Pozytywne tendencje w polskim eksporcie artykułów rolno-spożywczych w okresie styczeń–lipiec 2021 r.
W okresie siedmiu miesięcy 2021 r. odnotowano wzrost wartości eksportu towarów rolno-spożywczych z Polski. Od stycznia do lipca 2021 r. sprzedaż towarów rolno-spożywczych za granicę osiągnęła 20,5 mld EUR, o 5,2% więcej niż rok wcześniej.
Polski handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi
Źródło: opracowanie Biura Analiz i Strategii KOWR na podstawie danych Ministerstwa Finansów, 2021 r. – dane wstępne. Saldo obliczono na podstawie danych z dokładnością do kilku miejsc dziesiętnych.
Wzrost eksportu był wynikiem znoszenia ograniczeń w handlu międzynarodowym, rosnącej aktywności gospodarczej polskich przedsiębiorców, dobrego przygotowania krajowych firm do funkcjonowania w warunkach pandemii oraz utrzymującego się popytu na polskie produkty. Konkurencyjność cenową polskich produktów rolno-spożywczych wspierał korzystny dla eksporterów kurs złotego względem euro. Dobre wyniki eksportu były również wynikiem gospodarczego odbicia, szczególnie w krajach będących głównymi partnerami handlowymi Polski.
Wpływ na wyniki sprzedaży zagranicznej uzyskiwane przez krajowych eksporterów w okresie styczeń–lipiec 2021 r. miały także wysokie ceny żywności na rynku światowym, mające odzwierciedlenie w rosnącej wartości miesięcznego indeksu cen żywności FAO.
W okresie pierwszych siedmiu miesięcy 2021 r. średnia wartość indeksu wzrosła z 113,3 pkt w styczniu 2021 r. do 123,5 pkt w lipcu br., tj. o 9%. Znaczną dynamiką wzrostową charakteryzowały się w szczególności ceny produktów mięsnych i nasion roślin oleistych, a także w mniejszym stopniu produktów mlecznych.
Jednocześnie import towarów rolno-spożywczych wyniósł 13,7 mld EUR i był o 3,9% wyższy niż przed rokiem. Dodatnie saldo wymiany handlowej zwiększyło się w porównaniu z okresem styczeń–lipiec 2020 r. o 8,1%, osiągając 6,8 mld EUR.
Struktura geograficzna eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski
W okresie styczeń–lipiec 2021 r. znaczna dywersyfikacja kierunków eksportu – polskie produkty rolno-spożywcze trafiły do odbiorców w 194 krajach na wszystkich kontynentach – pozwalała na niwelowanie spadku wartości eksportu do Wielkiej Brytanii, po opuszczeniu przez ten kraj unii celnej UE.
Podobnie jak w latach poprzednich produkty rolno-spożywcze były eksportowane z Polski przede wszystkim na rynek unijny. Dostawy do krajów UE-27 wygenerowały 14,7 mld EUR (wzrost o 6,6%), co stanowiło 72% przychodów uzyskanych z eksportu towarów rolno-spożywczych ogółem.
http://www.fao.org/worldfoodsituation/foodpricesindex/en/, data odczytu: 13.09.2021 r.
Polski eksport rolno-spożywczy na rynek UE charakteryzuje się znaczną koncentracją geograficzną. Głównym partnerem handlowym Polski pozostają Niemcy. Eksport do tego kraju w okresie styczeń–lipiec 2021 r. wyniósł 5,0 mld EUR i był o 4% większy niż przed rokiem. Ważnymi odbiorcami polskich artykułów rolno-spożywczych były także: Francja i Niderlandy (po 1,2 mld EUR, wzrost odpowiednio o 13% i 8%), Włochy (1,1 mld EUR, wzrost o 13%) oraz Czechy (0,9 mld EUR, wzrost o 1%). Łącznie eksport na rynki wymienionych pięciu krajów wygenerował 9,4 mld EUR, co stanowiło 64% wartości eksportu do UE-27.
Do krajów pozaunijnych w okresie siedmiu miesięcy 2021 r. wyeksportowano z Polski produkty rolno-spożywcze o wartości 5,8 mld EUR, o 2% wyższej niż w analogicznym okresie przed rokiem, w tym eksport do krajów Wspólnoty Niepodległych Państw ukształtował się na poziomie 1,0 mld EUR, o 6% wyższym niż rok wcześniej. Spośród krajów WNP największą wartość osiągnął wywóz na Ukrainę – 441 mln EUR (wzrost o 2%), następnie do Federacji Rosyjskiej – 365 mln EUR (wzrost o 18%) oraz na Białoruś – 141 mln EUR (spadek o 9%).
Struktura geograficzna polskiego eksportu rolno-spożywczego w okresie styczeń–lipiec 2021 r.
Źródło: opracowanie Biura Analiz i Strategii KOWR na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów.
Eksport do pozostałych krajów pozaunijnych (nienależących do WNP) wzrósł o 1%, do 4,8 mld EUR. Znaczącymi odbiorcami krajowych artykułów rolno-spożywczych, podobnie jak w latach poprzednich, były przede wszystkim: Wielka Brytania (przychody na poziomie 1,6 mld EUR, spadek o 8%), Arabia Saudyjska (353 mln EUR, spadek o 10%), Stany Zjednoczone (334 mln EUR, wzrost o 15%) oraz Algieria (282 mln EUR, wzrost o 92%), a w dalszej kolejności: Izrael (162 mln EUR, wzrost o 15%), Norwegia (142 mln EUR, wzrost o 10%), a także Chiny (123 mln EUR, wzrost o 3%) i Szwajcaria (107 mln EUR, wzrost o 5%).
Struktura towarowa eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski
W strukturze towarowej polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych dominowały mięso i przetwory mięsne. W okresie styczeń–lipiec 2021 r. przychody uzyskane ze sprzedaży zagranicznej w ramach tej grupy towarowej były o 4% wyższe niż rok wcześniej i wyniosły 3,8 mld EUR, stanowiąc 19% wartości całego polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych. Największy udział w wartości eksportu miały: mięso drobiowe (37% – 1,4 mld EUR), przetwory mięsne (25% – 1,0 mld EUR), mięso wołowe (23% – 0,9 mld EUR) i mięso wieprzowe (12% – 0,5 mld EUR). Eksport zwierząt żywych oraz pozostałych gatunków mięs był stosunkowo niewielki i stanowił odpowiednio 2% i 1% udziału w przychodach z eksportu produktów mięsnych z Polski.
Drugą pod względem wartości pozycję z 13% udziałem w eksporcie produktów rolno-spożywczych z Polski zajmowało ziarno zbóż i przetwory, których sprzedaż, w porównaniu z analogicznym okresem 2020 r., zwiększyła się o 9,5%, do 2,6 mld EUR.
Struktura towarowa polskiego eksportu rolno-spożywczego w okresie styczeń–lipiec 2021 r.
Źródło: opracowanie Biura Analiz i Strategii KOWR na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów.
Wzrost wartości eksportu odnotowano także w przypadku produktów mlecznych (o 6,5%, do 1,5 mld EUR), cukru i wyrobów cukierniczych (o 5%, do 1,4 mld EUR), a także ryb i przetworów (o 6%, do 1,4 mld EUR). Większa była również wartość wywozu m.in.: warzyw i przetworów – o 4% (1,0 mld EUR), owoców łącznie z przetworami – o 4% (0,9 mld EUR), kawy, herbaty i kakao – o 2,5% (0,5 mld EUR), nasion roślin oleistych i tłuszczów roślinnych – o 12% (0,4 mld EUR) oraz alkoholu – o 4% (0,4 mld EUR) i soków owocowo-warzywnych – o 4% (0,3 mld EUR). Zmniejszeniu uległy natomiast wpływy ze sprzedaży zagranicznej tytoniu i wyrobów tytoniowych (o 5%, do 2,4 mld EUR).
Opracowano w Biurze Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.