Ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2012 roku

Na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz.U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zmianami), od 2006 roku wdrażany jest w Polsce system ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich z dofinansowaniem z budżetu państwa do składek producentów rolnych z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od wystąpienia zdarzeń losowych:

•  dla produkcji roślinnej, tj. upraw - zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych i roślin strączkowych od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru. Ubezpieczenie obejmuje ryzyko szkód spowodowanych przez: huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawiny, suszę, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne.
•  dla produkcji zwierzęcej, tj. bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez: huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawiny oraz w wyniku uboju z konieczności.

Przepisy ustawy dopuszczają możliwość ubezpieczenia upraw roślin i zwierząt od wszystkich określonych w ustawie ryzyk lub wybranych przez producenta rolnego.
Wydane 6 grudnia 2011roku rozporządzenie Rady Ministrów (Dz. U. Nr 271 poz. 1602)określa, że w 2012 roku dopłata z budżetu pokrywa 50% składki ubezpieczeniowej do
1 ha upraw i 50% składki do 1 sztuki zwierząt gospodarskich.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi określa corocznie w drodze rozporządzenia, maksymalne sumy ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na rok następny, mając na uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu ochrony ubezpieczeniowej producentów rolnych oraz możliwości budżetu państwa.
 Maksymalne sumy ubezpieczenia 1 ha upraw rolnych w 2012 roku (Rozp. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 grudnia 2011 roku, Dz. U. nr 268 poz. 1589):
- zboża  – 8000 zł
 
- rzepak, rzepik – 10 000 zł,
- kukurydza – 10 000 zł,
- chmiel – 26 000 zł,
- tytoń – 21 000 zł,
- warzywa gruntowe – 129 000 zł,
- drzewa i krzewy owocowe – 61 000 zł,
- truskawki – 50 000 zł,
- ziemniaki – 30 000 zł,
- buraki cukrowe – 9 000 zł,
- rośliny strączkowe – 15 000 zł,
 Maksymalne sumy ubezpieczenia 1 sztuki zwierzęcia w 2012 roku:
- bydło – 14 000 zł,
- konie – 13 000 zł,
- owce – 800 zł,
- kozy – 800 zł,
- świnie – 1 900 zł,
- kury – 53 zł,
- kaczki – 65 zł,
- gęsi – 250 zł,
- indyki – 130 zł,
- strusie – 750 zł
Sumę ubezpieczenia ustala producent rolny z zakładem ubezpieczeń, ale wysokość nie może przekroczyć ustalonych maksymalnych sum ubezpieczenia.
Jeżeli stawki taryfowe przekroczą 6% sumy ubezpieczenia dopłaty do składek nie przysługują.
Obowiązkowe ubezpieczenia upraw od określonego ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych w rolnictwie.
Od 1 lipca 2008 r. rolnik, który uzyskał płatności bezpośrednie do gruntów rolnych ma obowiązek ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw.
Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli od dnia 1 lipca roku następującego po roku, za który rolnik uzyskał płatności bezpośrednie, w okresie 12 miesięcy, ochroną ubezpieczeniową objęte jest co najmniej 50% powierzchni upraw o których mowa w ustawie od co najmniej jednego z ryzyk. Obowiązkowemu ubezpieczeniu podlegają ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez: powódź, suszę, grad, ujemne skutki przezimowania oraz przymrozki wiosenne,
Rolnik ma zatem obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń, który zawarł z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowę w sprawie dopłat w zakresie ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych i roślin strączkowych, od zasiewu lub wysadzenia do ich zbioru. Fakt nie zawarcia przez rolników umów ubezpieczenia upraw rolnych nie będzie miało wpływu na ubieganie się przez nich o płatności bezpośrednie. Rolnik, który nie spełni obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, będzie obowiązany do wniesienia opłaty za jego niespełnienie. Wysokość opłaty, obowiązującej w każdym roku kalendarzowym stanowić będzie równowartość w złotych 2 euro od 1 hektara (wg kursu NBP) i należy ją wpłacać na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika.
Sankcje nie będą stosowane jeżeli:
-Minister właściwy do spraw rolnictwa nie zawrze umów z zakładami ubezpieczeń w sprawie dopłat do ubezpieczeń,
-Rolnik nie zawrze umowy obowiązkowego ubezpieczenia z powodu pisemnej odmowy przez co najmniej 2 zakłady ubezpieczeń (w szczególności z powodu zaoferowania stawek taryfowych powyżej 6%).
Zakłady ubezpieczeń, które zawarły umowy z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi:
-Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A z siedzibą w Warszawie,
-Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” z siedzibą w Warszawie,
-Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych z siedzibą w Poznaniu,
-HDI Asekuracja Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. w Warszawie.
Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia upraw,  rozpoczyna się w przypadku ubezpieczenia tych upraw od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez:
1) powódź i suszę — po upływie 30 dni od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego;
2) grad i przymrozki wiosenne — po upływie 14 dni od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego;
3) ujemne skutki przezimowania — od dnia zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, z tym że powinna być ona zawarta w terminie do dnia 1 grudnia.
Wprowadzenie obowiązku ubezpieczenia upraw rolnych jest konieczne w związku z unijnym obowiązkiem posiadania polis ubezpieczenia dla 50 % upraw rolnych prowadzonych przez rolników, którzy od 2010 r. będą ubiegać się o inne formy wsparcia z budżetu krajowego w przypadku wystąpienia klęsk.
Podstawa prawna:
1.Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniu upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. nr 150, poz. 1249 z późn. zmianami),
2. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 grudnia 2011r. w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na 2012 r. (Dz. U. nr 268, poz. 1589),
3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 2011r. w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2012 r. (Dz. U. nr 271, poz. 1602),