Fundusze sołeckie

Bez żadnych sensacji odbyło się posiedzenie wspólne Komisji Sejmowych: Samorządu Terytorialnego oraz Rolnictwa, na którym przyjęto jednogłośnie sprawozdanie dotyczące ustawy o funduszach sołeckich. Ustawa ta przez środowisko sołectw była oczekiwana od wielu lat z praktycznie zerowym rezultatem. W obecnie proponowanej do uchwalenia ustawie uwzględniono szereg postulatów zgłaszanych przez środowisko sołeckie. Ustawa, która po rozpatrzeniu i przyjęciu przez Sejm na jednym z najbliższych posiedzeń będzie obowiązywać od 1 kwietnia 2009 i nie jest to prima aprilis.
Komisja wstępnie miała do rozpatrzenia dwa projekty: rządowy i poselski. Ze względów prawnych odpadł projekt poselski idący zbyt daleko, ponieważ zmieniał sołectwa w instytucję prawną, co byłoby niezgodne z Konstytucją RP. Według obowiązującego prawa najmniejszą jednostką prawną samorządu jest gmina. Wracając do meritum sprawy - ustawa określa wysokość środków finansowych przeznaczonych na ten cel w stosunku liczby mieszkańców danego sołectwa i kwoty bazowej. Jest to określone specjalnym wzorem matematycznym. Jedną z ważniejszych zmian wprowadzonych do projektu ustawy przez komisję jest obligatoryjny nakaz rozpatrzenia pozycji funduszy sołeckich na posiedzeniu Rady Gminy. Oczywiście rezultat takiego rozpatrzenia może być różny. Może niestety zdarzyć się, że gmina rozpatrując wydatki na rok budżetowy nie uwzględni kwoty na fundusz sołecki. Musi to jednak zrobić do 31 marca poprzedzającego rok budżetowy. Zakładamy jednak, że gmina uchwala środki na fundusz sołecki.
Podstawą o uzyskanie takiego funduszu jest złożenie wniosków przez sołectwa na podstawie informacji o wysokości środków na ten cel w budżecie gminy. Wójt (burmistrz, prezydent) musi przekazać sołtysom taką informację do 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy. Następnie sołtys ma dwa miesiące (do 30 września ) na złożenie wniosku do wójta. Sam wniosek musi zostać najpierw uchwalony na zebraniu wiejskim w obecności co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców.
Reasumując mimo pewnych mankamentów ustawa jest ważnym i potrzebnym elementem ustawodawczym, uwzględniającym potrzeby finansowe środowiska wiejskiego i jego rozwoju cywilizacyjnego, dostosowującym i uzupełniającym przepisy w tym zakresie do obowiązującego prawa.