Rozmowa z Panem dr Błażejem Springerem – specjalistą ds. hodowli rzepaku

Czy odmiany mieszańcowe rzepaku są ciekawą alternatywą dla rolników?

Błażej Springer: - Z cała pewnością tak. W krajowym rejestrze odmian znajduje się kilkadziesiąt odmian rzepaku ozimego. Z roku na rok obserwuje się tendencję do rejestracji coraz większej ilości odmian mieszańcowych. Wynika to przede wszystkim z właściwości użytkowych mieszańców, które oprócz plonu nasion przewyższającego o kilkanaście procent plonowanie najlepszych odmian populacyjnych coraz częściej charakteryzują się także innymi wartościowymi parametrami technologicznymi i użytkowymi, takimi jak: podwyższona odporność na choroby, wysoka zawartość oleju w nasionach czy przydatność do uprawy na słabszych stanowiskach.

Czy przyszłość należy do mieszańców?

Błażej Springer: - Już dziś w Polsce powierzchnia uprawy odmian mieszańcowych wynosi 25% całkowitej powierzchni uprawy rzepaku. Tendencja ta jest rosnąca. Z roku na rok coraz więcej rolników przekonuje się do wyboru hybryd. Myślę, że jesteśmy na najlepszej drodze do osiągnięcia powierzchni uprawy odmian mieszańcowych takich jak w innych ważnych rynkach rzepaku w Europie takich jak Niemcy czy Francja gdzie uprawia się mieszańce na ok. 50-60% powierzchni zasiewów.
Postęp w hodowli powoduje, że rolnicy co roku otrzymują nowe coraz bardziej wartościowe kreacje odmianowe. Ponadto wpisanie odmiany do rejestru odmian w COBORU stanowi niejako rękojmię satysfakcji z uprawy w naszym kraju. Jedną z ciekawszych odmian mieszańcowych zarejestrowanych w Polsce jest z pewnością ES Domino hodowli Euralis Semences – firmy hodowlanej dobrze znanej na Polskim rynku z odmian rzepaku i kukurydzy.

Kiedy wyhodowano odmianę rzepaku ES Domino?

Błażej Springer: - Trudno precyzyjnie określić tę datę. Odmiana ES Domino została zarejestrowana w Polsce w 2010 roku, niemniej rejestrację każdej odmiany poprzedzają liczne badania najpierw na poziomie hodowlanym, a następnie cykl badań rejestrowych, czyli historia każdej nowej, pojawiającej się na rynku odmiany liczy już sobie kilka lat, w trakcie których kandydat do rejestracji musi potwierdzić swoją wartość gospodarczą.

Czy jest ona uprawiana w innych krajach Europy?

Błażej Springer: - Nie. W odróżnieniu od większości innych odmian rzepaku, ES Domino jest odmianą wyselekcjonowaną w Polsce i przeznaczoną dla rynku polskiego. W związku z tym nasz kraj jest pierwszym, w którym ES Domino zostało zarejestrowane. W innych krajach planujemy rejestrację tej odmiany dopiero w kolejnych latach.

Czy prowadzono w Polsce doświadczenia z odmianą ES Domino?

Błażej Springer: - Oczywiście. Badania nad ES Domino były prowadzone przez kilka minionych lat, z których dwa ostatnie (2008-2009) to oficjalne badania COBORU, czyli Centralnego Ośrodka Badania Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej. Doświadczenia te zaowocowały wpisaniem ES Domino do rejestru. Niemniej historia badań nad tą odmianą jest dłuższa, jako że firma Euralis Semences prowadziła własne przedwstępne doświadczenia.

Jakie są wyniki tych doświadczeń?

Błażej Springer: - Najważniejszym jest potwierdzenie wysokiego plonu nasion, w dwuleciu 2008-2009 kształtującego się na poziomie 120% wzorca, co w plonie bezwzględnym oznacza 53,8 dt/ha. W doświadczeniach rejestracyjnych przeprowadzonych w 2009 roku ES Domino osiągnął najwyższy plon nasion wynoszący 122% wzorca.

Co wyróżnia ES Domino na tle innych odmian rzepaku?

Błażej Springer: - Oprócz wspomnianego wyżej ponadprzeciętnego plonu nasion (20% powyżej plonowania odmian wzorcowych!) należy podkreślić bardzo dobre zaolejenie nasion tej odmiany – 48% tłuszczu w nasionach. Chciałbym też zwrócić uwagę na podwyższoną odporność ES Domino na najważniejsze choroby grzybowe rzepaku: suchą zgniliznę kapustnych i zgniliznę twardzikową. Ponadto ES Domino cechuje się dobrymi parametrami agrotechnicznymi: charakteryzuje ją szybki rozwój jesienny i dobra zimotrwałość. Jest to odmiana wysoka, ale odporna na wyleganie, i wreszcie – dojrzewa na poziomie średnio wczesnym, czyli nie opóźnia niepotrzebnie zbioru.

Na jakie korzyści i zyski z wybrania Domino mogą liczyć rolnicy, którzy się zdecydują na wybór tej odmiany?

Błażej Springer: - Kluczowym argumentem przemawiającym za wyborem ES Domino jest przede wszystkim, o czym już wspominałem, ponadprzeciętny plon. Cechą wyróżniającą tę odmianę jest również wysokie i stabilne plonowanie w różnych warunkach glebowych i klimatycznych. ES Domino charakteryzują też bardzo dobre parametry jakościowe – pamiętajmy, że aktualnie stosowane są dopłaty do lepiej zaolejonych odmian (zwykle powyżej 44%), a ES Domino ma aż 48% tłuszczu w nasionach! Ważne korzyści dla rolnika wynikają też z wczesnego zbioru i dobrej zdrowotności cechującej tę odmianę.