Wiosna jako nowy start – jak przygotować się na rozpoczęcie sezonu?

Wiosna to bardzo ważny okres w produkcji sadowniczej. Każdy sadownik kontroluje sad i drzewka, sprawdza ich przezimowanie – robi to głównie podczas cięcia. Jednak konieczna jest też kontrola gleby pod drzewkami, zwykle w międzyrzędziach, gdzie często jest koszona murawa, zaś w rzędach jest mechaniczna uprawa gleby odpowiednimi narzędziami, a w razie potrzeby zwalczanie chwastów przy pomocy różnych metod.

Monitoring szkodników

Bardzo ważna jest lustracja sadu i sprawdzenie przez sadowników notatek z poprzedniego roku. Daje to obraz z jakimi problemami mieli do czynienia, jakie szkodniki były obecne w ich sadzie i które z nich i kiedy trzeba było zwalczać. Warto też sprawdzić jakie środki i metody były stosowane i jakie były ich efekty. Należy również zaopatrzyć się w aktualny

Program Ochrony Roślin Sadowniczych. Jest to niezmiernie ważne, ponieważ w ostatnich latach zmiany w rejestracji środków następują bardzo dynamicznie. Co roku z rejestru wykreślane są środki lub substancje czynne, a w ich miejsce tylko czasami pojawiają się nowe. Często pozostaje luka i trzeba sprawdzać, jakie są aktualnie obowiązujące metody zwalczania poszczególnych agrofagów. Następują też zmiany w zaleceniach stosowania poszczególnych środków ochrony. Zwykle etykiety są rozszerzane na uprawy małoobszarowe, czyli wpisywane są kolejne uprawy i szkodniki, na które dany środek może
być stosowany na odpowiedzialność sadownika.

Lustracja sadów i plantacji owoców jagodowych

Wiosną bardzo ważna jest systematyczna lustracja sadu. W sadzie jabłoniowym należy
monitorować obecność kwieciaka jabłkowca, przędziorków, mszyc, szczególnie bawełnicy
korówki i mszycy jabłoniowo-babkowej, ale też nowego szkodnika – tarcznikaniszczyciela.

Na początku wegetacji należy kontrolować obecność gąsienic zjadających liście, np.
zwójkówek liściowych, ale także larw błonkówek owocnicy jabłkowej. Na truskawce należy
kontrolować uszkodzenia powodowane przez roztocza truskawkowca, a także przędziorka
chmielowca i kwieciaka malinowca, którego samice podcinają pąki kwiatowe. Bardzo ważny

jest także monitoring obecności zmienika lucernowca, by zniszczyć go, zanim jego żerowanie doprowadzi do deformacji owoców. Na porzeczce najważniejszy jest monitoring wielkopąkowca porzeczkowego, ale też przędziorka chmielowca, zwójki różóweczki i tarcznika niszczyciela. Na borówce wysokiej należy kontrolować obecność misecznika śliwowca, tarcznika niszczyciela, mszyc, zwójkówek liściowych. Zwalczanie szkodników wczesną wiosną jest bardzo ważne, gdyż zapobiega ich namnażaniu się, ale też szkodom wiosennym, np. mszyce hamują wzrost pędów, a kwieciak niszczy pąki kwiatowe, zaś owocnice - zawiązki owocowe.

Stosowanie pyretroidów

Te środki nie są selektywne dla fauny pożytecznej, dlatego też nie są wskazane po kwitnieniu.Na jabłoni pyretroid może być zastosowany np. do zwalczania chrząszczy kwieciaka jabłkowca, a na innych drzewach do wczesnego zwalczania mszyc, ale tylko w okresie, zanim zwiną one liście. Na truskawce w razie konieczności pyretroidy mogą być użyte do zwalczania kwieciaka malinowca. Na borówce i porzeczce w razie potrzeby mogą być wykorzystane do zwalczania zwójkówek liściowych, ale tylko w okresie wylęgania się gąsienic, zanim zwiną liście. Generalnie pyretroidy mogą być stosowane tylko wówczas, kiedy nie ma innych możliwości ze względu na temperaturę lub brak innych dozwolonych środków.

Podsumowanie

Reasumując, wiosna jest bardzo ważnym okresem w ochronie sadów i plantacji roślin
jagodowych. Konieczna jest systematyczna lustracja, kontrola obecności i liczebności
szkodników oraz ich zwalczanie w sytuacji zagrożenia. Konieczne jest prowadzenie notatek, co ułatwia zarówno kontrolę szkodników jak i ich zwalczanie. Warto też zapisywać efekty zwalczania, gdyż w ten sposób można zauważyć pojawiającą się odporność szkodników na poszczególne substancje czynne. Zabiegi należy wykonywać podczas bezwietrznej pogody i w optymalnej temperaturze. Planując opryskiwanie, należy uwzględniać temperaturę, o pamiętając, że większość środków najlepiej działa w temperaturze powyżej 18 C, ale nie owyższej niż 25 C. Należy podkreślić, że niezależnie od metody produkcji, konieczna jest systematyczna lustracja, monitoring szkodników, prowadzenie notatek oraz ocena skuteczności prowadzonych zabiegów, by uchwycić ewentualne pojawienie się odporności szkodników na stosowane środki ochrony. Bardzo ważny jest jednak dobór środków ochrony, w uprawie integrowanej np. nieselektywne pyretroidy mogą być użyte maksymalnie jeden raz wczesną wiosną. Zawsze należy sprawdzać etykietę rejestracyjną, by stosować tylko dozwolone na dany sezon środki, zgodnie z wytycznymi. Natomiast w uprawie ekologicznej mogą być stosowane tylko środki dozwolone do tego celu.