarki narodowej, * sprzedaż mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa z zastosowaniem preferencyjnego oprocentowania, * ulgi i zwolnienia w płatnościach z tytułu dzierżawy lub sprzedaży mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Z uwagi na fakt, iż „istniejące” formy pomocy publicznej nie zostały dotychczas notyfikowane w Komisji Europejskiej, Agencja może stosować pomoc publiczną o ile jest ona zgodna z Wytycznymi Wspólnoty z dnia 27 grudnia 2007r. w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007-2013, bądź pomoc publiczną stosowaną w ramach zasady de minimis dla sektora rolnego, określonej w Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 1860/2004r. z dnia 6 października 2004r. w sprawie stosowania art.87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rolnego i sektora rybołówstwa. Z uwagi na fakt, że Wytyczne Wspólnoty nie przewidują możliwości kontynuowania zgłoszonej „pomocy istniejącej” w kształcie realizowanym przez Agencję - z wyjątkiem pomocy związanej ze sprzedażą nieruchomości rolnych do 31 grudnia 2009r. – do czasu notyfikacji w Komisji Europejskiej, Agencja może jedynie udzielać pomocy w ramach zasady de minimis. Zasada de minimis określa, że jednemu beneficjantowi można udzielić w okresie trzyletnim pomocy publicznej, nie przekraczającej pułapu 3 000,00 Euro, liczonej ze wszystkich źródeł jej pozyskania. Pomoc publiczna, zgodnie z ustawą z dnia 30 kwietnia 2004r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej podlega monitorowaniu i sprawozdawaniu przez podmioty jej udzielające.
Formy pomocy publicznej jakie Agencja zgłosiła jako „pomoc istniejącą” w okresie przejściowym (trzyletnim od daty akcesji) obejmowały, m.in. stosowanie ulg spłacie należności poprzez odraczanie, rozkładanie na raty oraz umarzanie należności Agencji. Z uwagi na fakt, że formy tej pomocy nie zostały notyfikowane, powinny nastąpić zmiany w stosowaniu tych form po 1 maja 2007r. tak, aby zapewnić ich zgodność z wymogami UE. W stosunku do sprzedaży nieruchomości rolnych - zgodnie z art.196 Wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007 - 2013 – sprzedaż nieruchomości rolnych na dotychczasowych warunkach może być kontynuowana do 31 grudnia 2009r., jednak należy obliczać i sprawozdawać o wartości udzielonej pomocy publicznej, jeżeli jest realizowana na warunkach korzystniejszych niż rynkowe.
Sposób obliczania wartości pomocy udzielanej w ramach poszczególnych form pomocy regulują przepisy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach. O wielkości udzielonej pomocy publicznej Agencja wydaje beneficjantowi zaświadczenie według wzoru określonego w załączniku do niniejszych wytycznych.
W związku z powyższym, przy stosowaniu poszczególnych form pomocy publicznej w ramach umów dzierżawy i sprzedaży mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa powinny być stosowane następujące:
1. W przypadku odraczania terminu płatności lub rozkładania należności Agencji z zastosowaniem oprocentowania niższego od stopy referencyjnej ustalanej przez KE dla Państw Członkowskich (od 1 stycznia 2007r. dla Polski została ustalona poziomie 5,94%) - należy obliczyć wartość tej pomocy za ten okres i ustalić, czy jest zgodna z zasadą de minimis. W sytuacji, gdy nie jest zgodna (przekracza pułap 3 000,00 Euro) odroczenie terminu płatności może nastąpić pod warunkiem naliczenia odsetek w wysokości stopy referencyjnej za okres odroczenia lub rozłożenia na raty należności Agencji. Dla zbadania zgodności udzielenia pomocy z zasadą de minimis niezbędne jest uzyskanie od beneficjanta oświadczenia o wartości pomocy publicznej uzyskanej z innych źródeł w okresie 3 letnim, poprzedzającym datę jej udzielenia przez Agencję.
2. W przypadku umarzania części lub całości należności na podstawie przepisów Rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa z dnia 1 sierpnia 2003r.w sprawie szczegółowych przesłanek odroczenia, rozłożenia na raty lub umorzenia należności Agencji Nieruchomości Rolnych – innych niż nieściągalne - z przesłanek o charakterze losowym, przyrodniczym lub gospodarczym, wartość pomocy publicznej odpowiada wartości umorzonej należności.
3. W przypadku rozkładania na raty niespłaconej ceny z tytułu sprzedaży nieruchomości rolnych, pomocą publiczną jest różnica w wysokości oprocentowania zastosowanego przez Agencję przy sprzedaży a stopą referencyjną ustalaną przez Komisję Europejską. Zastosowanie oprocentowania niespłaconej ceny rozłożonej do spłaty w ratach, w wysokości stopy referencyjnej nie kwalifikuje się jako pomoc publiczna.
4. Podmiot ubiegający się o pomoc de minimis jest zobowiązany do przedstawienia Agencji, wraz z wnioskiem o udzielenie pomocy, wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis jaką otrzymał w ciągu 3 ostatnich lat, poprzedzających dzień wystąpienia z wnioskiem o udzielenie pomocy.
5. W umowie lub oświadczeniu Agencji o udzieleniu pomocy de minimis, należy zawrzeć klauzulę o obowiązku zwrotu równowartości przyznanej pomocy publicznej, co do której Komisja Europejska wyda decyzję o obowiązku zwrotu pomocy. Obowiązek zwrotu obejmuje również odsetki.
6. Agencja jest zobowiązana wydać beneficjentowi zaświadczenie o przyznanej pomocy zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 marca 2007r. w sprawie zaświadczeń o pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (D.U. Nr 53, poz.354) w którym określa się wartość pomocy zarówno w PLN, jak i w Euro. Równowartość pomocy w Euro ustala się według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu udzielenia pomocy. Osobą upoważnioną do podpisania zaświadczenia jest Główny Księgowy OT lub Filii. W załączeniu wzór zaświadczenia. Dokumenty dotyczące udzielonej pomocy de minimis przechowywane są przez okres 10 lat.
7. Na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej i niektórych innych ustaw oraz rozporządzenia RM z dnia 3 kwietnia 2007r. w sprawie sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie oraz informacji o nieudzielaniu pomocy (D.U. Nr 71 z dnia 2007-04-20 poz.475) Agencja zobowiązana jest przedkładać odpowiednie sprawozdania o udzielonej pomocy. W związku z powyższym Oddziały Terenowe zobowiązane są do przedkładania do Biura Prezesa – Zespołu Finansowego stosownej dokumentacji według wzorów i terminów określonych w wyżej wymienionym rozporządzeniu Rady Ministrów.
8. Zasady postępowania przy stosowaniu art. 700 Kodeksu Cywilnego przy obniżaniu czynszu określone zostaną odrębnie.
7555660
1