Szwedzka prezydencja dobrze robi biogospodarce

Szwedzka prezydencja dobrze robi przywracając biogospodarce priorytetowe znaczenie w UE! Od momentu publikacji pierwszej strategii na rzecz biogospodarki UE Komisji udało się zachęcić państwa członkowskie i podmioty gospodarcze do opracowania konkretnych działań, dzięki czemu biogospodarka stała się cichą rewolucją. Biogospodarka nie była jednak integralną częścią Zielonego Ładu UE, w związku z czym tematowi temu poświęcono niewiele uwagi. Zdaniem Copa i Cogeca gotowość prezydencji szwedzkiej do podjęcia działań w tym temacie wysyła pozytywny sygnał. 

Europejscy decydenci ostatnio za rzadko odnoszą się do koncepcji biogospodarki. Wzmocnienie europejskiej biogospodarki o obiegu zamkniętym jest jednak jedną z najkonkretniejszych opcji ograniczenia naszej zależności od importu paliw kopalnych przy równoczesnym wzmocnieniu tkanki ekonomicznej obszarów wiejskich i łagodzeniu skutków zmian klimatu. Projekty w zakresie biogospodarki są realizowane w całej UE i dotyczą ponad 9% naszej siły roboczej i prawie 5% naszego PKB[1]. Rozwiązania oparte na surowcach pochodzenia biologicznego są realizowane we wszystkich sektorach i są konkretną szansą dla europejskich rolników i leśników na większą waloryzację ich produktów ubocznych i pozostałości produkcji[2].

Rada UE zwróciła się w 2019 r. do Komisji o przygotowanie sprawozdania oceniającego postępy w realizacji unijnej strategii biogospodarki z 2018 r. i jej planu działania. W sprawozdaniu opublikowanym w czerwcu 2022 r. zwrócono uwagę na znaczenie rozszerzenia sektorów opartych na surowcach pochodzenia biologicznego. W odniesieniu do dalszych kroków nacisk położono przede wszystkim na zrównoważoności środowiskowej - zabrakło jednak konkretnych działań wzmacniających biogospodarkę na obszarach wiejskich. 

Szwedzka prezydencja ogłosiła, że biogospodarka będzie jednym z jej priorytetów. Zobowiązała się również do przedstawienia konkluzji Rady w czasie swojej kadencji ze zwróceniem szczególnej uwagi na obszary wiejskie. Pierwsze dyskusje odbyły się na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa 30 stycznia 2023 r.

Jeszcze przed rozpoczęciem rozmów Copa i Cogeca pochwaliły pragmatyczne i spójne podejście szwedzkiej prezydencji. Dla Copa i Cogeca szczególnie ważne będą teraz rozmowy na temat lepszej integracji rolników i właścicieli lasów w łańcuchach wartości produktów pochodzenia biologicznego, a także odnośnie roli spółdzielni w podziale wartości dodanej. Trzeba ponadto nadal w sposób stabilny inwestować w rolnictwo i leśnictwo, gdyż zrównoważona biogospodarka o obiegu zamkniętym nie będzie możliwa bez zrównoważonych praktyk rolnych.

W tym względzie polityka UE powinna być również spójna i konsekwentna: należy dokładnie obserwować i oceniać uznanie gospodarki jako jednego z celów strategicznych WPR w realizacji krajowych planów strategicznych.  Jednocześnie długoterminowa wizja dla obszarów wiejskich, pakt na rzecz obszarów wiejskich, pakt na rzecz umiejętności oraz program Horyzont Europa, a także inicjatywy związane ze strategią leśną UE i przyszłymi ramami dotyczącymi zrównoważonego systemu żywnościowego muszą również uznać biogospodarkę na obszarach wiejskich za jeden ze swoich priorytetów.