3 MARKI RODZYNKÓW W TEŚCIE: Wszystkie rodzynki z testu zawierają pozostałości pestycydów. W każdych wykryliśmy ich bardzo dużo. Rekordzista miał aż 27 szkodliwych substancji! Jedne rodzynki nie spełniają normy i w ogóle nie powinny znajdować się w sprzedaży.
Rodzynki i świąteczne wypieki idą ze sobą w parze. Rodzynki to również przekąska polecana jako zdrowsza alternatywa dla słodyczy zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Ale co jeśli w rodzynkach, które dodajesz do ciast albo po prostu lubisz jeść jako słodką przekąskę, znajdują się pozostałości szkodliwych substancji? Nasz test pokazał, że tak właśnie jest. We wszystkich rodzynkach, które przebadaliśmy, laboratorium wykryło pozostałości pestycydów, w tym również takich, które nie mogą być stosowane w Unii Europejskiej. Mało tego! Jeden produkt, w dodatku topowej marki, w ogóle nie powinien znajdować się w sprzedaży – ilość chloropiryfosu przekraczała w nim dopuszczalne normy.
Tym razem laboratorium: Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytutu Ogrodnictwa – Państwowego Instytutu Badawczego w Skierniewicach Badania przebadał na zlecenie Fundacji Pro-Test trzy marki rodzynków. Badacze sprawdzili, czy zawierają któreś z 548 pestycydów.
Do badań oddaliśmy:
Rodzynki do testu kupiliśmy w warszawskich sklepach: Auchan, Lidlu i Biedronce.
Wyniki zatrważają. Pestycydy w dużych ilościach znaleźliśmy w każdej z badanych próbek!
W rodzynkach sułtańskich Bakalland laboratorium wykryło pozostałości aż 16 pestycydów, z których jeden – związek o nazwie chloropiryfos – przekraczał dopuszczalną normę. Zatem te rodzynki w ogóle nie powinny znajdować się w sprzedaży. O wykrytym przekroczeniu normy poinformowaliśmy Sanepid.
Oprócz chloropiryfosu w testowanych rodzynkach Bakalland znajdowały się również następujące pestycydy: Acetamipryd, Azoksystrobina, Chlorantraniliprol, Chlorfenapyr, Lambda-cyhalotryna, Cypermetryna, Difenokonazol, Heksakonazol, Indoksakarb, Iprodion, Karbendazym, Pirymetanil, Piraklostrobina, Tebukonazol i Tiofanat metylowy.
Jeszcze większą liczbę różnych pestycydów zawierały rodzynki Bakello z Biedronki. Badacze wykryli w nich koktajl aż 27 szkodliwych substancji! Są to następujące pestycydy: Acetamipryd, Ametokratydyna, Azoksystrobina, Boskalid, Chlorantraniliprol Lambda-cyhalotryna, Cypermetryna, Cyprodynil, Deltametryna, Difenokonazol, Dimetomorf, Fenwalerat, Fludioksonil, Fluksapyroksad, Fluopyram, Flupyradifuron, Iprowalikarb, Metalaksyl, Metoksyfenozyd, Penkonazol, Pirymetanil, Piryproksyfen, Spirotetramat, Tebufenpyrad, Tebukonazol, Tetrakonazol iTrifloksystrobina.
Z kolei rodzynki lidlowej marki Alesto zawierały 10 różnych szkodliwych substancji: Boskalid, Cypermetryna, Difenokonazol, Fenheksamid, Fludioksonil, Izofetamid, Myklobutanil, Pirymetanil, Spirodiklofen i Tebukonazol.
| Pestycydy wycofane z użycia w UE, a wykryte w badanych rodzynkach W nawiasie podano datę wycofania Biedronka / Bakello: Dimetomorf (do 20/05/2024), Spirotetramat (do 30/04/2024) Lidl / Alesto: Myklobutanil (do 31/05/2021), Spirodiklofen (do 31/07/2020) Bakalland: Chlorfenapyr (od 2012), Chloropiryfos (od 16/01/2020) – UWAGA! Przekroczona norma!, heksakonazol (od 2012), indoksakarb (od 19/12/2021), iprodion (od 05/12/2017), karbendazym – metabolit Tiofanatu metylowego (od 19/10/2020), tiofanat metylowy (od 19/10/2020) |
Trzeba tu zaznaczyć, że w wymienionych wyżej próbkach rodzynków Bakello i Alesto ilości pestycydów nie przekraczały norm, mimo że kryją mieszankę aż tak wielu różnych związków. Na szczęście dla producentów, lecz – można powiedzieć – na nieszczęście dla konsumentów, rodzynki te mogą być legalnie sprzedawane w polskich sklepach. Nawet mimo że w Unii Europejskiej zakazano stosowania w rolnictwie części z wykrytych przez nas pestycydów, to jeśli są one dozwolone w krajach, z których rodzynki sprowadzono, mogą być w świetle prawa oferowane konsumentom w Polsce. I jak widać – są. W ramce obok sprawdzisz, których pestycydów nie wolno stosować w UE, lecz wykryliśmy je w rodzynkach.
Kontrowersje budzi jednak fakt, że wiele z pestycydów zakazanych do stosowania w krajach Unii Europejskiej, jest w UE produkowanych, a następnie eksportowanych do krajów, w których są dozwolone do użytku w rolnictwie. Później te pestycydy wracają do nas, już w produktach żywnościowych. A przecież pestycydy zakazane w państwach Unii Europejskiej nie stają się mniej szkodliwe w innych miejscach na świecie.
Pozostałości tego związku wykryliśmy w rodzynkach Bakello z Biedronki w ilości 0,70 ± 0,35 mg/kg. To wartość na granicy normy. W świetle tego wyniku obecność acetamiprydu w rodzynkach jest tym bardziej niepokojąca, że Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) ma poważną niepewność co do możliwości uszkadzania układu nerwowego na skutek działania acetamiprydu, które może mieć miejsce w okresie rozwoju dzieci. A zatem potrzebne są dalsze badania dla odpowiedniej oceny zagrożenia i ryzyka związanego z tym pestycydem. W obliczu tych niepewności EFSA zaproponowała nawet obniżenie dopuszczalnego dziennego spożycia acetamiprydu.
Acetamipiryd znajdował się także w produkcie Bakalland, lecz w mniejszej ilości (0,010 mg/kg).
Acetamiprydjest insektycydem, czyli zwalcza owady zagrażające uprawom. Działa na układ nerwowy owadów, powodując ich paraliż i śmierć.
Boskalid jest środkiem grzybobójczym. W teście znajdował się w rodzynkach Alesto z Lidla i Bakello z Biedronki. Badania, na podstawie których Komisja Europejska ustala normy dla pozostałości pestycydów w żywności, wskazują, że długotrwałe narażenie na spożycie tej substancji może mieć wpływ na wątrobę i tarczycę, a także na płodność. Co prawda badania były prowadzone na szczurach, więc nie wiadomo do końca, czy taki sam wpływ boskalid będzie miał na ludzi.
Znajduje się we wszystkich badanych rodzynkach. Ten insektycyd został uznany za środek zaburzający gospodarkę hormonalną. Inne badania wskazują na jej działanie na układ nerwowy, rozrodczy i immunologiczny. Powoduje też śmierć pszczół i jest bardzo toksyczna dla organizmów wodnych i żyjących w glebie.
W rodzynkach Bakello z Biedronki znajduje się stosunkowo dużo tego pestycydu (1,8 ± 0,91 mg/kg przy normie 3,9 mg/kg). Jest to fungicyd, czyli pestycyd stosowany do zwalczania grzybów. W badaniach na myszach i szczurach uszkadzał wątrobę i nerki.
Ten związek wykryty w rodzynkach Bakello z Biedronki jest insektycydem, który może mieć działanie neurotoksyczne i wpływać na układ hormonalny. W rodzynakch z testu był w ilości niewiele niższej od dopuszczalnej normy (0,017 mg/kg przy normie 0,023 mg/kg).
Jest stosowany jako insektycyd zwalczający szkodniki ssące, takie jak mszyce i przędziorki. W naszym teście znaleźliśmy go w rodzynkach Bakello z Biedronki w ilości 0,020 mg/kg tej substancji przy normie 5 mg/kg – ilość nieprzekraczająca norm, ale każda ekspozycja na ten związek może budzić niepokój. Tym bardziej, że spirotetramat powszechnie występuje w różnych warzywach i owocach (tylko w naszych testach wykrywaliśmy go w: pomarańczach z Lidla, truskawkach z Biedronki i papryce z Biedronki).
Spirotetramat może działać szkodliwie na płodność. Podejrzewa się, że działa też szkodliwie na dziecko w łonie matki. Działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki. Obecnie Komisja Europejska wycofała ten związek z obrotu.
Winogrona należą do grupy owoców, w których wykrywa się najwięcej pestycydów. Są one szczególnie podatne na ataki szkodników oraz na pleśń, dlatego w ich uprawach stosuje duże ilości pestycydów. Aby zapobiec uzyskania odporności szkodników na dany preparat do ochrony roślin, środki te bywają stosowane naprzemiennie. Stąd tak duża liczba różnych wykrytych szkodliwych substancji w rodzynkach.
Na domiar złego, delikatna skórka winogron sprawia, że te toksyczne związki łatwo przedostają się do środka owoców.
Można się domyślać, że jednoczesne użycie różnych pestycydów zmniejszy ryzyko, iż któryś z nich przekroczy dozwolony prawem limit. Bo normy prawne, jak na razie, wyznaczają limity dla zawartości w owocach poszczególnych pestycydów z osobna, a nie dla ich sumy.
Nawet jeśli rodzynki, których używasz, zawierają pozostałości pestycydów w ilościach poniżej dopuszczalnych norm – tak jak ma to miejsce w przypadku naszego testu – i tak staraj się wybierać te, które zawierają ich jak najmniej. Dlaczego? Substancje, które osobno mogą nie przekraczać norm, w momencie kiedy oddziałują łącznie, mogą wpływać negatywnie na nasz organizm z większą mocą. Na temat wzajemnych oddziaływań między tymi substancjami w organizmie wciąż niewiele wiadomo. Ponadto pestycydy kumulują się w naszym ciele.
Gdyby producenci mieli obowiązek podawania pestycydów zawartych w rodzynkach, ich składy wyglądałyby tak jak na tej grafice
Dodatkowo pestycydy z rodzynek w połączeniu z innymi niepożądanymi substancjami chemicznymi, które nasz organizm pochłania każdego dnia – zarówno z żywności, jak i np. kosmetyków czy opakowań – mogą mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie. Nie mamy kontroli nad całkowitą ilością szkodliwych substancji pochłanianych z różnych źródeł, ani nad wzajemnymi oddziaływaniami tych substancji między sobą. Zjawisko to nosi nazwę „efekt koktajlu”.
Dlatego powinniśmy przyjmować z pożywieniem jak najmniejsze ilości pestycydów.
W naszym teście ten koktajl pestycydów jest zatrważająco wielki. I to w każdym przebadanym produkcie. Rodzynki Bakello z 27 pozostałościami różnych związków chemicznych to absolutny – lecz niechlubny – rekordzista, biorąc pod uwagę pozostałe testy żywności, w których wykrywaliśmy pestycydy.
W przypadku rodzynków Bakalland konsument może napotkać na jeszcze jeden problem. Choć w obliczu wykrytych ilości w tym produkcie pestycydów, może się on wydawać na mało istotny, ale jednak: Otóż konsument nie ma możliwości zweryfikowania, czy w danym opakowaniu użyto oleju bawełnianego czy słonecznikowego.
| Rodzynki to nazwa zbiorcza dla wszystkich rodzajów suszonych winogron. W naszym teście pod lupę wzięliśmy rodzynki dwóch odmian: sułtańskie i Thompson, zwane też Jumbo. Obie te odmiany są bardzo chętnie wybierane przez polskich konsumentów. |
W składzie rodzynków Bakalland widzimy informację, że dodano do nich olej. Jest to albo olej bawełniany, albo (bądź ”i”) słonecznikowy. Tyle że na który olej trafimy w kupionych akurat rodzynkach? Tego nie wiemy. Producent nigdzie na opakowaniu tego nie wyjaśnia.
Z dużym prawdopodobieństwem będą miały mniej pestycydów
W badaniach produkty eko mają zwykle mniej pozostałości pestycydów niż konwencjonalne. Dlatego to lepszy wybór, choć… droższy. Z drugiej strony to kilka złotych więcej za większe bezpieczeństwo.
Jak rozpoznać, że rodzynki są ekologiczne? Szukaj na nich unijnego logo produkcji ekologicznej w postaci zielonego liścia wraz z numerem jednostki certyfikującej.
Co prawda nie usuniesz wszystkich pestycydów, ale jest szansa, że przynajmniej część
Płukanie i moczenie suszonych owoców (np. rodzynek) w wodzie to prosty sposób, który choć trochę może obniżyć poziom pestycydów. Lepszych efektów można spodziewać się, kiedy namaczasz je we wrzątku, ponieważ niektóre szkodliwe związki są wrażliwe na wysoką temperaturę.
Niestety nie były przeprowadzane badania naukowe nad efektami namaczania rodzynek. Jednak istnieją badania dotyczące redukcji pestycydów w wyniku namaczania innych owoców i warzyw. Trzeba mieć jednak świadomość, że wiele pestycydów przedostaje się do środka rodzynków, a nie pozostaje na ich skórce. Dlatego metoda namaczania może nie przynieść oczekiwanych rezultatów: Pozbędziesz się z nich jedynie niewielkiej części toksyn.
Dzięki temu ograniczysz ryzyko skumulowanej ekspozycji
To strategia polegająca na zmienianiu producentów, marek i pochodzenia (kraju, sklepu, dostawcy) danego produktu, zamiast kupowania zawsze tego samego. Jeśli ciągle kupujesz te same rodzynki, np. z Biedronki, to narażasz się na stały kontakt z tymi samymi 20-30 pestycydami, nawet jeśli każdy z osobna mieści się w normie. To tzw. ekspozycja chroniczna na ten sam „koktajl chemiczny”. Ale jeśli zamiast tego raz kupisz rodzynki ekologiczne z małego sklepu, następnym razem konwencjonalne, ale z innego kraju, innym razem znów od innego producenta, to zmniejszysz ryzyko narażenia ciągle na te same substancje.
oprac, e-red, ppr.pl
.png)
Zaloguj przez Facebook
