Obecny budżet UE wynosi ponad 2,0 bln euro. Składa się z długoterminowego budżetu UE na lata 2021-2027 w wysokości 1,2 bln euro, uzupełnionego instrumentem odbudowy NextGenerationEU o wartości do 800 mld euro na lata 2021-2026.
UE stanęła przed szeregiem bezprecedensowych i nieoczekiwanych wyzwań od czasu przyjęcia w 2020 r. wieloletniego budżetu UE na lata 2021–2027 – od brutalnej inwazji Rosji na Ukrainę i jej skutków, poprzez ożywienie migracji po pandemii, aż po przyspieszenie w inflacji i stopach procentowych.
Unia Europejska (UE) stanęła w obliczu szeregu bezprecedensowych i nieoczekiwanych wyzwań od czasu przyjęcia wieloletnich ram finansowych (WRF) w 2020 r. Ledwie wyszedł z jednego z najgłębszych światowych kryzysów gospodarczych od ponad wieku, brutalna inwazja Rosji na Ukrainę miało ogromne konsekwencje humanitarne, gospodarcze i budżetowe.
Migracja nasiliła się po pandemii, co stanowi obciążenie dla zdolności przyjmowania i integracji państw członkowskich. W ramach nowego paktu o migracji i azylu Unia i państwa członkowskie przyjmą na siebie nowe obowiązki, które pociągają za sobą dodatkowe koszty.
Gwałtowne przyspieszenie inflacji i stóp procentowych wpłynęło na budżet Unii, między innymi poprzez gwałtowny wzrost kosztów finansowania NextGenerationEU.
Po serii zakłóceń w globalnym łańcuchu dostaw UE pracuje nad zwiększeniem swojej otwartej autonomii strategicznej. Potrzebne są znaczne inwestycje w celu wspierania długoterminowej konkurencyjności w zakresie technologii kluczowych dla przywództwa Europy.
Budżet UE w swoich obecnych granicach umożliwił zdecydowaną reakcję UE, czerpiąc z ograniczonej wbudowanej elastyczności i szeroko zakrojonego przeprogramowania. Sprostanie tym licznym wyzwaniom doprowadziło do wyczerpania zasobów budżetu UE, ograniczając zdolność budżetu UE do sprostania nawet najpilniejszym wyzwaniom.
Wszystkie te wnioski mają na celu zapewnienie ukierunkowanych wzmocnień w ograniczonej liczbie obszarów priorytetowych, aby zapewnić dalsze osiąganie najważniejszych celów z budżetu UE. Główne elementy to:
Ponadto zdolność administracyjna UE zostanie dostosowana, aby sprostać nowym zadaniom, o których współprawodawcy postanowili od 2020 r., oraz wywiązać się ze zobowiązań umownych skorygowanych o inflację.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej von der Leyen powiedziała: „Nasz budżet jest kluczowym narzędziem politycznym umożliwiającym reagowanie na ogromne wyzwania, przed którymi wspólnie stoimy. Ale presja rośnie. Dziś proponujemy ukierunkowane zwiększenie wydatków UE, aby zapewnić Ukrainie stabilne wsparcie finansowe, sfinansować naszych działań w zakresie migracji oraz wspierania inwestycji w strategicznych branżach. Razem jesteśmy silniejsi ” .
Obszary do wzmocnienia
1. Długoterminowe wsparcie dla Ukrainy
W ramach dzisiejszego przeglądu Komisja proponuje specjalny instrument wsparcia Ukrainy do 2027 r. Będzie on miał formę zintegrowanego i elastycznego instrumentu o łącznej zdolności 50 mld euro w latach 2024–2027. Roczne kwoty będą ustalane co roku w zależności od potrzeb Ukrainy i zmieniającej się sytuacji. Instrument ten zapewni stabilne i przewidywalne finansowanie w ramach, które przyczynią się do stabilności finansów Ukrainy przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony budżetu UE.
Wspierany planem dla Ukrainy, który ma zostać przedstawiony przez rząd Ukrainy, instrument dla Ukrainy będzie wspierał wysiłki Ukrainy na rzecz utrzymania stabilności makrofinansowej, promowania odbudowy oraz modernizacji kraju przy jednoczesnym wdrażaniu kluczowych reform na drodze do przystąpienia do UE.
Finansowanie będzie udzielane w formie pożyczek oraz wsparcia bezzwrotnego (granty i gwarancje). Decyzja o faktycznym podziale na pożyczki i dotacje będzie również podejmowana corocznie.
Wsparcie pożyczkowe będzie finansowane z pożyczek na rynkach finansowych i wsparte rezerwą budżetową UE. Bezzwrotne wsparcie będzie finansowane z rocznego budżetu UE w ramach nowego specjalnego instrumentu „Rezerwa dla Ukrainy”, ze środków wykraczających poza pułapy wydatków WRF.
2. Zarządzanie migracją, wzmacnianie partnerstw i rozwiązywanie sytuacji kryzysowych
Niestabilność w sąsiedztwie Europy i potrzeby humanitarne w krajach trzecich pogłębiają się. Aby nadal móc stawiać czoła wyzwaniom związanym z migracją wewnętrzną i zewnętrzną oraz wzmacniać partnerstwa UE z kluczowymi państwami trzecimi, Komisja proponuje następujące ukierunkowane wzmocnienia budżetu UE.
3. Promowanie długoterminowej konkurencyjności za pośrednictwem europejskiej platformy technologii strategicznych (STEP)
Aby wesprzeć konkurencyjność przemysłu UE poprzez inwestycje w technologie krytyczne, jak zapowiedziała przewodnicząca von der Leyen w swoim orędziu o stanie Unii z września 2022 r., Komisja proponuje utworzenie nowej platformy technologii strategicznych dla Europy (STEP) z udziałem zdolność do generowania inwestycji o wartości 160 miliardów euro.
STEP będzie opierał się na istniejących programach: InvestEU, Fundusz Innowacji, Horyzont Europa, Europejski Fundusz Obronny, Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, EU4Health, Cyfrowa Europa i fundusze spójności. Ponadto utworzona zostanie innowacyjna i dynamiczna struktura, aby skierować istniejące fundusze na projekty STEP i przyspieszyć wdrażanie w obszarach, które zostały określone jako kluczowe dla przywództwa Europy.
We wszystkich programach Komisja proponuje „pieczęć suwerenności” umożliwiającą lepszy dostęp do finansowania w ramach instrumentów finansowanych przez UE.
Aby pobudzić inwestycje w rozwój i produkcję krytycznych technologii cyfrowych i zaawansowanych technologii, czystych technologii i biotechnologii oraz w ich odpowiednie łańcuchy wartości, Komisja proponuje ponadto przeznaczyć dodatkowe 10 mld euro na programy ukierunkowane: 3 mld euro na InvestEU, 0,5 mld euro na Horyzont Europa, 5 mld euro na Fundusz Innowacji i 1,5 euro na Europejski Fundusz Obronny. Te dopłaty, wraz z zachętami w ramach polityki spójności i RRF, mogą potencjalnie wygenerować około 160 miliardów euro inwestycji europejskich przedsiębiorstw w projekty promujące europejską suwerenność.
Na koniec Komisja proponuje utworzenie nowego „punktu kompleksowej obsługi” i specjalnego nowego internetowego portalu suwerenności w celu wspierania promotorów projektów i krajów UE w ich inwestycjach STEP wspieranych z różnych funduszy UE.
Budżet UE odegrał zasadniczą rolę w napędzaniu reakcji UE. Sprostanie tym licznym wyzwaniom doprowadziło do wyczerpania zasobów, co ograniczyło zdolność do sprostania nawet najpilniejszym wyzwaniom.
W czerwcu 2023 r. Komisja zaproponowała zasilenie długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027 w ukierunkowany sposób, aby zapewnić dalsze osiąganie z budżetu UE najważniejszych celów poprzez:
Długoterminowy budżet na lata 2021–2027 i NextGenerationEU to inwestycja w nowoczesną, bardziej zrównoważoną i odporną Europę:
Długoterminowy budżet na lata 2021-2027 i NextGenerationEU finansują wiele różnych możliwości finansowania.
Przegląd wszystkich programów finansowania UE można znaleźć tutaj .
Długoterminowy budżet na lata 2021–2027, czyli wieloletnie ramy finansowe (WRF), w wysokości 1,211 bln EUR, wspiera długoterminowe cele zrównoważonego rozwoju Unii sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz podwójną transformację klimatyczną i cyfrową, inwestując w regiony UE , rolnicy, przedsiębiorstwa, badacze, studenci i ogólnie obywatele, a także kraje sąsiadujące.
Po niesprowokowanej i nieuzasadnionej inwazji Rosji na Ukrainę odegrała również zasadniczą rolę w udzielaniu wsparcia Ukrainie i krajom UE przyjmującym uchodźców oraz w zabezpieczeniu inwestycji w niezależność i strategiczną autonomię Europy.
NextGenerationEU to instrument tymczasowej odbudowy o wartości do 806,9 mld euro, który jest przekazywany za pośrednictwem instrumentów długoterminowego budżetu UE, zwłaszcza w latach 2021-2026.
Aby sfinansować NextGenerationEU, Komisja Europejska w imieniu UE zaciąga pożyczki na rynkach kapitałowych.
Obecne trzy główne źródła dochodów budżetu UE na lata 2021-2027 to cła , składki oparte na podatku od wartości dodanej (VAT) pobierane przez państwa członkowskie oraz bezpośrednie składki krajów UE, znane również jako dochód narodowy brutto (DNB) – składki oparte . Od 1 stycznia 2021 r. nowym źródłem dochodów budżetu UE jest składka oparta na nierecyklingowanych odpadach opakowaniowych z tworzyw sztucznych .
Aby sfinansować NextGenerationEU, Komisja Europejska pożycza od rynków kapitałowych do 806,9 mld euro . Pożyczone kwoty będą spłacane w okresie długoterminowym, do 2058 r., przy czym same państwa członkowskie będą spłacać część pożyczkową instrumentu.
Aby pomóc w spłacie dotacji w ramach NextGenerationEU, w grudniu 2021 r. Komisja zaproponowała trzy nowe źródła dochodów : zasoby własne systemu handlu uprawnieniami do emisji, zasoby własne w ramach mechanizmu dostosowywania cen na granicach węglowych (CBAM) oraz zasoby własne oparte na realokacji zysków bardzo dużych międzynarodowych firm. O przyszłości dochodów budżetu UE rozmawiamy w dziale „Przyszłość budżetu UE”.
W dniu 20 czerwca 2023 r. Komisja zakończyła prace nad wnioskiem dotyczącym nowej generacji zasobów własnych. Ostateczny pakiet obejmuje nowy tymczasowy statystyczny zasób własny oparty na zyskach przedsiębiorstwa. W następstwie porozumienia politycznego w sprawie pakietu Fit For 55, którego celem jest zapewnienie, że polityka UE przyczyni się do neutralności klimatycznej naszego kontynentu, Komisja dostosowała również wnioski dotyczące zasobów własnych w oparciu o system handlu uprawnieniami do emisji (ETS) i mechanizm dostosowywania cen na granicach z emisjami dwutlenku węgla (CBAM) w porównaniu z pierwotnymi propozycjami z grudnia 2021 r.
Ponadto utrzymano zasoby własne oparte na udziale w zyskach rezydualnych przedsiębiorstw wielonarodowych, które zostaną ponownie przydzielone państwom członkowskim UE na mocy porozumienia OECD/G20 w sprawie realokacji praw podatkowych („Filar pierwszy”).
Komisja współpracuje z Parlamentem Europejskim i państwami członkowskimi UE w Radzie w celu szybkiego zatwierdzenia nowych źródeł dochodów.
Dochody uzyskane z obu koszyków nowych zasobów własnych powinny wystarczyć na pokrycie potrzeb w zakresie spłaty składnika dotacyjnego NextGenerationEU.
oprac. e-mk, ppr.pl na podst źródło: Council of the EU
.png)
Zaloguj przez Facebook
