W trzecim kwartale 2015 r. obserwujemy umocnienie się koniunktury w polskim rolnictwie, jednak poprawa jest słabsza niż zazwyczaj o tej porze roku. Wskaźnik koniunktury rolnej IRG SGH (IRGAGR) wzrósł o 3,5 punktu – z poziomu -10 pkt. do -6,5 pkt. – tj. znacznie mniej niż wynosi przeciętny w latach 1999-2015 wzrost wskaźnika w trzecim kwartale (7,7 pkt.).
Zaważyło na tym pogorszenie się nastrojów gospodarstw rolnych, spowodowane prawdopodobnie oczekiwaniami spadku plonów i rentowności produkcji rolnej w wyniku suszy. Wskaźnik zaufania, będący składową wskaźnika koniunktury, obniżył się o 6,6 pkt, z poziomu +2,0 pkt. do -4,6 pkt.
Druga ze składowych – wskaźnik wyrównanych przychodów pieniężnych – zwiększyła się o 8,4 pkt. Utrzymuje się trwające od początku 2014 r. negatywne oddziaływanie czynników cyklicznych, albowiem zarówno wskaźnik ogólny, jak i wskaźniki cząstkowe są niższe niż rok temu o, odpowiednio: 7,4, 8,6 i 6,9 pkt. Wypłaszczająca się linia cyklicznej składowej wskaźnika koniunktury wskazuje na zbliżające się zakończenie średniookresowej tendencji spadkowej, lecz trudne do oszacowania w tej chwili skutki suszy mogą opóźnić wyczekiwane odwrócenie się tej tendencji.
Poprawę koniunktury odnotowano we wszystkich badanych przekrojach, z wyjątkiem gospodarstw położonych w makroregionie środkowowschodnim, najbardziej dotkniętym suszą. Największe wzrosty wskaźnika koniunktury zarejestrowano w gospodarstwach niedużych, o powierzchni 7-15 ha (o 6,2 pkt.), położonych w makroregionie południowym (o 9,7 pkt.), prowadzonych przez rolników powyżej 60 roku życia (o 4,9 pkt.), z wykształceniem wyższym (o 6,9 pkt.).
Wbrew oczekiwaniom wyrażonym przed kwartałem przychody gospodarstw domowych maleją, a oszczędności topnieją. W tej sytuacji rolnicy są zmuszeni sięgać po kredyt by sfinansować wydatki na produkcję rolną – odsetek rolników, którzy wzięli kredyt preferencyjny wzrósł o 2,0 pkt. proc., a odsetek rolników, którzy zaciągnęli kredyt na zasadach rynkowych zwiększył się o 1,2 pkt. proc. Towarzyszy temu zwiększenie się dostępności kredytów udzielanych na warunkach preferencyjnych (aż o 8,6 pkt. proc.).
Słabszą niż zwykle o tej porze roku poprawę koniunktury rolnej widać przede wszystkim, w niewielkich rocznych zmianach sald zakupów obrotowych środków produkcji. Saldo zakupów nawozów mineralnych spadło o 1,2 pkt., pasz treściwych wzrosło zaledwie o 0,4 pkt, a środków ochrony roślin zwiększyło się tylko o 0,8 pkt. W porównaniu z III kwartałem roku 2014 wydatki są niższe. Wszystkie salda zakupowe pozostają ujemne, co oznacza, iż więcej gospodarstw rolnych informuje o zmniejszeniu tych wydatków niż o zwiększeniu. W odróżnieniu od wydatków bieżących gospodarstwa rolne zwiększają inwestycje.
6163481
1