Głównym zadaniem firm hodowlanych jest dostarczanie na rynek odmian, które są odpowiedzią na stale rosnące potrzeby i wymagania rolników, przemysłu oraz konsumentów. Nadrzędnym ich celem jest tworzenie wysoko i wiernie plonujących odmian. Jeśli chodzi o inne priorytety firm nasiennych, to w hodowli rzepaku z całą pewnością są to prace nad odpowiednim składem kwasów tłuszczowych. Badania nad ich kompozycją, odpowiednią dla swoistych zastosowań w przemyśle i żywieniu, to aktualnie jeden z kluczowych projektów. Odmiany typu HOLL to odpowiedź na oczekiwania konsumentów, którzy zainteresowani są zakupem zdrowszych i bardziej wartościowych produktów.
Odmiany HOLL posiadają wysoką (ponad 75%) zawartość kwasu oleinowego (HO) i niską zawartość kwasu linolenowego (LL). Olej wyprodukowany z takiego rzepaku jest produktem naturalnie bogatym w witaminę E, o odpowiednim stosunku kwasów omega-6 do omega-3, w którym nie występują kwasy tłuszczowe trans. Jego zastosowanie gwarantuje niezmienny smak i barwę smażonych potraw. Nadaje się do wielokrotnego użycia. W porównaniu z tradycyjnym olejem rzepakowym nie tylko wykazuje ulepszone właściwości prozdrowotne, ale także wyższą stabilność podczas obróbki termicznej. Jest bardzo konkurencyjny do wysokooleinowego oleju słonecznikowego. Poza tym ten typ oleju posiada wyższą niż olej palmowy stabilność i wydłużony termin przydatności do smażenia. Hodowcy dążą do włączenia innych korzystnych cech charakterystycznych dla mieszańców do odmian typu HOLL (niska biomasa, podwyższona odporność na pękanie łuszczyn, tolerancja na suchą zgniliznę kapustnych). Efektem tych prac w przyszłości powinno być pojawienie się odmian o specyficznych profilach tłuszczowych oraz bardzo wysokiej wartości dla przemysłu spożywczego i docelowych odbiorców.
Uprawa odmian tego typu nie wymaga specjalistycznej agrotechniki. Jednak decydując się na wybór odmian typu HOLL trzeba dokonać pewnych starań przy wyborze pola pod uprawę w celu zachowania odpowiedniej jakości, identyfikacji uprawy, a także kontroli samosiewów. Przede wszystkim należy wybrać stanowisko, na którym nie był uprawiany rzepak przez ostatnie trzy lata zaś jego odmiany wysokoerukowe w ciągu ostatnich dwudziestu. Należy zachować także odległość izolującą. Przy tradycyjnych odmianach rzepaku wystarczy bariera fizyczna, ale w przypadku odmian wysokoerukowych odległość ta powinna wynosić minimum 50m. W celu zredukowania maksymalnej ilości samosiewów i chwastów, jeżeli jest to możliwe, należy przetestować technikę zwalczania chwastów przed siewem. Samosiewy rzepaku to główne źródło zanieczyszczenia stanowiska, które odpowiada za pogorszenie jakości plon – wzrasta zawartość kwasu linolenowego, a maleje oleinowego. Odmiany typu HOLL nie różnią się od tradycyjnych pod względem pełnej adaptacji do wybranego typu wysiewania.
Przykładem odmiany, która zapewnia wysokie plony i doskonałą jakość oleju o zawartości kwasu linolenowego na poziomie poniżej 3% i kwasu oleinowego na poziomie ponad 80% jest V316OL. Zapewnia także maksymalną zdolność spełniania norm jakości bez pogarszania wydajności (ma duży potencjał w porównaniu z konkurencyjnymi odmianami „00” innymi niż odmiany HOLL).
Jest odmianą mieszańcową cechującą się dobrą odpornością na choroby, dobrym jesiennym wigorem, średnio wczesnym kwitnieniem i wczesną dojrzałością. Producenci rzepaku, którzy chcą sprostać rosnącym wymaganiom rynku powinni jak najszybciej zainteresować się uprawą odmian rzepaku typu HOLL. Dzięki temu mogą nie tylko uzyskać plon wyższej jakości ale też podnieść opłacalność produkcji.
Anna Rogowska