Wspólna deklaracja 10. szczytu Inicjatywy Trójmorza

Wspólna deklaracja
10. szczytu Inicjatywy Trójmorza
Warszawa, 29 kwietnia 2025 r.

My, Prezydenci i przedstawiciele wysokiego szczebla 13 państw członkowskich Unii Europejskiej – Republiki Austrii, Republiki Bułgarii, Republiki Chorwacji, Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Greckiej, Węgier, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Rzeczypospolitej Polskiej, Rumunii, Republiki Słowackiej, Republiki Słowenii – państw uczestniczących w Inicjatywie Trójmorza (3SI), spotkaliśmy się w Warszawie w dniu 29 kwietnia 2025 r. z okazji 10. szczytu 3SI i 7. forum biznesowego,

chwaląc dekadę wysiłków interesariuszy 3SI mających na celu zbudowanie tej platformy geoekonomicznej wspierającej zaufany ekosystem przyjaznej współpracy;

doceniając osiągnięcia poprzednich szczytów 3SI w Dubrowniku (2016), Warszawie (2017), Bukareszcie (2018, 2023), Lublanie (2019), Tallinnie (2020), Sofii (2021), Rydze (2022) i Wilnie (2024);

wyrażając nasze silne przekonanie, że podstawowe strategiczne filary i cele 3SI dowiodły swojej wartości i zostały starannie zaprojektowane, o czym świadczą wymierne postępy i rosnąca odporność regionalna osiągnięte od czasu jego powstania, w szczególności w zakresie budowy krytycznych połączeń infrastrukturalnych Północ–Południe, wzmacniania spójności Unii Europejskiej i wzbogacania więzi transatlantyckich;

głęboko wierząc, że wyciągnięte wnioski pomogą 3SI wypełniać swoją rolę w najlepszy możliwy sposób, znacznie zwiększając odporność gospodarczą i atrakcyjność biznesową regionu;

umieszczając integrację z UE w centrum wszystkich przedsięwzięć 3SI;

stawiając 3SI w kontekście zwiększonej globalnej niepewności politycznej i niekorzystnych zmian politycznych w naszym bezpośrednim sąsiedztwie, a także na całym świecie;

potwierdzając ostateczny paradygmat 3SI, że format jest inspirowany politycznie, ale napędzany biznesowo i to współpraca biznesowa jest rdzeniem jego ram;

uznając znaczenie stosunków transatlantyckich jako jednego z filarów 3SI oraz otwartość formatu na partnerstwa ze wszystkimi podobnie myślącymi interesariuszami;

wspierając oddolne inicjatywy wnoszące wartość dodaną do 3SI;

z zadowoleniem przyjmując zainteresowanie ze strony zewnętrznych stron trzecich, jakim 3SI cieszy się w ostatnich latach;

witając wszystkich uczestników 7. Forum Biznesowego 3SI,

deklarujemy następujące: [*1]

1. Witamy naszych strategicznych partnerów – Komisję Europejską, Republikę Federalną Niemiec, Japonię i Stany Zjednoczone Ameryki, a także nasze stowarzyszone państwa uczestniczące – Republikę Mołdawii i Ukrainę.

2. Witamy Królestwo Hiszpanii i Republikę Turcji jako nowych partnerów strategicznych 3SI.

3. Witamy Republikę Albanii i Republikę Czarnogóry jako nowe stowarzyszone państwa uczestniczące w 3SI.

4. Wyrażając nasze najsilniejsze poparcie dla suwerennej decyzji ich obywateli o przystąpieniu do Unii Europejskiej, pozostajemy zaangażowani w ogólnie oparty na zasługach i zorientowany na wyniki proces przystąpienia do UE, który jest jednakowo i obiektywnie stosowany wobec wszystkich państw kandydujących. Z zadowoleniem przyjmujemy również pozytywną rolę współpracy w ramach 3SI na rzecz integracji europejskiej naszych stowarzyszonych państw uczestniczących.

5. Ze względu na reperkusje dla europejskiego i globalnego bezpieczeństwa, zdecydowanie potępiamy rosyjską wojnę przeciwko Ukrainie, a także wszelkie wsparcie dla niej ze strony państw trzecich.

6. Potwierdzamy nasze niezachwiane poparcie dla Ukrainy, jej suwerenności i integralności terytorialnej w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. Podkreślamy również rolę, jaką 3SI może odegrać w procesie odbudowy Ukrainy.

7. Jesteśmy gotowi zwiększyć presję na Rosję, aby osłabić jej zdolność do dalszego prowadzenia wojny agresywnej.

8. Uważając, że członkostwo Ukrainy w UE jest jedną z najcenniejszych gwarancji bezpieczeństwa, jakie może zapewnić UE, wzywamy do przyspieszenia procesu akcesyjnego z Ukrainą i Republiką Mołdawii poprzez jak najszybsze otwarcie wszystkich klastrów negocjacyjnych oraz przydzielenie niezbędnych instrumentów i środków finansowych w celu zapewnienia ich szybkiego zamknięcia. Jednocześnie wzywamy do przyspieszenia opartego na zasługach procesu rozszerzenia UE o Bałkany Zachodnie, ponieważ proces rozszerzenia UE ma moc transformacyjną i jest niezbędny do zapewnienia odporności krajów kandydujących, również poprzez zapewnienie konwergencji, łączności i wymiernych korzyści dla ich obywateli.

9. Wyrażamy nasze poparcie dla sprawiedliwego, trwałego i wszechstronnego pokoju opartego na zasadach Karty Narodów Zjednoczonych i zgodnie z prawem międzynarodowym, w tym UNCLOS, oraz poprzez odpowiednie środki uzgodnione przez społeczność międzynarodową. Pozostajemy przekonani, że ci, którzy wydali rozkazy lub popełnili zbrodnie wojenne w Ukrainie, muszą zostać pociągnięci do odpowiedzialności.

10. Podkreślamy konstruktywną rolę 3SI w zapewnianiu bezpieczeństwa gospodarczego i konkurencyjności regionu i całej Unii Europejskiej. W tym kontekście odnotowujemy wkład 3SI w tworzenie odpornych łańcuchów dostaw poprzez nearshoring i friendshoring, wspieranie mobilności wojskowej, a także rozwój neutralnego dla klimatu i zaawansowanego technologicznie przemysłu.

11. Podkreślamy znaczenie zbadania synergii między 3SI a innymi globalnymi i regionalnymi inicjatywami w zakresie łączności, takimi jak Global Gateway, korytarz transkaspijski i IMEC (korytarz gospodarczy Indie–Bliski Wschód–Europa).

12. Chwalimy rosnącą rolę Forum Biznesu 3SI, które stało się użyteczną platformą skupiającą przedsiębiorców, decydentów, przedstawicieli instytucji finansowych i innych interesariuszy. Forum służy jako doskonałe narzędzie do wspierania współpracy między sektorem publicznym i prywatnym oraz promowania inwestycji i innowacji w regionie Trójmorza i poza nim.

13. Z zadowoleniem przyjmujemy znaczące postępy we wdrażaniu projektów priorytetowych Trójmorza, w szczególności:

• BRUA
• Terminal LNG na wyspie Krk
• Rail Baltica
• Rail2Sea
• Synchronizacja energii elektrycznej krajów bałtyckich z europejskimi sieciami kontynentalnymi (zakończona)
• Via Baltica
• Via Carpatia

14. Chwalimy realizację projektów infrastrukturalnych, w tym w sektorze energetycznym, które sprawiają, że nasz region jest jeszcze bardziej odporny, lepiej połączony i bezpieczniejszy, przyczynia się do neutralności klimatycznej i przyczynia się do konkurencyjności i spójności naszych gospodarek.

15. Uznając strategiczne wyzwania i zagrożenia w naszym regionie, wspieramy dalsze wysiłki na rzecz poprawy infrastruktury transportowej, która służy celom cywilnym i przyczynia się do zwiększenia strategicznej mobilności wojskowej w naszym regionie.

16. Obserwując poważne pogorszenie bezpieczeństwa krytycznej infrastruktury liniowej, zwłaszcza na Morzu Bałtyckim i Morzu Czarnym, podkreślamy pilną potrzebę opracowania środków przeciwdziałania wrogim działaniom. Zachęcamy do kontynuowania dialogu między krajami 3SI w celu zbadania potencjalnych podejść do wyzwań związanych z bezpieczeństwem w regionie.

17. Pozostajemy zaangażowani w inspirowanie dalszego rozwoju projektów wzmacniających łączność w regionie Trójmorza. W tym kontekście podkreślamy znaczenie, jakie dla 3SI ma uwolnienie potencjału w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji, technologii półprzewodnikowej i infrastruktury cyfrowej w ramach zjednoczonych wysiłków europejskich i transatlantyckich.

18. Doceniając pierwszy Fundusz Inwestycyjny Inicjatywy Trójmorza, z niecierpliwością czekamy na konkretne wyniki prac grupy zadaniowej ds. utworzenia kolejnego funduszu.

19. Zwracamy uwagę na pierwszych czterech inwestorów (Polskę, Czechy, Węgry i Chorwację) w prowadzonym i współfinansowanym przez EIF Funduszu Innowacji Inicjatywy Trójmorza, którego celem jest zapewnienie finansowania dla rozwijających się firm z regionu Trójmorza. Dzięki temu nowemu instrumentowi finansowemu z niecierpliwością czekamy na wzmocnienie potencjału inwestycyjnego 3SI.

20. Przyjmujemy do wiadomości sprawozdanie z postępów w realizacji projektów 2025, w którym podkreślono priorytety krajów 3SI w zakresie łączności w trzech kluczowych obszarach transportu, energii i cyfryzacji, a także zaawansowanie projektów priorytetowych, osiągając łącznie 140 w 2025 r.

21. Z zadowoleniem przyjmujemy zobowiązanie Republiki Chorwacji do zorganizowania Szczytu i Forum Biznesowego w 2026 roku.

[*1] Węgry odcinają się od ustępów 4–9 Wspólnej Deklaracji. Węgierskie stanowisko narodowe w odniesieniu do kwestii zawartych w wyżej wymienionych punktach zostało przekazane w osobnym oświadczeniu załączonym do Wspólnej Deklaracji.