STANOWISKO ORGANIZAJI ROLNICZYCH POLSKIEJ DELEGACJI W COPA-COGECA

STANOWISKO ORGANIZAJI ROLNICZYCH STANOWIĄCYCH POLSKĄ DELEGACJĘ W COPA-COGECA W SPRAWIE OPUBLIKOANEGO RAPORTU Z DIALOGU STRATEGICZNEGO NAD PRZYSZŁOŚCIĄ ROLNICTWA UE

Biuro Krajowej Rady Izb Rolniczych przygotowało projekt ostetecznego stanowiska polskich organizacji rolniczych, który odnosi się do  Dialogu Strategicznego, który został upubliczniony 4 września 2024 roku  ma stanowić podstawę dla Przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen do prowadzenia dyskusji z krajami członkowskimi nad przyszłością rolnictwa po roku 2027. Dotarliśmy do tego dokumentu i poniżej prezentujemy pełną jego treść.

"Stanowczo zaznaczamy, że na funkcjonowanie gospodarstw rolnych wpływ mają nie tylko czynniki klimatyczne, ekonomiczne, ale również w bardzo dużej skali polityczne.

Przedstawiony dokument Dialogu Strategicznego, który został upubliczniony 4 września 2024 roku  ma stanowić podstawę dla Przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen do prowadzenia dyskusji z krajami członkowskimi nad przyszłością rolnictwa po roku 2027, budżetem na WPR i kierunkiem wydatkowania środków w przyszłej perspektywie Wspólnej Polityki Rolnej.

Wobec tak przedstawionej treści Raportu z Dialogu Strategicznego nad przyszłością rolnictwa UE wyrażamy stanowczy sprzeciw.

Pomimo, iż  w dokumencie nie używa się sformułowania „Zielony Ład” (ponieważ był źródłem i przyczyną rolniczych  protestów, które w 2024 r. przetoczyły się przez całą Europę), to de facto w Raporcie  przyszłość europejskiego rolnictwa rozpatrywana jest przez pryzmat ochrony środowiska i klimatu (w tym uwidacznia się elimanacja produkcji zwierzęcej poprzez włączenie rozliczania ETS z produkcji rolniczej). Dokument nie uwzględnia kluczowej roli i wizji dla rozwoju, a nawet funkcjonowania gospodarstw rolnych, które zapewniają bezpieczeństwo żywnościowe Europie i światu.

Pominięto w nim również analizę wpływu na przyszłość europejskiego rolnictwa jaką będzie miała integracja Ukrainy z UE (z silnym rolnictwem opartym na wielkich przedsiębiorstwach rolnych) i co za tym idzie pełnym dostępem do rynku unijnego.

Dokument przewiduje również istotne zmiany w polityce wsparcia rolnictwa.

Protestujemy wobec:

1. Brak transparentności opracowywania dokumentu i konsultacji z rolnikami

Podkreślamy, że proces opracowywania dokumentu nie był transparentny, uznaje za niewłaściwie i nierzetelnie przeprowadzone konsultacje ze stroną społeczną, tj. z rolnikami, których raport bezpośrednio dotyczy. Rolnicy powinni mieć możliwość aktywnego uczestnictwa w debacie na temat przyszłości europejskiego rolnictwa, a ich głos musi być brany pod uwagę przez polityków w tworzeniu strategii, które będą mieli realizować.

2. Całkowita zmiana podejścia do finansowania WPR po 2027

Wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec zmiany finansowania WPR i planów odejścia od dopłat bezpośrednich i przeznaczeniu środków w większości na dopłaty środowiskowo-klimatyczne. Dopłaty bezpośrednie stanowią rekompensatę dla rolników wyrównującą koszty obciążające produkcję a z drugiej strony służą konsumentom poprzez możliwość niższych cen żywności. Cele środowiskowe realizowane powinny być ze środków poza WPR. Rolnictwo powinno być prowadzone w sposób zrównoważony, ale celem jest produkcja bezpiecznej i dobrej jakości żywności dla ludzi, prowadzona z poszanowaniem wymogów środowiska, a nie sama ochrona środowiska.

3. Plan marginalizacji i wyeliminowania produkcji zwierzęcej

Dokument kładzie silny nacisk na konieczność ograniczenia hodowli zwierząt oraz promocję diet roślinnych, co może prowadzić do marginalizacji sektora hodowlanego, zwłaszcza bydła. Chów zwierząt ma nie tylko znaczenie ekonomiczne, ale również społeczne i środowiskowe. Pominięto rolę produkcji zwierzęcej w zachowaniu bioróżnorodności i dostarczaniu naturalnych nawozów. Wskazywane w Raporcie działania mogą doprowadzić do zmniejszenia produkcji zwierzęcej, co stanowi zagrożenie dla stabilności ekonomicznej gospodarstw rolnych. Promowanie w dokumencie  AgETS, który może zostać wykorzystany do nałożenia obowiązku kupowania praw do emisji przez rolników producentów mleka albo żywca budzi nasz sprzeciw, szczególnie w kontekście podejmowanych już przez Komisję Europejską prób uznania bydła za instalację przemysłową na gruntach rolnych w dyrektywie o emisjach przemysłowych.

4. Zmiana celów polityki promocji WPR

Nie akceptujemy propozycji zmiany celów polityki promocji finansowanej z Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Aktualnie głównym celem działań informacyjnych i promocyjnych finansowanych z WPR jest zwiększenie konkurencyjności unijnego sektora rolnego[1]. Środki z WPR powinny być w dalszym ciągu przeznaczone na promocję produktów rolnych wysokiej jakości a tym w szczególności produkowanych metodami zrównoważonymi, a nie na inicjatywy promujące diety roślinne kosztem gałęzi produkcji rolniczej jaką jest produkcja zwierzęca. Oczekujemy, że WPR będzie wspierać rolników w produkcji bezpiecznej, zdrowej żywności, a nie angażować się w kwestie, które mogą być realizowane w ramach innych polityk unijnych, takich jak zdrowotna czy edukacyjna.

5. Dalsze zaostrzenie rygorów środowiskowych i klimatycznych

Nie zgadzamy się na dalsze zaostrzanie rygorów środowiskowych, wprowadzanie emisyjności w produkcji rolniczej a głównie zwierzęcej, co spowoduje że gospodarstwa będą likwidowane a młodzi ludzie nie będą wiązać swojej przyszłości z działalnością rolniczą. Może to przynieść wiele negatywnych zjawisk socjologicznych jak: wyludnianie obszarów wiejskich i dalsza liberalizacja handlu towarami rolno-spożywczymi spoza Unii Europejskiej, spełniającymi zupełnie inne wymogi - znacznie mniejsze i przy produkcji których nie zważa się na ochronę przyrody i środowiska.

6. Niedostateczne uwzględnienie integracji Ukrainy z rynkiem unijnym

Wyrażamy głębokie zaniepokojenie brakiem odpowiedniego odniesienia do kwestii związanych z integracją Ukrainy z Unią Europejską i jej potencjalnym wpływem na rolnictwo w Polsce i innych krajach UE. Zniesienie barier celnych oraz otwarcie rynku unijnego na produkty z Ukrainy już teraz negatywnie wpływa na rynek rolny, prowadząc do destabilizacji, szczególnie w sektorach takich jak zboża, drób i cukier. W raporcie nie uwzględniono tego kluczowego wyzwania, co jest nie do zaakceptowania w kontekście przyszłości europejskiego rolnictwa.

Protestujemy przeciw próbie zabrania kwoty 440 mln euro z budżetu WPR w celu przekierowania tych środków na wsparcie Ukrainy a w konsekwencji zredukowanie funduszy na promocję produktów rolnych o połowę. Europejscy rolnicy a w szczególności polscy od początku wojny ponoszą nadmierne obciążenia związanie z pomocą Ukrainie, niekontrolowany napływ produktów rolnych z Ukrainy destabilizuje rynki rolne. Uważamy, że wpieranie Ukrainy jest w interesie Polski, ale nie można zaakceptować próby zabrania w tym celu 440mln EUR z budżetu WPR, kiedy europejskie rolnictwo  jest pod presją nadmiernych dostaw z Ukrainy, wypierania europejskich produktów rolnych ze wspólnego rynku.

Domagamy się od Komisji Europejskiej ponownego podejścia do przyszłości i budżetu na Wspólną Politykę Rolną po roku 2027, rzetelnej konsultacji z zainteresowanymi stronami społecznymi nie tylko tymi którzy reprezentują ochronę środowiska, przeanalizowania wpływów polityki na funkcjonowanie gospodarstw rolnych i zachęcania ludzi młodych do bycia rolnikami.

Zwracamy się również do polskiego Rządu, Parlamentarzystów i Eurodeputowanych, aby kierunki przyszłej polityki rolnej, nie spowodowałyby likwidacji gospodarstw rolnych, zwłaszcza produkcyjnych opartych o hodowlę zwierząt.

oprac, e-mk, ppr.pl