Ocena sytuacji i przewidywania na rynku zbożowym

Przeciętna cena skupu pszenicy konsumpcyjnej w IV kwartale 2011 r. wyniosła 794 PLN/t wobec prognozy 779-811 PLN/t z poprzedniego numeru AgroMonitora. Średnia cena pszenicy paszowej, która w analizowanym okresie wyniosła 720 PLN/t, także znalazła się w prze­dziale ostatniej prognozy 714-743 PLN/t - informuje Izba Zbożowo-Paszowa na podstawie analiz Banku Gospodarki Żywnościowej. W przypadku kukurydzy przeciętna cena w IV kwartale ubiegłego roku wyniosła  657 PLN/t, co oznacza, że była o 4% wyższa od górnej granicy przedziału prognozy. Zgodnie z tym co prognozowaliśmy, na przełomie roku odnotowano sezonowy wzrost cen zbóż.
Oczekujemy, że luty i marzec przyniosą obniżki cen pszenicy paszowej i konsumpcyjnej, jak również jęczmienia i żyta paszowego. Na spadki cen wpłynie m.in. oczekiwany wzrost podaży ziarna na rynku krajowym i europejskim oraz spodzie­wany spadek popytu ze strony zagranicznych odbiorców w związku z umocnieniem się złotego. Niższym cenom sprzyjając będą także nastroje na rynkach terminowych. Obecnie są one determinowane w dużej mierze przez stosunkowo optymistyczne prognozy wzrostu produkcji zbóż w UE i na świecie w kolejnym sezonie 2012/2013 (1 lipca 2012 r. - 30 czerwca 2013 r.). Zarówno prognozy dotyczące rynku europejskiego, jak i kwiatowego, publikowane przez Międzynarodowa Radę Zbożową,  Amerykański Departament Rolnictwa (USDA), jak i francuska firmę Tallage (wydawcę raportu Strategie Grains) wskazują na poprawę bilansu popytu i podaży. Jednakże, zarówno w Unii Europejskiej, jak i na świe­cie, zapasy zbóż w sezonie 2011/2012 szacowane są drugi rok z rzędu na poziomie niższym aniżeli w sezo­nach 2008/2009 i 2009/2010.
Ponadto, w związku z nieprzerwanie rosnącym popytem na zboża, pogorszeniu w skali globalnej ulega wskaźnik pokrycia rocznego zapotrzebowania zapasami. W sezo­nie 2010/2011 zapasy z poprzedniego sezonu w ok. 23% pokrywały globalne zapotrzebowanie na zboże, podczas gdy w bieżącym sezonie 2011/2012 jedynie w ok. 20%. Według styczniowej prognozy USDA, zbiory w 2012 r. umożliwia częściową odbudowę zapasów. Realizacja tych oczekiwań sprzyjałaby spadkom cen w kolejnym se­zonie 2012/2013.
Również w Unii Europejskiej eksperci francuskiej firmy analitycznej Tallage prognozują w przyszłym sezonie 2012/2013 poprawę sytuacji. Z opublikowanej w stycz­niu prognozy dla Wspólnoty wynika,
że zbiory zbóż wzro­słyby o 5 mln t w skali roku do ok. 290 mln ton, z czego ponad 133 mln t miałaby stanowić pszenica, a przeszło 65 mln t kukurydza (odpowiednio 130 mln t i 55 mln t w sezonie bieżącym).
Polska, która nie jest znaczącym importerem, ani eks­porterem zbóż, podlega tendencjom światowym, które oprócz opisanych czynników popytowo-podażowych kształtowane sa przede wszystkim kursami walutowymi, nastrojami na rynkach terminowych oraz zmianami w re­gulacjach w handlu zagranicznym. W perspektywie do czerwca 2012 r. możliwe jest m.in. wprowadzenie ceł
eks­portowych przez Rosje, co wpłynęłoby na wzrost cen nie­zależnie od faktycznych zmian
w międzynarodowej wy­mianie handlowej. Ogłoszenie takiej decyzji rzutowałoby na nastroje uczestników rynku, którzy maja w pamięci 2010 r. (zakaz eksportu zbóż z Rosji wywołał gwałtowne wzrosty cen).
Zakładając, że dane o przezimowaniu zbóż na półkuli pół­nocnej nie wpłyną znacząco na dotychczasowe prognozy przyszłorocznych zbiorów oczekujemy, iż II kwartał 2012 r. może przynieść nieznaczne wzrosty cen zbóż. Pod­wyżki te będą również wspierane czynnikami sezonowi. Prezentowane poniżej prognozy zostały opracowane w oparciu o informacje dostępne na koniec stycznia 2012 roku, co oznacza, że w szczególności w odniesieniu do III kwartału 2012 r. mogą jeszcze ulec zmianom. Obecne prognozy tegorocznych zbiorów maja charakter wstępny i będą prawdopodobnie rewidowane m.in. w zależności od przebiegu warunków pogodowych, czy publikacji informa­cji o powierzchni zasiewów zbóż jarych. Również otocze­nie makroekonomiczne sprzyja nagłym, trudnym do prze­widzenia zmianom kursu złotego, co może silnie rzutować na kształtowanie się cen zbóż w kraju.
Czynniki mogące wpływać na przyszły poziom cen
 - Niski poziom zapasów zbóż
 - Słaby złoty względem euro
 - Możliwe wprowadzenie ceł eksportowych przez Rosję
 - Nastroje na rynku terminowym
 - Możliwe umocnienie się złotego
 - Wzrost podaży zbóż w I kwartale 2012 r.