Nowe prawo dla inwestora

Po11 lipca br. zaczną obowiązywać znowelizowane prawo budowlane i nowa ustawa o planowaniu przestrzennym.

Znowelizowane prawo budowlane stanowi, że porozumienia starostów z gminami, które przewidywały, że możemy tam załatwić sprawy budowlane, będą obowiązywać tylko do końca roku. Potem załatwianie np. pozwoleń na budowę w gminach nie będzie już możliwe. Przewidziano też obowiązkowe kontrole budynków po zakończeniu budowy albo przed uzyskaniem zgody na użytkowanie.

Kontrole te ruszą jednak dopiero od stycznia 2004 r. – opłatę kontrolną zapłacimy, gdy nadzór budowlany wykryje m.in. istotne odstępstwo od projektu budowlanego. Zamiast bezwzględnej rozbiórki można będzie zalegalizować samowolę budowlaną, jeśli jest ona zgodna z planem miejscowym i nie narusza przepisów techniczno-budowlanych. Za legalizację trzeba będzie jednak zapłacić 50-krotność należnej opłaty kontrolnej. Na budowę wielu obiektów nie potrzeba już pozwolenia budowlanego.

Kopiąc stawy hodowlane, stawiając altany na działkach pracowniczych, budynki gospodarcze o powierzchni zabudowy do 10 mkw., boiska szkolne itp. wystarczy, że dokonamy zgłoszenia tej inwestycji. NSA zyskuje możliwość ustanowienia kaucji na zabezpieczenie roszczeń inwestora z powodu wstrzymania wykonania decyzji w razie nieuzasadnionej skargi do sądu – ma to ograniczyć bezpodstawne skargi przedłużające budowę.

Za 2 miesiące wejdą też w życie nowe przepisy o planowaniu przestrzennym, które zastąpią ustawę z 1994 r. Nie oznacza to jednak, że nastąpi planistyczna rewolucja. Ustawa przewiduje bowiem, że zachowają moc wszystkie gminne studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a także plany miejscowe uchwalone po 1 stycznia 1995 r. Natomiast stare plany sprzed 1995 r. – jeśli jeszcze obowiązują – stracą moc najpóźniej 31 grudnia br. Gminy mają więc mało czasu na ewentualne uchwalenie nowych planów. Ustawa nakazuje też wszystkim gminom, które dotychczas nie sporządziły studium, wykonanie tego zadania najpóźniej do dnia 11 lipca 2004 r.

Nowe przepisy mają, w założeniu ustawodawcy, usprawnić procedury planistyczne i wydawanie pozwoleń na budowę, zwłaszcza w sytuacji gdy nie ma miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Przykładowo, postępowanie dotyczące lokalizacji np. drogi można będzie zawiesić na nie dłużej niż 12 miesięcy. To czas dany gminie na uchwalenie tego planu. Podobny mechanizm będzie też obowiązywał przy wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy w przypadku braku planu miejscowego. Plany miejscowe powinny być na tyle precyzyjne, aby wystarczały do wydania pozwolenia na budowę, już bez konieczności wydawania wcześniej decyzji.