Konkurs inicjatyw lokalnych, przewidujący dotacje do potrzeb inwestycyjnych sołectw woj. śląskiego, zapowiedział we wtorek samorząd tego regionu. W naborze, który potrwa od 1 do 30 marca br., dostępnych będzie 4,8 mln zł z budżetu województwa.
Władze województwa wyjaśniają, że na kształt mechanizmu budżetów obywatelskich chcą pogłębiać integrację i zaangażowanie mieszkańców terenów wiejskich w inwestycje i oddolne inicjatywy.
O uchwaleniu przez zarząd woj. śląskiego Programu Inicjatyw Lokalnych poinformował podczas wtorkowego briefingu marszałek regionu Wojciech Saługa. „Myśleliśmy, jak wspomóc małe społeczności, szczególnie zamieszkujące te mniej zaludnione obszary. Powstał więc program skierowany do małych społeczności, do wsi woj. śląskiego, aby wspierać tamtejsze małe inicjatywy” - wyjaśnił Saługa.
Inicjator pomysłu, wicemarszałek woj. śląskiego Stanisław Dąbrowa akcentował, że program zmierza do równoważenia rozwoju terenu całego województwa – aby tereny wiejskie nie odbiegały pod względem jakości życia od miast.
Dąbrowa wyjaśniał też w tym kontekście, że wsparcie dotyczy nie tylko typowych gmin wiejskich, ale też miast regionu, gdzie funkcjonują sołtysi, jak np. Zawiercie czy Mikołów. „W programie precyzujemy – tam, gdzie jest sołtys, tam jest teren wiejski” - wskazał.
Na jedną gminę w programie będzie mogła przypadać kwota dofinansowania do 60 tys. zł (pozwoli to wesprzeć 80 gmin). Nie określono dolnej wartości projektów, co pozwoli skorzystać z programu gminom z licznymi sołectwami (np. w gminie Pilica funkcjonują 24 sołectwa).
Uczestnicząca w briefingu sołtys wsi Szyce z gminy Pilica Marta Kasprzak-Świderska zaznaczyła, że dla lokalnych społeczności największą przeszkodą w realizacji własnych celów jest właśnie brak środków. Podkreśliła, że środki pozyskane z nowego, czytelnego i łatwego do zrozumienia programu będą mogły być łączone np. z funduszem sołeckim czy środkami gminy. Dzięki temu całościowy koszt inwestycji będzie mógł np. przekraczać założone na jedną gminę 60 tys. zł.
Zgodnie z założeniami konkursu dofinansowane z jego zasobów będą mogły być zadania w zakresie: promowania sołectwa (np. imprezy plenerowe, tworzenie stron internetowych, witacze, udział w targach), wyposażenia świetlic wiejskich, tworzenia miejsc rekreacji, zagospodarowania centrów miejscowości czy budowy i przebudowy chodników oraz małej architektury.
Środki konkursu mogą też być kierowane na: rozwój i promocję twórczości ludowej (zakup strojów ludowych, galowych i instrumentów dla zespołów folklorystycznych, orkiestr i Ochotniczych Straży Pożarnych), budowę i przebudowę placów zabaw, tworzenie warunków do rozwoju turystyki, a także budowę i przebudowę infrastruktury drogowej.
Konkurs zastrzega, że zrealizowane dzięki dofinansowaniu elementy wyposażenia oraz wybudowana infrastruktura powinny być dostępne nieodpłatnie i służyć lokalnej społeczności.
O pomoc finansową w Programie Inicjatyw Lokalnych mogą ubiegać się sołectwa za pośrednictwem gmin. Poszczególne rady sołeckie z terenu gminy, na podstawie oceny bieżących potrzeb mieszkańców, powinny opracować zadania inwestycyjne, a następnie wskazać je gminie jako istotne dla sołectwa.
W tym celu rady sołeckie powinny podjąć uchwałę stwierdzającą potrzebę realizacji przez gminę danego zadania, a następnie gminy - zgłosić wskazane przez sołectwa zadania do udziału w konkursie. Kopie uchwał rad sołeckich powinny stać się załącznikami wniosków o pomoc.
Saługa zaznaczył we wtorek, że wsparcie finansowe w takiej formie służy realizacji celów określonych w Strategii Rozwoju Woj. Śląskiego Śląskie 2020+. Konkurs ma wynikać ze Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Woj. Śląskiego do roku 2030, ale też rozmów z mieszkańcami regionu przeprowadzonych podczas prac nad projektem Kierunek Śląskie 3.0, zakładającym m.in. zwiększenie roli społeczności lokalnych w kształtowaniu rozwoju regionu.
Mateusz Babak, Jacek Ensztein (PAP)