Związek Sadowników RP przedstawił uwagi do założeń projektu umowy kontraktacji owoców przedstawionych przez resort rolnictwa. Zdaniem sadowników stronami umowy mogą być wyłącznie producent i zakład przetwórczy.
Stanowisko Związku zostało zamieszczone na stronie internetowej.
W opinii Związku Sadowników stronami umowy mogą być wyłącznie producent i zakład przetwórczy, a nie "nabywca" i "odbiorca", gdyż taki zapis spowoduje, że nabywcą może być każdy - np. firma pośrednicząca czy punkt skupu. Natomiast zapis ten ma ograniczyć obrót do dwóch kluczowych podmiotów producenta owoców i zakładu przetwórczego.
Zdaniem tej organizacji dokument powinien nosić nazwę "umowy kontraktacyjnej".
W umowie powinien znaleźć się zapis dotyczący ceny. Ma to być "cena pokrywająca koszty produkcji wynoszące xx zł/kg obliczane przez np. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarski Żywnościowej przedstawione do wiadomości publicznej do końca lutego każdego miesiąca". W dokumencie tym powinien być także zapis dotyczący okresu, na jaki zostanie zawarta umowa, a także czas zawarcia takiej umowy (np. do końca marca każdego roku).
Według sadowników, należy także wprowadzić sztywny zapis dotyczący nałożenia na zakłady przetwórcze restrykcyjnych kar (adekwatnych do rocznych obrotów) z tytułu niepodpisywania umów kontraktacyjnych. Obecnie obowiązuje kara w wysokości 210 proc. wartości skupowanego surowca, co skutkuje tym, że zakłady wolą zapłacić karę niż wywiązać się z umowy.
Związek Sadowników RP przedstawił też obligatoryjne postulaty, bez spełnienia których umowa kontraktacyjna traci na znaczeniu. Są to: wprowadzenie powszechnego systemu szacowania zbiorów oraz rzetelnych średnich plonów z hektara danej plantacji. Podawane przez GUS prognozy są nierealne i znacząco różnią się od tych przedstawianych przez międzynarodowe organizacje zrzeszające sadowników (np. WAPA).
Kolejny postulat - to wprowadzenie powszechnego systemu kontroli tanich i obowiązkowych ubezpieczeń od wszelkich klęsk żywiołowych. Obecnie obowiązujący system pozwala na zawarcie polisy z dopłatą ze środków budżetowych tylko od jednego ryzyka, chodzi o możliwość ubezpieczenia pakietowego.
Konieczne jest ponadto uproszczenie zasad zatrudnienia pracowników sezonowych. Wprowadzenie zmian w systemie zatrudniania, wydłużyło proces zatrudniania, co niekorzystnie wpłynęło na chęć podejmowania przez pracowników sezonowych pracy w naszym kraju - zaznacza Związek Sadowników RP.
Resort rolnictwa pośredniczy w rozmowach między przetwórcami owoców i ich producentami. Chodzi o wypracowanie wzoru umowy kontraktacyjnej, w której znalazłaby się m.in. cena zakupu owoców. Ministerstwo przedstawiło taki projekt prosząc o uwagi zainteresowane strony. Spotkanie w tej sprawie ma się odbyć w tym tygodniu.
Zdaniem sadowników, przemysł ich wykorzystuje skupując owoce po zbyt niskich cenach nie gwarantujących uzyskania jakiegokolwiek zysku. Organizacje przetwórców wskazują zaś na nadprodukcję owoców i trudności w sprzedaży przetworzonych produktów.
Anna Wysoczańska (PAP)