W obliczu gwałtownego wzrostu cen energii wspólna i natychmiastowa reakcja Europy ma kluczowe znaczenie dla zabezpieczenia dostaw żywności.
W zeszłym tygodniu odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Prezydium Copa i Cogeca, aby omówić trwający kryzys energetyczny oraz jego wpływ na sektor rolny oraz produkcję żywności. Spotkanie miało miejsce w kluczowym momencie decyzyjnym w UE i zbiegło się w czasie z posiedzeniem szefów państw UE w Pradze.
Rosnące koszty energii oraz ich wpływ na ceny energii elektrycznej, gazu, paliwa, nawozów i
innych środków produkcji wykorzystywanych w sektorze rolnym postawiły rolników i
spółdzielnie rolne reprezentujących wiele sektorów w bardzo trudnej sytuacji. Wzrost cen gazu i
energii sprawił, że wiele rolników stoi na skraju bankructwa i rozważa kontynuowanie
działalności. Wzrost cen zbytu u rolnika nie był w stanie pokryć dużo wyższego wzrostu kosztów
produkcji, co ma konsekwencje w związku z rosnącą inflacją.
„Dostarczenie żywności przez zimę ma tak samo strategiczne znaczenie co ogrzanie i
oświetlenie naszych gospodarstw domowych. Biorąc pod uwagę te wyjątkowe okoliczności,
toczącą się w Europie wojnę i wykorzystanie dostaw żywności i energii jako broni przez Rosję,
Europa powinna wspólnie i skutecznie zabezpieczyć potrzeby kluczowych sektorów Unii
Europejskiej oraz jej obywateli, a także zagwarantować sprawne funkcjonowanie jednolitego
rynku”, jak podkreśliła przewodnicząca Copa, Christiane Lambert.
Kluczowe będzie zapewnienie pewności dostępu do energii dla sektora oraz ograniczenie wahań
cen energii. Komisja Europejska musi uznać strategiczną rolę europejskich rolników, spółdzielni
rolnych i rolno-spożywczego łańcucha dostaw poprzez nadanie priorytetu sektorowi w planach
reglamentacji gazu w państwach członkowskich, zgodnie z czerwcowym komunikatem Komisji
oraz środkach redukcji zużycia energii, wyłączając łańcuch produkcji rolno-spożywczej z
wymagań redukcji konsumpcji energii w godzinach szczytu. Kluczowa jest również
dywersyfikacja dostaw energii i skupienie się na kluczowej roli bioenergii/biopaliw z roślin
uprawnych oraz na potencjale zdecentralizowanej produkcji energii odnawialnej w
gospodarstwach.
„Wzywamy do określonych unijnych środków natychmiastowych i w krótkim oraz średnim okresie dla sektora rolnictwa i leśnictwa, w tym interwencji sektorowych, aby zapewnić płynność finansową oraz niezakłóconą dostawę żywności oraz energii nie tylko przez zimę”,
dodał przewodniczący Cogeca, Ramon Armengol.
Jeżeli chodzi o pułap cen gazu wykorzystywanego do produkcji elektryczności, Copa i Cogeca
odnotowują oświadczenie przewodniczącej Komisji, Ursuli von der Leyen oraz zachęcają
Komisję do przedstawienia pilnych i skutecznych propozycji odnośnie działania tymczasowego
pułapu cen gazu. Ważne jest, aby propozycje te skutecznie zredukowały rachunki za
energię/gaz/prąd, nie zakłócając dostaw oraz rynku energetycznego w długim okresie.
W kontekście nawozów, z zadowoleniem przyjmujemy niedawne oświadczenie komisarza ds.
rolnictwa UE, pana Wojciechowskiego odnośnie nowej strategii dotyczącej nawozów.
Należy zapewnić dostępność oraz przystępność cenową nawozów, aby rolnicy mogli zagwarantować wystarczający poziom produkcji żywności. Kluczowym środkiem wymienionym w planie działania Copa i Cogeca jest zniesienie barier taryfowych nałożonych na import UAN z Trynidadu i Tobago oraz Stanów Zjednoczonych oraz ceł konwencyjnych na tak długo, jak występuje ryzyko niedoboru na rynku europejskim.
Europejscy rolnicy i spółdzielnie są zobowiązani do dostarczania konsumentom bezpieczniej żywności o wysokiej jakości. W tym zakresie pilnie potrzebują unijnych działań, dlatego też zostało przygotowanych
Siedem głównych próśb Copa-Cogeca skierowanych do instytucji unijnych oraz krajowych
1. Nadanie priorytetowego znaczenia rolnikom i rolno-spożywczemu łańcuchowi dostaw w planach reglamentacji gazu w państwach członkowskich, zgodnie z czerwcowym komunikatem Komisji oraz środkach redukcji zużycia energii.
2. Wyłączenie łańcucha produkcji rolno-spożywczej z wymagań redukcji konsumpcji energii w godzinach szczytu, jako że może to doprowadzić do poważnych zakłóceń jeśli chodzi o działalność rolników, cały łańcuch dostaw, dobrostan zwierząt oraz utrzymanie bezpieczeństwa żywnościowego.
3. Zapewnienie stałego dostępu do energii dla sektora oraz ograniczenie wahań cen energii. Komisja powinna przeanalizować sposoby zabezpieczenia dostępności energii i gazu po rozsądnych cenach na poziomie europejskim. Pełne wykorzystanie łączenia
zapotrzebowania na gaz poprzez unijną platformę energii, aby zwiększyć wspólny unijny ciężar polityczny i rynkowy. Przyjmujemy do wiadomości oświadczenie przewodniczącej Komisji w sprawie „gotowości do dyskusji na temat pułapu cen gazu, który wykorzystuje się do wytworzenia energii elektrycznej” i zachęcamy Komisję Europejską do przedstawienia pilnych i skutecznych propozycji odnośnie tego jak pułap cen gazu pozwoli zredukować rachunki za energię/gaz/prąd, nie zakłócając dostaw oraz rynku energetycznego w długim okresie.
4. Dywersyfikacja dostaw energii oraz skupienie się na kluczowej roli bioenergii/biopaliw z roślin uprawnych/biometanu oraz na potencjale zdecentralizowanej produkcji energii odnawialnej w gospodarstwach. Należy w dalszym ciągu wspierać produkcję biogazu i jego wykorzystanie do generowania ciepła i energii elektrycznej oraz wyłączyć ją z
propozycji dotyczącej pułapu dochodów, tak jak biometan. Potrzebujemy zrównoważonej i zdywersyfikowanej dostawy CO2 poprzez poprawę przejrzystości informacji na temat wolumenu i cen na rynku CO2, aby umożliwić lepsze podejście do zarządzania ryzykiem handlowym i politycznym dostaw. Potrzebujemy większego wsparcia dla inwestycji w
odnawialne źródła energii w gospodarstwach, redukcji zależności od paliw kopalnych i gazu oraz ograniczenia biurokracji związanej z certyfikatami zrównoważoności biomasy/biopaliw.
5. Wsparcie płynności finansowej europejskich rolników i spółdzielni z wykorzystaniem nowych środków UE. Musimy skorzystać z niewykorzystanych funduszy UE wyodrębnionych dla społeczności rolniczej oraz z elastyczności, aby zaktualizować/dostosować krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności. Powinniśmy również uprościć dostęp do nisko oprocentowanych kredytów. Nadmierne zyski generowane z paliw kopalnych powinny również posłużyć do wsparcia sektora rolnego.
6. Dostosowanie kryteriów oraz listy sektorów tymczasowych ram pomocy państwa, zapewniając sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku w UE.
7. Jeżeli chodzi o nawozy, Copa i Cogeca zwracają się o podjęcie natychmiastowych działań, aby zaradzić niedoborom w UE oraz zagwarantować większą przejrzystość na rynku poprzez wyznaczenie obserwatoriów rynkowych da nawozów, aby zwiększyć wiedzę i
ilość informacji na temat dostępności i cen z wykorzystaniem tablicy wskaźników.
Copa i Cogeca zwracają się o:
1. Zawieszenie lub zniesienie środków antydumpingowych nałożonych na import UAN z
Trynidadu i Tobago oraz Stanów Zjednoczonych (wyłączając Rosję z oczywistych
powodów), co pomoże rolnikom zdywersyfikować źródło dostaw.
2. Zniesienie barier taryfowych nałożonych na import mocznika, UAN, DAP, MAP i NPK
(kody 3102 10, 3102 80, 3105 30, 3105 40 i 3105 20) z nomenklatury taryfowej, na tak
długo jak utrzymuje się ryzyko niedoboru na rynku europejskim. Ten środek jest
niezbędny, aby rynek europejski stał się bardziej dynamiczny.
3. Opracowanie tymczasowego odstępstwa od maksymalnej ilości azotu pozyskanego z
obornika w wysokości 170 kg/ha w całej UE i dla wszystkich upraw. Pozwoliłoby to
rolnikom wzmocnić gospodarkę o obiegu zamkniętym na szczeblu gospodarstwa i
ograniczyć zależność od nawozów mineralnych, a także zmniejszyć ich koszty produkcji.
4. Opracowanie metody odstępstwa w dyrektywie azotanowej, które pozwoli na stosowanie
nawozów zawierających odzyskane z obornika składniki odżywcze, aby spełnić kryteria
azotu odzyskanego z obornika na okres co najmniej 8 lat.
5. Przeprowadzenie innowacji, aby znaleźć rentowne i przystępne cenowo alternatywy oraz
poprawić skuteczność nawozów.
źródło: Copa & Cogeca