Informacja o kredytach preferencyjnych w roku 2004

W 2004 r. ARiMR wspiera procesy restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa, przetwórstwa rolno - spożywczego oraz usług dla rolnictwa przez stosowanie dopłat do oprocentowania kredytów inwestycyjnych, klęskowych i obrotowych.

Ponadto Agencja realizuje zadania zlecone przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie stosowania dopłat do oprocentowania kredytów udzielonych na:

• wznowienie produkcji po klęsce powodzi, która miała miejsce w 1997 r.,
• na cele rolnicze,
• skup i przechowywanie zapasów ryb morskich - do 30.04.2004 r.

Kredyty mogą zostać udzielone na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych mających na celu m.in.:

• rozszerzenie asortymentu produkcji,
• dostosowanie do wymogów sanitarno-weterynaryjnych UE,
• obniżenie kosztów produkcji,
• poprawę ochrony środowiska zgodnie ze standardami UE,
• wprowadzenie nowych technologii,
• poprawę jakości produkcji,
• poprawę gospodarki odpadami,

I. Kredyty Inwestycyjne

Popyt na kredyty inwestycyjne utrzymuje się nadal. W 2004 roku obserwuje się duże zainteresowanie preferencyjnymi kredytami inwestycyjnymi. Liczba pozytywnych opinii w I kwartale 2004 roku w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego wzrosła o 2,9%, natomiast liczba opinii oraz kwota wnioskowanych kredytów w marcu 2004 r. w porównaniu do lutego br. wzrosła ponad 2-krotnie.
W tym okresie Ośrodki Doradztwa Rolniczego i Regionalne Centra Doradztwa, Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich wydały 7.714 pozytywnych opinii o planach przedsięwzięć inwestycyjnych. Potencjalni kredytobiorcy zamierzają realizować inwestycje o łącznej wartości 1.216.795,9 tys. zł, wnioskując o kredyty na kwotę 858.707,6 tys. zł.
Nadal największym zainteresowaniem cieszy się linia przeznaczona dla "Młodych Rolników". Producenci rolni, którzy nie przekroczyli 40 roku życia, tylko w okresie pierwszych trzech miesięcy br. uzyskali pozytywne opinie ODR dla realizacji 3 560 przedsięwzięć inwestycyjnych, zamierzając zrealizować inwestycje na kwotę 454 362,3 tys. zł.

Możliwości finansowe

W dniu 28 kwietnia br., po zatwierdzeniu planu finansowego na 2004 rok przez Ministerstwa sprawujące nadzór nad działalnością Agencji, określone zostały bankom limity na cały 2004r.:

• dopłat do oprocentowania kredytów udzielonych w latach ubiegłych do wysokości środków zabezpieczonych w planie finansowym Agencji, zgodnie z zapotrzebowaniami banków stanowiącymi podstawę do opracowania planu finansowego na 2004 rok,
• dopłat do oprocentowania kredytów planowanych do udzielenia w 2004 roku - o 55 % więcej w stosunku do dopłat wykorzystanych przez banki za 2003 rok,
• akcji kredytowej na kredytowanie inwestycji w 2004 roku w ramach wymienionych na wstępie linii kredytowych, umożliwiające potencjalnym inwestorom realizację inwestycji w rolnictwie i jego otoczeniu w kwocie ok. 4,4 mld zł. Inwestorzy zobowiązani są w ramach realizacji przedsięwzięć zgromadzić środki własne przed udzieleniem kredytu, który w zależności od linii kredytowej waha się od 5% przy linii OR do 30% na realizację przedsięwzięć w działach specjalnych produkcji rolnej i przetwórstwie rolno- spożywczym. Kwota akcji kredytowej określona bankom na rok 2004 jest o 35 % wyższa niż kwota udzielonych przez banki kredytów inwestycyjnych w 2003r.

Przy podziale limitów uwzględnione zostały linie kredytowe mające na celu dostosowanie realizowanych inwestycji do warunków sanitarno - weterynaryjnych i jakościowych obowiązujących w UE.

Podział akcji kredytowej określony bankom na 2004 rok przedstawia się następująco:

Ogółem akcja kredytowa - kredyty inwestycyjne 3 200 mln zł z tego:

• linie KZ + MR +GP+NT+ GR 1 947 mln zł,
• linie BR 625 mln zł,
• linie IP+RP+MP+OR+DM 628 mln zł.
  
  

Kwoty akcji kredytowej przyznane poszczególnym bankom są następujące:

Bank Gospodarki Żywnościowej S.A. - 583,42 mln zł,
Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. - 809,72 mln zł,
Mazowiecki Bank Regionalny S.A. - 504,55 mln zł,
SGB Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A. - 511,78 mln zł,
Bank Zachodni WBK S.A. - 250,55 mln zł,
Kredyt Bank S.A. - 7,99 mln zł,
PKO Bank Polski S.A. - 90,35 mln zł,
Pekao S.A. - 96,85 mln zł,
Bank Millennium S.A. - 21,33 mln zł,
Bank Inicjatyw Społeczno - Ekonomicznych S.A. - 21,96 mln zł,
ING Bank Śląski S.A. - 64,96 mln zł,
Bank Ochrony Środowiska S.A. - 52,78 mln zł,
BPH-PBK S.A. - 107,01 mln zł.
Nordea S.A. - 22,41 mln zł,
Raiffeisen S.A. - 15,09 mln zł,
Bank Handlowy w Warszawie S.A. - 14,31 mln zł,
BRE Bank S.A. - 24,91 mln zł.
O kredyty z dopłatą ARiMR do oprocentowania na realizacje przedsięwzięć inwestycyjnych kredytobiorcy mogą ubiegać się w ramach linii kredytowych na:

1. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w rolnictwie, przetwórstwie rolno-spożywczym i usługach dla rolnictwa (symbol IP),
2. utworzenie lub urządzenie gospodarstw rolnych przez osoby, które nie przekroczyły 40 roku życia (symbol MR),
3. zakup gruntów rolnych (symbol KZ),
4. utworzenie lub urządzenie gospodarstwa rolnego w ramach realizacji, zaakceptowanego przez Ministrów Rolnictwa i Finansów, programu osadnictwa rolniczego na gruntach Skarbu Państwa (symbol OR),
5. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w rolnictwie, przetwórstwie rolno-spożywczym i usługach dla rolnictwa przez grupy producentów powstałe na mocy ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw /Dz. U. Nr 88, poz. 983/ (symbol GP),
6. zakup nieruchomości rolnych przeznaczonych na utworzenie lub urządzenie gospodarstwa rodzinnego w rozumieniu ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (symbol GR),
7. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie nowych technologii produkcji w rolnictwie (symbol NT),
8. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach "Branżowego programu wspólnego użytkowania maszyn i urządzeń rolniczych" (symbol BR/10),
9. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach "Branżowego programu restrukturyzacji przetwórstwa ziemniaka na skrobię w Polsce" (symbol BR/13),
10. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach "Programu wspierania restrukturyzacji i modernizacji przemysłu mięsnego i przetwórstwa jaj w Polsce" (symbol BR/14),
11. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach "Branżowego programu mleczarskiego" (symbol BR/15),
12. realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach "Branżowego programu wspierania restrukturyzacji i modernizacji przemysłu utylizacyjnego w Polsce" (symbol BR/16),
13. wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych klęska suszy, gradobicia, nadmiernych opadów atmosferycznych, wymarznięcia, powodzi, huraganu, pożaru, plagi gryzoni lub osuwisk ziemi (symbol KL).

Od dnia 30 kwietnia 2004 r. weszły w życie zasady zwiększania dopłat ARiMR do oprocentowania kredytów inwestycyjnych w przetwórstwie mięsa oraz kredytów na realizację inwestycji w gospodarstwach rolnych (symbol DMBRz, DMMRz).

Podstawowe zmiany w "Zasadach udzielania kredytów inwestycyjnych z dopłatą ARiMR do oprocentowania (...) 2004r. "

1. Wprowadzono dwie nowe linie kredytowe:

• kredyt na zakup nieruchomości rolnych przeznaczonych na utworzenie lub urządzenie gospodarstwa rodzinnego w rozumieniu ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego - Symbol GR,
• kredyt na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie nowych technologii produkcji w rolnictwie, w tym wytwarzania surowców do produkcji bioetanolu i biokomponentów, zapewniających wysoką jakość produktu lub w zakresie dostosowania produkcji zwierzęcej do wymogów sanitarnych, ochrony środowiska i utrzymywania zwierząt - Symbol NT.

2. Przedłużono na 2004 r. zakaz udzielania kredytów na:

• budowę, rozbudowę, adaptację i modernizację budynków, jeżeli te inwestycje prowadzą do powstania nowej lub zwiększenia istniejącej już powierzchni produkcyjnej żywca drobiowego,
• na realizację inwestycji w zakresie wylęgów drobiu.

Jednocześnie wprowadzono możliwości udzielania kredytów na:

• modernizację istniejących zakładów wylęgu drobiu, jeżeli inwestycje nie prowadzą do zwiększenia ich zdolności produkcyjnych,
• odtworzenie pierwotnych zdolności produkcyjnych zakładów wylęgu drobiu, w przypadku ich losowego zniszczenia, poprzez budowę nowego zakładu na miejscu zniszczonego, a także zakup wyposażenia części produkcyjnej i socjalnej.

3. Wprowadzono możliwość wyrażenia przez bank zgody na wydłużenie terminu udokumentowania kredytu z 3 do 6 miesięcy od dnia pobrania środków finansowych z rachunku kredytowego, pod warunkiem że opóźnienie wynika z przyczyn w ocenie banku niezależnych od kredytobiorcy. Dopłaty Agencji w odniesieniu do kwoty kredytu, której wydatkowanie nie zostało udokumentowane, nie są stosowane za okres od dnia następującego po upływie 3 miesięcy od pobrania środków finansowych z rachunku kredytowego do dnia udokumentowania wydatków.
4. Określono katalog tzw. zdarzeń obiektywnych, których zaistnienie w przypadku zaprzestania prowadzenia działalności lub obsługi kredytu skutkować będzie wyłącznie zaprzestaniem stosowania dopłat w dalszym okresie kredytowania, a nie jak dotychczas również ich zwrotem wraz z odsetkami ustawowymi. Do zdarzeń tych należy:

• śmierć kredytobiorcy za wyjątkiem sytuacji, w których nastąpiła sukcesja praw i obowiązków wynikających z umowy kredytu,
• orzeczona stała niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym lub orzeczona trwała całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników albo trwała niezdolność do pracy orzeczona na podstawie innych przepisów o ubezpieczeniu społecznym uniemożliwiająca prowadzenie działalności, na jaką udzielony został kredyt, za wyjątkiem sytuacji, w których nastąpiła sukcesja praw i obowiązków wynikających z umowy kredytu,
• wywłaszczenie majątku kredytobiorcy, o ile nie mogło być przewidziane w dniu zawarcia umowy kredytu oraz uniemożliwia dalsze prowadzenie działalności,
• klęska suszy, gradobicia, nadmiernych opadów atmosferycznych, wymarznięcia, powodzi, huraganu, pożaru, plagi gryzoni lub osuwisk ziemi, jeżeli spowodowała szkody w rozmiarach stanowiących zagrożenie dalszego funkcjonowania gospodarstwa, o ile kredytobiorca nie uzyskał w związku z wystąpieniem tej klęski kredytu z linii KL/01 lub KL/02 w terminach właściwych dla kredytów "klęskowych",
• choroba epizootyczna, jeśli stanowi zagrożenie dalszego funkcjonowania gospodarstwa.

Wystąpienie tych okoliczności należy potwierdzić, przedkładając w Banku stosowne dokumenty.

5. Przywrócono możliwość zwiększania dopłat Agencji do poziomu linii BR/14 oraz do poziomu linii MR. - symbol: DMMRz, DMBRz.

II. Kredyty "klęskowe"

1. Na podstawie § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996r. (Dz. U. Nr 16, poz. 82 z późn. zm.), Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa udziela pomocy w formie dopłat do oprocentowania kredytów na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych klęską suszy, gradobicia, nadmiernych opadów atmosferycznych, wymarznięcia, powodzi, huraganu, pożaru, plagi gryzoni lub osuwisk ziemi. Uruchomienie preferencyjnej linii kredytowej dla poszkodowanych w wyniku jednej z tych klęsk żywiołowych nastąpić może wyłącznie za zgodą Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyrażoną na wniosek właściwego wojewody, zgłoszony w okresie 2 miesięcy od wystąpienia klęski. Wniosek wojewody zgłaszany jest pod warunkiem dokonania oszacowania strat przez komisję powołaną przez wojewodę w ciągu 30 dni od wystąpienia klęski.
2. W okresie od dnia 1 stycznia 2003r. do dnia 7 maja 2004r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyraził 102 zgody na uruchomienie linii kredytów "klęskowych" dla poszkodowanych w wyniku klęski suszy, gradobicia, wymarznięcia, nadmiernych opadów atmosferycznych, powodzi, huraganu (z tego 11 zgód wpłynęło do Agencji w 2004r.) Łączna kwota strat oszacowanych przez komisje wojewódzkie, poniesionych przez 264,6 tys. gospodarstw, wyniosła 2.224,4 mln zł.
   Zgodę na uruchomienie linii kredytów "klęskowych" na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych w 2003r. klęską suszy otrzymało 16 województw. Oszacowana kwota strat z tytułu wymienionej klęski wynosi ok. 2.013,6 mln zł. W wyniku klęski suszy szkody w uprawach rolnych poniosło ok. 228,7 tys. gospodarstw.
3. Każdorazowo po wyrażeniu zgody przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na uruchomienie linii kredytów "klęskowych" Agencja informuje o tym centrale 19 współpracujących z Agencją banków .
4. Zgodnie z zasadami udzielania kredytów "klęskowych" kredyty na wznowienie produkcji po klęskach mających miejsce w 2003r. mogą być udzielane przez banki do dnia:

• 30 czerwca 2004r. - jeśli zgoda MRiRW na uruchomienie linii KL wyrażona została w okresie od 1czerwca 2003r. do 31 grudnia 2003r.,
• 31 grudnia 2004r. - jeśli zgoda MRiRW na uruchomienie linii KL wyrażona w okresie od 1 stycznia 2004r. do 31 maja 2004r.

5. W zależności od poniesionych strat poszkodowani mogą ubiegać się w bankach o kredyt obrotowy bądź inwestycyjny.
6. W zatwierdzonym w dniu 27 kwietnia br. planie finansowym Agencji na 2004 r. na dopłaty do oprocentowania kredytów "klęskowych" planowanych do udzielenia w 2004r. zabezpieczono kwotę 30 mln zł. Z kwoty tej Agencja przyznała bankom na 2004r. limit dopłat do oprocentowania kredytów planowanych do udzielenia w wymienionym okresie w wysokości 12,7 mln zł, w pełni pokrywając potrzeby banków. Pozostaje rezerwa środków w kwocie 17,3 mln zł.

Aktualnie na II kw. 2004 r. limity akcji kredytowej i dopłat otrzymały następujące banki:
1. Bank Gospodarki Żywnościowej S.A.,
2. Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.,
3. Mazowiecki Bank Regionalny S.A.,
4. SGB Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.,
5. Bank Zachodni WBK S.A.,
6. PKO Bank Polski S.A.,
7. Pekao S.A.,
8. Bank Millennium S.A.,
9. Bank Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych S.A.,
10. ING Bank Śląski S.A.

W zasadach udzielania preferencyjnych kredytów klęskowych wprowadzono zmianę polegającą na wydłużeniu do 4 lat okresu stosowania dopłat do oprocentowania kredytów "klęskowych" obrotowych udzielonych w 2000 i 2001 r.

III. Kredyty obrotowe

Dopłaty do oprocentowania kredytów obrotowych realizowane są z dwu źródeł tj,. ze środków będących w dyspozycji:

1. MRiRW - w ramach zadań zleconych na podstawie umów: z dnia 14 marca 1995 r. oraz z dnia 20 kwietnia 2000 r. zawartych pomiędzy Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi a ARiMR na dopłaty do oprocentowania kredytów na:

• cele rolnicze,
• na skup i przechowywanie zapasów ryb morskich.

W wyniku działań podejmowanych przez ARiMR zwiększone zostały (o 33% w stosunku do wykorzystania w 2003 roku) przez MRiRW, środki na dopłaty do oprocentowania kredytów na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej planowanych do udzielenia przez banki w 2004 r.
Kredyty z dopłatami do oprocentowania na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej ze środków będących w dyspozycji MRiRW w 2004 roku określone zostały 13 bankom, tj.:

1. Bankowi Gospodarki Żywnościowej S.A.,
2. Bankowi Polskiej Spółdzielczości S.A.,
3. Mazowieckiemu Bankowi Regionalny S.A.,
4. SGB Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.,
5. Bank Zachodni WBK S.A.,
6. PKO Bank Polski S.A.,
7. Pekao S.A.,
8. Bank Millennium S.A.,
9. Bank Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych S.A.,
10. ING Bank Śląski S.A.
11. Kredyt Bank S.A.,
12. Bank Ochrony Środowiska S.A.
13. BPH-PBK S.A.

2. ARiMR - na podstawie nowelizacji z dnia 21 kwietnia br. rozporządzania Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie z dn. 30 stycznia 1996r. w sprawie szczegółowych kierunków działań ARiMR oraz sposobów ich realizacji. Nowelizacja ww. rozporządzenia, (weszło w życie 30 kwietnia br.) umożliwiła Agencji finansowanie dopłat do oprocentowania kredytów na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej.
   W planie finansowym Agencji na 2004 rok zostały zabezpieczone środki na ten cel w łącznej kwocie 28 mln zł. Do banków, które zgłosiły niedobór środków na dopłaty do oprocentowania kredytów na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej przekazane są na bieżąco umowy regulujące zasady udzielania tych kredytów oraz określone są limity dopłat w pełni pokrywające zapotrzebowania banków w tym zakresie .
   Kredyty na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej na podstawie tego rozporządzenia mogą udzielać następujące banki:
   1. Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.,
   2. Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.,
   3. Bank Gospodarki Żywnościowej S.A.,
   4. Mazowiecki Bank Regionalny S.A.,
   5. Bank PKO BP,
   6. Bank Zachodni- WBK S.A.,
   7. Kredyt Bank S.A.
   
   

Łączne środki (MRIRW i ARiMR) zabezpieczone na dopłaty do oprocentowania kredytów planowanych do udzielenia w 2004 roku na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej wynoszą 51,6 mln zł, tj. 3 - krotnie więcej niż wykorzystanie dopłat w 2003 roku.

Zmiany w zasadach udzielania preferencyjnych kredytów obrotowych

W dniu 30 kwietnia br. weszły w życie nowelizacje następujących aktów prawnych:

• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 roku w sprawie szczegółowych kierunków działań ARiMR oraz sposobów ich realizacji. Wprowadza ono § 23g, zgodnie z którym możliwe będzie zastosowanie dopłat do oprocentowania kredytów przeznaczonych na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej ze środków będących w dyspozycji Agencji.
  Stosowne umowy regulujące stosowanie dopłat Agencji na zasadach tego rozporządzenia zostały przekazane do banków.
• ustawy z dnia 5 stycznia 1995 r. o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych. Nowelizacja tej ustawy wprowadza możliwość wydłużenia stosowania dopłat do oprocentowania kredytów udzielonych w okresie od 1 lipca 2003r. do 30 kwietnia 2004r. na zakup rzeczowych środków do produkcji rolnej za okres nie dłuższy niż 24 miesiące od dnia otrzymania kredytu. W dniu 7 maja br. zostały do banków współpracujących przekazane aneksy do umów umożliwiające zastosowanie tych regulacji prawnych.