Wpływ jakości paliwa na sprawność komina i komfort cieplny

Komin odgrywa niezwykle ważną rolę w każdym domu. Ze względu na zachowanie jego wysokiej efektywności i długiej żywotności, istotny okazuje się odpowiedni dobór paliwa. Spalanie drewna czy pelletu wydaje się bardzo bezpieczne oraz ekologiczne. Niestety tego samego nie można powiedzieć o ekogroszku, który w destrukcyjny sposób oddziałuje na komin, często z winy użytkowników. Czym i w jaki sposób ogrzewać dom, aby osiągnąć w nim optymalny komfort cieplny?  

Jakość paliwa jest regulowana przez normy i odpowiednie przepisy. Kupując gaz czy olej opałowy, użytkownik otrzymuje odpowiednią deklarację zgodności, dającą pewność w zakresie procesu spalania paliwa, ale i żywotności komina. Na ten ostatni element, w sposób destrukcyjny działa nie tylko słabej klasy paliwo, ale i błędy popełniane przez użytkowników. Jednym z nich jest nieodpowiednia adaptacja kotłowni. W przypadku kotłów atmosferycznych powietrze zaciągane jest do kotła z kotłowni. Użytkownicy często przechowują tam różnego rodzaju środki chemiczne czy detergenty, które powodują korozję wżerową  i niszczenie instalacji kominowej.

Które paliwo przysparza najwięcej problemów?

Najwięcej negatywnych opinii w zakresie efektywności komina ma ekogroszek. W dużej mierze wynika to również ze statystyk, ponieważ tego typu paliwo jest najczęściej wybierane przez użytkowników. Podstawowy błąd przez nich popełniany to zastosowanie do kominów wkładów stalowych żaroodpornych, sugerując się wysoką temperaturą spalania węgla. Jednak proces spalania ekogroszku wygląda inaczej. W kotłach z podajnikiem automatycznym spala się niewielka ilość paliwa (w zależności od rodzaju kotła), temperatura spalin na jego wylocie wynosi ~70 ºC i dochodzi wówczas do kondensacji w kominie. Cały proces spalania w tego typu kotłach, a szczególnie tych klasy V, przypomina pracę kotła kondensacyjnego. Z tego też względu najodpowiedniejszym materiałem składowym wkładu stalowego stanowi blacha kwasoodporna 1,4404, o grubości min 0,8÷1mm. Dodatkowo warto zwrócić uwagę jeszcze na jeden element – w produkcji węgla występuje proces segregacji poszczególnych ziaren oraz kamienia. Ten ostatni odbywa się w kąpieli wodnej z udziałem różnych środków chemicznych, których zadaniem jest utrzymanie węgla na powierzchni wody, zaś kamienia na dnie. Najmniejsze frakcje oddziela się poprzez łączenie węgla z pęcherzami powietrza, utworzonymi na powierzchni cieczy filtrującej. Część związków chemicznych może pozostawać w węglu (ekogroszku), w procesie spalania tworząc agresywny kondensat, który niszczy wkłady stalowe.  Z tego tez względu stosunkowo rzadko producenci udzielają gwarancji na komin do tego paliwa.  Jeśli mimo to użytkownik zdecyduje się na tego typu paliwo, warto zatem wybrać komin z materiałów najbardziej odpornych na działanie spalin. Niewątpliwie można do nich zaliczyć ceramikę prasowaną izostatycznie, która wyróżnia się niską nasiąkliwością, dzięki mniejszej porowatości niż tradycyjna ceramika plastyczna. Tym samym zapewnia ona odporność na szoki termiczne, a także agresywny kondensat.

Paliwa bezpieczne dla komina

Zarówno drewno, jak i pellet okazują się bardzo bezpieczne oraz ekologiczne. Drewno odpowiednio sezonowane jest doskonałym materiałem, pozytywnie wpływającym nie tylko na żywotność komina, ale i środowisko. Czy tak samo można powiedzieć o pellecie?  Tak powinno być w przypadku dobrej jakości tego paliwa oraz uzyskanie go od sprawdzonego producenta. Jakość pelletu, podobnie jak innych paliw regulują normy (PN-EN 14961: 2011). Biomasa, czyli inaczej pellet, powinna charakteryzować się odpowiednimi parametrami takimi jak: rodzaj materiału, z którego jest zrobiona, wielkość, wilgotność, skład pierwiastków, ilość materiałów nieorganicznych, ilość popiołu itp. Na rynku istnieje wielu niewielkich producentów biomasy, często jednak są to małe lub średnie firmy z branży stolarskiej, które zagospodarowują w ten sposób odpady. W takich sytuacjach konieczne jest dokładnie zapoznanie ze źródłem pochodzenia tego paliwa.

–  Jeśli takie paliwo wytwarzane jest na bazie elementów z produkcji mebli lub obróbki np. sklejki, płyt MDF, OSB, wówczas taki materiał nie może być stosowany do spalania w domach jednorodzinnych, zaś wyłącznie, w nielicznych przypadkach, w urządzeniach przemysłowych, wyposażonych w odpowiednie filtry. Takie paliwo zawiera kleje, okleiny czy lakiery, które są toksyczne i agresywne dla komina oraz kotła. Związki powstałe ze spalania takich paliw osiadają na ich ściankach, ograniczając średnice. Są one nie tylko trudne do usunięcia, ale i grożą pożarem sadzy, uszkadzającym całkowicie komin – tłumaczy Dariusz Pilitowski, dyrektor ds. rozwoju w firmie Jawar.

Jak zatem rozpoznać wadliwy pellet? W workach zauważalna jest widocznie oddzielająca się duża ilość trocin drobnych i małe cząstki laminatu, a same ziarna łatwo się kruszą. Warto unikać stosowania paliw o niskiej jakości, których nieodłącznym elementem jest zwykle niska cena. Odpady zagospodarowane w postaci pelletu lub brykietu z zakładów produkujących wyroby z litego drewna, charakteryzują się największą jakością i kalorycznością oraz są praktycznie w całości sprzedawane na eksport. W biomasie zdarzają się podwyższone ilości materiałów nieorganicznych, jest to głównie piasek, który obniża wartość opałową i tworzy spieki w komorze spalania, czym zwiększa udział popiołów. Na rynku występuje także pellet produkowany ze słomy, używany również jako ściółka, pellet z łusek słonecznika czy pestek innych roślin. Jest to jednak produkcja niszowa, o mało znanym wpływie na komin.

W trosce o żywotność i efektywność komina w domu warto w pierwszej kolejności sprawdzić pochodzenie danego paliwa, a także jego producenta. Do dobrej jakości paliwa niewątpliwie można zaliczyć drewno czy pellet, który można określić paliwem przyszłości. Jest ekologiczny, odnawialny, generuje bardzo mało popiołu (5kg/1 tonę) oraz pozwala zagospodarować odpady drewniane i nie tylko.