Sok pasteryzowany, czy świeżo wyciskany: który jest lepszy?

Istnieje powszechne przekonanie, że sok świeżo wyciskany jest zdrowszy od produkowanego komercyjnie pasteryzowanego 100% soku owocowego. Taki wniosek wydaje się logiczny – w końcu sok pasteryzowany często zawiera mniejsze ilości witamin, dlatego też wielu konsumentów zakłada, że taki sok jest mniej korzystny z żywieniowego punktu widzenia niż sok świeżo wyciskany. Ale czy tak jest w rzeczywistości?

Porównanie soku świeżo wyciskanego z sokiem pasteryzowanym

Istnieją dowody na to, że pasteryzowany sok pomarańczowy ma takie samo, jeżeli nie lepsze, działanie jak świeżo wyciskany sok pomarańczowy, jeżeli chodzi o wchłanianie i metabolizm flawanonów. Randomizowane badanie naprzemienne[1]  wykazało, że wchłanianie w jelitach i wydalanie z moczem jest znacznie większe po spożyciu pasteryzowanego 100% soku pomarańczowego. Co oznacza, że biodostępność składników jest 1.6 razy większa.

SOK I OWOC A ICH BIODOSTĘPNOŚĆ

Naukowcy badają też kwestię biodostępności wybranych składników pasteryzowanego soku pomarańczowego w porównaniu z pomarańczami. Co ciekawe, niekiedy wyższą biodostępnością charakteryzuje się właśnie sok pasteryzowany.  Warzywa i owoce zawierają błonnik pokarmowy, który może zmniejszać strawność i biodostępność, jednak ich przetwarzanie (gotowanie i rozdrabnianie), poprzez wpływ na błonnik, może wpłynąć na polepszenie wykorzystania zawartych w nich składników pokarmowych, na przykład karotenoidów[2]. Procesy przetwarzania soków owocowych (wyciskanie, pasteryzacja) wpływają na biodostępność karotenoidów. Badanie[3] wykazało, że biodostępność ß-kryptoksantyny pochodzącej ze 100% pasteryzowanego soku pomarańczowego była 1,8 razy wyższa niż jej biodostępność z owoców. Z kolei metodą in vitro wykazano, że ß-kryptoksantyna w 100% pasteryzowanym soku pomarańczowym była 5-krotnie bardziej biodostępna niż w pomarańczach.

Badania wskazują, że pochodzące z owoców substancje bioaktywne mogą odgrywać ważną rolę w kontekście utrzymania zdrowia organizmu i obniżania ryzyka wystąpienia niektórych chorób przewlekłych. Coraz liczniejsze badania[4] wykazują, że spożywanie 100% soków, w tym pasteryzowanego soku pomarańczowego ma korzystny wpływ na zdrowie, co jest związane z obecnością w nich różnych związków bioaktywnych.

[1] Silveira JQ i in. (2014): Pharmacokinetics of flavanone glycosides after ingestion of single doses of fresh-squeezed orange juice versus  commercially  processed  orange juice in healthy humans. J Agric Food Chem 62: 12576-84

[2] Aschoff JK i wsp. (2015) Bioavailability of β-cryptoxanthin is greater from pasteurized orange juice than from fresh oranges - a randomized cross- over study. Mol Nutr Food Res 59: 1896-904.

[3] Ibidem.

[4] Homayouni F et al. (2017) Hesperidin Supplementation Alleviates Oxidative DNA Damage and Lipid Peroxidation in Type 2 Diabetes: A Randomized Double-Blind Placebo-Controlled Clinical Trial. Phytother Res 31: 1539-1545.