Ukształtowanie terenu jest wynikiem nakładania się procesów geologicznych zachodzących w przeszłości i dziś. Zobaczyć tam można ciekawe formy skalne, urwiska, przełomy rzeczne, wodospady (np. Wilczki, Szklarki) i jaskinie krasowe (np. Jaskinia Niedźwiedzia w Masywie Śnieżnika). Dzięki dawnym tradycjom turystycznym powstała gęsta sieć szlaków, umożliwiających łatwe dotarcie do każdego atrakcyjnego miejsca i punktu. Najchętniej odwiedzane przez turystów części Sudetów, to: Kotlina Jeleniogórska wraz z otaczającymi je górami (Karkonosze, Góry Izerskie, Rudawy Janowickie, Góry Kaczawskie) oraz Kotlina Kłodzka z Górami Stołowymi, Bystrzyckimi, Orlickimi, Bialskimi, Złotymi i Masywem Śnieżnika. Na pewno warto też zwiedzić Góry Kamienne i Sowie.
Kotlina Kłodzka stanowi jeden z najatrakcyjniejszych na Dolnym Śląsku obszarów turystycznych. Dno Kotliny utworzone przez Białą Lądecką, Nysę Kłodzką i Bystrzycę Dusznicką pokrywają utwory czwartorzędowe. Największą wartością regionu są wody mineralne występujące obficie w zdrojach w Polanicy, Dusznik, Kudowy, Lądka i Długopola. Znajomość ich możliwości leczniczych już od wieków stawia ten region wśród znanych obszarów Europy. Lecznictwo opiera się tu również o swoisty klimat i możliwości czynnej regeneracji sił na spacerach po parkach zdrojowych i licznych szlakach turystycznych. Wartością regionu są też wysokiej klasy zabytki Kłodzka, Lądka Zdroju, Dusznik i Kudowy oraz sławne w całym kraju sanktuaria maryjne w Bardzie Śl., Wambierzycach i Międzygórzu. Można także odwiedzić Park Narodowy Gór Stołowych i wędrując skalnymi labiryntami Błędnych Skał i Szczelińca Wielkiego, podziwiać niepowtarzalne wytwory procesów wietrzenia i erozji. Przemierzając szlaki Gór Bystrzyckich, zobaczyć można relikty trzeciorzędowej przyrody na torfowisku pod Zieleńcem. Krajobrazy naturalnej przyrody obserwować też można na łatwych i dostępnych dla każdego ścieżkach Gór Bardzkich, Złotych i Bialskich. Kolekcjonerów zainteresują na pewno zbiory Muzeum Niecenia Ognia w Bystrzycy Kłodzkiej z największą w kraju kolekcją etykiet zapałczanych. Atrakcją są wystawy w muzeum regionalnym w Kłodzku, Skansen Wsi Sudeckiej w Pstrążnej k/Kudowy lub wysokiej wartości ekspozycja w Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju z czynną manufakturą produkującą czerpany papier według XVII wiecznej receptury.
W regionie wałbrzyskim (z Górami Wałbrzyskimi, Sowimi, Kamiennymi, Wzgórzami Włodzickimi oraz pasmem Przedgórza) słynne są uzdrowiska w Szczawnie Zdroju i Jedlinie Zdroju oraz zabytki architektury położone m.in. na "Szlaku Zamków Piastowskich". Bogactwem obszaru są zabytkowe zespoły miejskie Świdnicy Śl., Strzegomia, Świebodzic, Dzierżoniowa, Lubawki, i Kamiennej Góry oraz unikalne w skali światowej zabytki, jak barokowy pocysterski zespół klasztorny w Krzeszowie, XVI wieczne domy tkaczy w Chełmsku Śl., a także zamek Książ. Park Krajobrazowy Gór Sowich utworzony w najstarszym sudeckim paśmie górskim posiada liczne rezerwaty naturalnych siedlisk roślinności. Przyjeżdżający na teren pogórza Gór Sowich turyści i letnicy mogą korzystać z gościnności gospodarzy głównie w okolicach gminy Walim. Teren ten poza zabytkami obfituje w liczne atrakcje turystyczne, np. udostępnione do zwiedzania sztolnie i wyciągi narciarskie.
Dobre połączenia drogowe i kolejowe powodują, że łatwo trafić do gospodarstw agroturystycznych całego regionu sudeckiego. Odpoczywając w gospodarstwach, można pobyć na łonie przyrody, poznać wiejski styl życia, pojeździć konno, spróbować ekologicznej żywności. Gospodarze proponują noclegi w pokojach i na polach namiotowych, pomoc w poznaniu regionu oraz organizację imprez towarzyszących. W Sudetach można przeżyć przygodę swojego życia - poszukując kamieni szlachetnych, próbując wspinaczki skałkowej lub szybując ponad kotlinami górskimi.
Gospodarstwa agroturystyczne regionu
Opracowano na podstawie: Bronisław Zathey "Agroturystyka - przewodnik po Dolnym Śląsku" ( publikacja WODR Wałbrzych, Wrocław, Jelenia Góra)
T. Lijewski, B. Mikułowski, J. Wyrzykowski "Geografia Turystyki Polski" (PWE W-wa 1992)
Publikacja: Sudeckie Towarzystwo Turystyki Wiejskiej w Jeleniej Górze zaprasza w Sudety znane i nieznane
fot. T.Oliwa