Usprawnienie postępowań cywilnych – nowelizacja Kpc wchodzi w życie

1 lipca 2023 r. wchodzi w życie zasadnicza część zmian, jakie wprowadziła przygotowana w Ministerstwie Sprawiedliwości kompleksowa nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego. Nowe rozwiązania przyspieszają i usprawniają sprawy cywilne i gospodarcze.

Po wejściu w życie ustawy można sprawniej dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Wprowadzono m.in. nowe postępowanie z udziałem konsumentów, które wzmocni ich pozycję procesową wobec przedsiębiorców.

Odciążenie sądów okręgowych

Sądy okręgowe zostaną odciążone od nadmiaru spraw poprzez podniesienie wartości przedmiotu toczących się przed nimi sporów z 75 tys. zł do 100 tys. zł. Sprawami, w których wartość przedmiot sporu będzie niższa niż 100 tys. zł, zajmą się sądy rejonowe.

Przyśpieszenie postępowań

Poszerzono katalog niedopuszczalnych wniosków o wyłączenie sędziego. Ma to wyeliminować praktykę masowego składania wniosków o wyłączenie wszystkich sędziów danego wydziału czy nawet całego sądu, również, gdy sędziowie ci nie są w żaden sposób zaangażowani w prowadzenie sprawy. Złożenie wniosku o wyłączenie sędziego, który nie jest członkiem składu orzekającego, będzie niedopuszczalne. Rozwiązanie to przyczyni się do przyspieszenia postępowań.

Sprawne procedury

Nowe przepisy usprawnią też przebieg posiedzeń przygotowawczych oraz sposób wydawania, uzasadniania i doręczania postanowień wydawanych na posiedzeniach niejawnych. Dodatkowo, aby usprawnić postępowanie, zostanie poszerzony katalog pism stanowiących nadużycie prawa procesowego. Sankcją za składanie takich pism będzie ich pozostawienie w aktach sprawy bez podejmowania dalszych czynności. Doprecyzowane zostały przepisy o doręczeniach komorniczych.

Postępowanie odrębne w sprawach konsumenckich

Wprowadzono też nowe postępowanie z udziałem konsumentów, które ma przyspieszyć rozpatrywanie ich spraw. Przedsiębiorca będzie zobowiązany do przedkładania całego materiału dowodowego na początku postępowania. Jeżeli przedsiębiorca przed wytoczeniem powództwa nie podejmie próby dobrowolnego rozwiązania sporu, uchyli się od udziału w niej lub będzie uczestniczyć w niej w złej wierze, sąd może obciążyć go kosztami procesu w całości lub części niezależnie od wyniku sprawy, a w uzasadnionych przypadkach - nawet podwyższyć koszty dwukrotnie. Postępowanie powinno przyczynić się zwłaszcza do usprawnienia przebiegu tzw. spraw frankowych.

Sprawniejsza e-licytacja

Nowelizacja udoskonala elektroniczną licytację komorniczą w zakresie przebijania ofert. Tak, by przetarg nie ulegał nadmiernemu przedłużeniu, a jednocześnie, by nie dochodziło do sytuacji, w których przetarg wygrał uczestnik składający ofertę w ostatniej sekundzie trwania licytacji.

Uprawnienie do alimentów

W przepisach o planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji komorniczej wprowadzono nowe rozwiązanie. Pozwala ono zaspokoić nie tylko bieżące i zaległe alimenty, lecz również przyszłe. Oznacza to, że np. w przypadku sprzedaży nieruchomości dłużnika, należności wierzyciela alimentacyjnego mogą być zaspokojone na wiele lat do przodu.

źródło: Biuro Komunikacji i Promocji Ministerstwo Sprawiedliwości