Ujemne skutki przezimowania

Producenci rolni, w których gospodarstwach rolnych oszacowano straty spowodowane ujemnymi skutkami przezimowania mogą ubiegać się o preferencyjne kredyty na wznowienie produkcji rolnej oraz o ulgi i zwolnienia z podatków i innych opłat. Oszacowania szkód dokonują – na wniosek rolnika złożony w urzędzie gminy – komisje powołane przez właściwych terytorialnie wojewodów.

Zgodnie z danymi przesłanymi przez urzędy wojewódzkie  -  do dnia 13 maja 2016 r. powołanych zostało 785 komisji do oszacowania szkód. Szkody wystąpiły w 21 541 gospodarstwach rolnych na powierzchni 366 726 ha. Straty oszacowano na kwotę 162,3 mln zł.  

Największa powierzchnia upraw, w których wystąpiły szkody położona jest w województwie mazowieckim, pomorskim,  kujawsko-pomorskim i warmińsko-mazurskim. W województwie dolnośląskim producenci rolni nie złożyli wniosków
o oszacowanie szkód powstałych w wyniku ujemnych skutków przezimowania. Natomiast w województwie małopolskim nie odnotowano zgłoszeń o oszacowanie szkód w uprawach ozimych, zgłoszenia w kilku gminach dotyczą wyłącznie szkód w uprawach sadowniczych. Ponadto w województwie śląskim, opolskim i podkarpackim szkody w wyniku ujemnych skutków przezimowania wystąpiły w kilku gospodarstwach rolnych.  

W opinii Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU)  zdecydowanie lepiej przezimowały zboża odmian wyhodowanych w Polsce.

W ramach stałych instrumentów pomocy dla gospodarstw rolnych poszkodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne producenci rolni mogą ubiegać się o:

1. preferencyjne kredyty na wznowienie produkcji rolnej. Na podstawie § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r.
   w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. poz. 187 z późn. zm.), Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa udziela pomocy w formie dopłat do oprocentowania kredytów bankowych oraz poręczeń i gwarancji spłaty kredytów bankowych udzielonych na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej. Warunkiem udzielenia pomocy jest w szczególności dołączenie przez kredytobiorcę do wniosku o udzielenie kredytu bankowego protokołu oszacowania szkód zawierającego określenie zakresu i wysokości szkód oszacowanych przez komisję powołaną przez wojewodę, właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkód. Wojewoda potwierdza wystąpienie szkód, sporządzając adnotację na tym protokole. Dopłaty do oprocentowania ww. kredytów będą stosowane na podstawie umów zawartych pomiędzy Agencją a bankami, zgodnie z przepisami tego rozporządzenia;
2. ulgi w opłacaniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odraczania terminu płatności składek i rozkładania ich na dogodne raty stosowanie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego pomocy, zgodnie z art. 41a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2015 r. poz. 704 i 1066). Rolnicy, którzy ponieśli szkody, mogą także ubiegać się o zmianę warunków spłat należności z tytułu zadłużenia. Możliwe jest także umarzanie w całości lub w części bieżących składek;
3. odroczenie w płatnościach z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy bez stosowania opłat i odsetek za okres odroczenia oraz ulg w opłatach czynszu dzierżawnego wnoszonego przez producentów rolnych stosowane przez Agencję Nieruchomości Rolnych, zgodnie z art. 23a ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2015 r. poz. 1014). Na podstawie art. 700 Kodeksu cywilnego obniżenie czynszu dzierżawnego może nastąpić przy łącznym spełnieniu dwóch warunków:

1) zaistnieniu okoliczności, za które dzierżawca nie ponosi odpowiedzialności
i które nie dotyczą jego osoby;

2) wystąpieniu znacznego zmniejszenia zwykłego przychodu z przedmiotu dzierżawy.

Obniżenie czynszu może nastąpić po złożeniu przez dzierżawcę wniosku,
w którym zostaną zawarte informacje dotyczące:

1) struktury upraw,

2) okoliczności, które miały wpływ na znaczne zmniejszenie plonów,

3) rodzaju uprawy i jej powierzchni potwierdzone protokołem komisji szacującej straty,

4) uzyskanego plonu i średniego plonu z 3 ostatnich lat,

5) kwot uzyskanych z tytułu odszkodowań i ubezpieczeń;

1. ulgi w opłatach podatku rolnego i od nieruchomości stosowane przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.  Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, 699, 978 i 1197). 

Pomoc może być udzielana producentom rolnym, w których gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej powstały szkody, oszacowane przez komisje, jeżeli szkody te wynoszą powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji zgodnie z rozporządzeniem  Komisji (UE) nr 702/2014 z dnia 25 czerwca 2014 r. uznającego niektóre kategorie  pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 193 z 01.07.2014, str. 1).

Łączna kwota pomocy w odniesieniu do jednego gospodarstwa rolnego lub działu specjalnego produkcji rolnej nie może przekroczyć w przypadku szkód spowodowanych w uprawach:

a) 80% kwoty obniżenia dochodu obliczonego zgodnie z art. 25 ust. 6 rozporządzenia nr 702/2014, lub

b) 90% kwoty obniżenia dochodu obliczonego zgodnie z art. 25 ust. 6 rozporządzenia nr 702/2014 dla gospodarstw położonych na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), określonych w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.

MRiRW