Przemysł rolno-spożywczy, a integracja z Unią Europejską

O problemach polskiego przemysłu rolno-spożywczego w obliczu integracji z Unią Europejska rozmawiano na konferencji naukowej, która odbyła się w miniony piątek, w ostatnim dniu poznańskich targów POLAGRA-FOOD 2002. Konferencja przebiegała pod honorowym patronatem prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Aleksandra Bentkowskiego.

Zebranych przywitała Krystyna Majerczyk-Żabówka,  zastępca prezesa ARiMR, charakteryzując w słowie wstępnym agencję, oraz aktualne kierunki jej działania. Celem konferencji, zorganizowanej przez Stowarzyszenie Inicjatyw Menedżerskich Instytutu Biznesu, było zaprezentowanie sytuacji przemysłu rolno-spożywczego w kontekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

O postawach Polaków wobec rozszerzenia Unii powiedział Krzysztof Olek z Instytutu Biznesu. Stwierdził w swoim wystąpieniu m.in., że  – (...)sytuacja gospodarcza Polski i zabójcze wprost bezrobocie, powodują, iż przystąpienie do Unii Europejskiej traktowane jest w wielu środowiskach jako jedyny ratunek dla państwa. To sytuacja bezalternatywna – twierdzą eurooptymiści i mają zapewne wiele racji. Przystąpienie do UE daje, bowiem szansę pobudzenia nie tylko gospodarki kraju, lecz także stwarza dobre perspektywy funkcjonowania w przyszłości. (...) Reorientacja polskiej gospodarki spiętrzyła przed rolnictwem trudności dotychczas nieznane: znaczny spadek popytu na żywność, niepewne ceny, zaostrzone wymagania odnośnie jakości wytwarzanego surowca, rosnące ceny środków produkcji, konieczność poszukiwania nabywcy na własne produkty, relatywnie wysoką stopę procentową kredytów, itp.(...) stan i perspektywa rozwoju polskiego rolnictwa urosły do rangi jednego z najpoważniejszych zagadnień transformującej się gospodarki.

Z priorytetami rozwoju sektora rolno-spożywczego oraz podstawowymi problemami tej branży związanymi z restrukturyzacja i modernizacją w obliczu zjednoczenia, zapoznała zebranych Teresa Kubas-Hul z rzeszowskiego oddziału ARiMR. Wśród działań priorytetowych wymieniła konieczność utrzymania relatywnie wysokiej dynamiki przetwórstwa rolno-spożywczego, kontynuacji procesu uprzemysłowienia, zwiększenia konkurencyjności na rynku krajowym i rynkach zagranicznych, kontynuowanie procesów modernizacji oraz wprowadzanie nowych technologii. Zebrani usłyszeli także o zasadach działania systemu HACCP oraz przepisach weterynaryjnych UE dotyczących przetwórstwa produktów rolnych, mięsa, mleka, drobiu i ryb.

Doradca Prezydenta RP, prof. Katarzyna Duczkowska-Małysz, przedstawiła korzyści i koszty dostosowywania polskiej wsi i rolnictwa do wymogów i standardów unijnych. Prof. Duczkowska podkreślała, że rolnictwo i rolnicy, to jedyna grupa, która ma zagwarantowane ustawowo korzyści. Teraz, w obliczu integracji nadszedł znakomity moment na to, by zróżnicować politykę rolną, na tę skierowaną do gospodarstw towarowych i małych. Te pierwsze powinny otrzymać dopłaty, bo tylko one będą je inwestować, podczas, gdy małe gospodarstwa przeznaczą środki  na konsumpcję. Przy czym (...) Polska nie może się wypowiadać czy chce przyjąć model francuski, gdzie rynek jest najsilniej regulowany, czy brytyjski, preferujący rozwój obszarów wiejskich. Nam najbardziej odpowiadałyby pieniądze z obydwu tych źródeł. 40% dochodów rolników pochodzi z dopłat i rewolucja w tym zakresie jest niemożliwa.

O dopłatach jakie może otrzymać sektor rolno-spożywczy w ramach przedakcesyjnego programu SAPARD mówił prof. Andrzej Babuchowski, doradca prezesa ARiMR. Określił program nawet nie jako pomoc finansową, ale narzędzie budzenia świadomości konieczności planowania i dokonywania zmian. Bez takiego przygotowania uczestnictwo Polski we Wspólnocie będzie niepełne. Wyraził też zaniepokojenie losem ponad dwóch tysięcy zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego, które zostały zaliczone do grupy C i praktycznie nie mają szansy na przetrwania po zakończeniu procesu integracji.

Konferencję zakończyły wystąpienia Joanny Rudowicz oraz Andrzeja Tokarskiego z Instytutu Biznesu, na temat ogólnopolskiego programu kształcenia kadr Unii Europejskiej.