Rosyjska Federalna Służba Nadzoru Weterynaryjnego i Fitosanitarnego (ROSSIELCHOZNADZOR) osiągnęła najwyższy poziom zinformatyzowania w zakresie ujawniania nieprawidłowości w obrocie artykułami rolno-spożywczymi.
Kilkadziesiąt systemów informatyczne i aplikacji wykrywają zagrożenia poszczególnych branżach rolno-spożywczych i śledzą pochodzenie poszególnych artykułów żywnościowych które znajdują się w obrocie hurtowym jak i detalicznym.
I tak, jak dowiadujemy się z komunikatów ROSSIELCHOZNADZOR tylko z jednego dnia, w regionie Orenburga za pomocą sztucznej inteligencji zidentyfikowano ponad 65 tys. eVSD wydanych z naruszeniami obowiązujących przepisów.
Od 9 stycznia do 14 lutego 2025 r. grupa monitorująca administracji Rossielchoznadzor dla obwodu orenburskiego, w oparciu o wyniki analizy danych sztucznej inteligencji, przetworzyła przez ekspertów ponad 90 tys. elektronicznych weterynaryjnych dokumentów towarzyszących (eVSD), z czego inspektor zidentyfikował i potwierdził 65,9 tys. naruszeń.
Główne rodzaje wykrytych naruszeń:
transportowy VSD nie zostanie zrealizowany w ustalonym terminie (24 godziny od momentu przybycia pojazdu); brak surowców podczas rejestracji produkcji VSD;
przemieszczanie się między punktami – trasa nienormalna dla tego typu pojazdu,
numer nie jest wpisany do VSD lub numer nie odpowiada typowi pojazdu.
Na przykład 5 lutego 2025 r. podczas monitorowania Federalnego Państwowego Systemu Informacyjnego "VetIS"-"Merkury" ustalono, że 25 grudnia 2024 r. lekko solony śledź został wydany dla Alfa-Grand LLC - 10,7 kg, podczas gdy eVSD nie został spłacony w ustalonym terminie (24 godziny od momentu przybycia pojazdu).
Fakt ten nie zapewnia identyfikowalności produktów i stanowi naruszenie obowiązkowych wymagań dotyczących wydawania eVSD. Do upoważnionej osoby Alfa-Grand LLC wysłano zawiadomienie w komponencie Vetis.Passport FGIS.
Północnokaukaska Międzyregionalna Dyrekcja Rossielchoznadzoru, w trakcie monitorowania informacji zamieszczonych w komponentach "Merkury" i "Horriot" FGIS "VetIS", ujawniła naruszenia zasad rejestracji zwierząt, zatwierdzonych dekretem rządu Federacji Rosyjskiej z dnia 5 kwietnia 2023 r. nr 550.
W związku z tym szef sekcji weterynaryjnej rosyjskiej państwowej instytucji budżetowej "Małokarachajewska Rejonowa Stacja Weterynaryjna ds. Zwalczania Chorób Zwierząt" wydał świadectwo weterynaryjne na transport bydła należącego do Chotchaev Sh.U. na ubój ze wsi Kichi-Balyk do rzeźni Nasi LLC w Czerkiesku. Inwentaryzacja zwierząt w weterynaryjnym dokumencie towarzyszącym nie zawierała jednak informacji o znaku na uchu, marce i nazwie zwierzęcia, a w komponencie "Horriot" w rejestrze zwierząt czynnych i wycofanych z eksploatacji należących do Sz.U. Czodczajewa zwierzęta nie zostały zarejestrowane.
Fakty te nie pozwalają na identyfikację zwierząt w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się zakaźnych chorób zwierząt, a także identyfikacji źródeł i sposobów rozprzestrzeniania się patogenów zakaźnych chorób zwierząt.
21 stycznia właściciel zwierząt otrzymał ostrzeżenie o niedopuszczalności naruszenia obowiązkowych wymogów ustawodawstwa weterynaryjnego, a także wysłano pismo do Departamentu Weterynaryjnego Republiki Karaczajo-Czerkieskiej w celu podjęcia działań w odpowiedzi na urzędnika, który wystawił dokumenty.
W sumie od początku roku, według stanu na 17 lutego, administracja Rossielchoznadzoru zidentyfikowała 6 podobnych naruszeń na terytorium Republiki Karaczajo-Czerkieskiej.
Ponadto, 3 lutego 2025 r. Północnokaukaska Międzyregionalna Dyrekcja Rossielchoznadzoru ujawniła wprowadzenie do obiegu miodu nieznanego pochodzenia na terytorium Republiki Karaczajo-Czerkieskiej. Fakt ten stał się znany dzięki analizie informacji z komponentu rtęciowego FGIS VetIS.
Ustalono, że lekarz weterynarii rejonowej stacji weterynaryjnej wystawił świadectwo weterynaryjne na 869 kg miodu wyprodukowanego w prywatnym gospodarstwie zależnym Sergeev V.V. we wsi Adyge-Chabl. System nie zawierał jednak informacji o pochodzeniu produktów.
Po rejestracji miód został wysłany do NUR LLC z Czerkieska na sprzedaż.
Administracja Rossielchoznadzoru wystosowała ostrzeżenie do W.W. Siergiejewa o niedopuszczalności naruszenia obowiązkowych wymogów prawa.
Ponadto wysłano pismo do Departamentu Weterynaryjnego Republiki Karaczajo-Czerkieskiej z prośbą o podjęcie działań przeciwko weterynarzowi, który wystawił dokumenty z naruszeniami.
W lutym tego roku, podczas monitorowania bezpieczeństwa produktów zbożowych przez federalne systemy informacyjne FGIS Zerno, FGIS Rosaccreditation i FGIS Saturn, specjaliści Administracji Rossielchoznadzor dla Terytorium Krasnojarska ustalili fakty niedokładnej deklaracji ziarna na podstawie faktów nieprzeprowadzenia badań na zawartość resztkową substancji czynnych pestycydów stosowanych w produkcji zboża ze zbiorów 2024. Producent rolny, który dopuścił się naruszeń, działa w rejonie kuraginskim.
Ustalono, że CJSC Imisskoye nie badała próbek na zawartość resztkową substancji czynnych w partiach jęczmienia (1,6 tys. ton), żyta (1 tys. ton) i owsa (3,5 tys. ton) przeznaczonych do celów spożywczych i paszowych.
Informacje na temat zawartości pozostałości substancji czynnych pestycydów nie są dostępne w sprawozdaniach z badań, na podstawie których przyjmowane są deklaracje zgodności. Fakty te wskazują na naruszenie obowiązkowych wymagań przepisów technicznych Unii Celnej "O bezpieczeństwie ziarna" podczas procedury oceny zgodności.
Producent towaru, który dopuścił się naruszeń podczas sporządzania deklaracji zgodności, został pouczony o niedopuszczalności naruszenia obowiązkowych wymagań oraz został wezwany do zaprzestania sprzedaży zboża wraz z deklaracjami uznanymi za nieważne. Zwrócono również uwagę, że konieczne jest przebadanie próbek ziarna pod kątem pozostałości składników czynnych pestycydów stosowanych w produkcji (uprawie) zboża ze zbiorów 2024 r.
Od początku 2025 roku administracja Rossielchoznadzoru dla terytorium Krasnojarska wypowiedziała 73 deklaracje zgodności dla zboża. Podmioty gospodarcze otrzymały 39 ostrzeżeń o niedopuszczalności naruszania obowiązkowych wymogów w związku ze stwierdzonymi naruszeniami.
W dniu 4 lutego 2025 r., w wyniku monitorowania komponentu rtęciowego, administracja Rossielchoznadzor dla obwodów orelskiego i kurskiego ustaliła fakt odbioru produktów mlecznych do sieci handlowych obwodu orelskiego z fikcyjnego zakładu kurskiego przedsiębiorstwa przetwórstwa mleka Kurskmasloprom LLC. Określony obszar został wykluczony z rejestru Cerberus ze względu na brak go pod adresem siedziby: Republika Inguszetii, rejon nazrański, wieś Ekazhevo, ul. Marzaganova 1.
Tego samego dnia pobrano próbki z produktów otrzymanych przez sieć – masła chłopskiego Babuszkino Zoloto – i wysłano je do zbadania do oddziału FGBI ARRIAH w Orle, podległego Rossielchoznadzorowi. W wyniku badań laboratoryjnych ustalono obecność olejów i tłuszczów w przeliczeniu na rośliny, udział masowy kwasu sorbinowego, a także rozbieżność w stosunku estrów metylowych różnych kwasów w próbce produktów.
Ponadto analiza danych zamieszczonych na stronie internetowej Federalnej Służby Akredytacyjnej wykazała, że firma zarejestrowała 11 deklaracji zgodności dla produktów mlecznych. Jednocześnie w 9 deklaracjach jako adres produkcyjny wskazano adresy ośrodka widmowego, a także miejsca niezarejestrowanego w komponencie FGIS "VetIS" — "Cerberus". Okazało się również, że wszystkie 11 deklaracji zostało przyjętych na podstawie raportów z badań, które nie dają potwierdzenia pełnego zakresu badań (testów) i pomiarów niezbędnych do oceny zgodności z przepisami technicznymi Unii Celnej.
Na podstawie wyników działań kontrolnych i nadzorczych bez interakcji administracja Rossielchoznadzoru podjęła decyzje o unieważnieniu 11 deklaracji zgodności produktów mleczarskich firmy Kurskmasloprom LLC.
O tym fakcie organ nadzorczy poinformował sieci handlowe w celu przeciwdziałania sprzedaży produktów niskiej jakości.
Ponadto wysłano pisma informacyjne do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych dla obwodu kurskiego, Prokuratury Obwodu Kurskiego, Urzędu Rospotriebnadzor w Republice Inguszetii, Federalnej Służby Antymonopolowej Republiki Inguszetii, Urzędu Służby Podatkowej Republiki Inguszetii w celu podjęcia działań w ramach ich kompetencji.
W dniu 14 lutego 2025 r. grupa monitorująca Administracji Rossielchoznadzor dla Terytorium Zabajkalskiego, w ramach współpracy międzyresortowej, przeanalizowała informacje zawarte w komponencie Rtęć FGIS VetIS w odniesieniu do podmiotów gospodarczych Vesna LLC (Republika Czuwaszji, rejon komsomolski, wieś Komsomolskoye), Lyubimoe Moloko LLC (obwód tulski).
Zgodnie z wynikami monitoringu ustalono, że masło firmy Lyubimoe Moloko LLC, produkowane z surowców niewiadomego pochodzenia, było wykorzystywane jako surowiec do produkcji sera znajdującego się w asortymencie przez producenta Vesna LLC. Ustalono również, że Lyubimoe Moloko LLC nie prowadzi działalności pod adresem rejestracji strony w FGIS VetIS, co oznacza, że jest to fantom.
Analiza informacji zawartych w komponencie "Rtęć" FGIS "VetIS" wykazała, że w okresie od 03.10.2024 r. do 06.12.2024 r. 99 przedsiębiorstw z 22 podmiotów gospodarczych, w tym instytucji o znaczeniu społecznym działających na terytorium Zabajkału, otrzymało produkty mleczarskie (ser półtwardy "Śmietana", "Smetankovy", "Król Edmond", "Książę", "Serce Lwa", "Królewski o aromacie pieczonego mleka") wyprodukowane przez Vesna LLC, o masie całkowitej 13,65 tony.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 rozdziału I ustawy federalnej z dnia 02.01.2000 r. nr 29-FZ "O jakości i bezpieczeństwie produktów spożywczych" obrót produktami spożywczymi, w odniesieniu do których nie można potwierdzić identyfikowalności, jest zabroniony.
Departament terytorialny Rossielchoznadzoru wydał ostrzeżenia dla 22 podmiotów gospodarczych będących odbiorcami w związku z tym faktem o niedopuszczalności naruszenia obowiązkowych wymogów. Zaproponowano im również wycofanie z obiegu produktów spożywczych firmy Vesna LLC.
W celach informacyjnych i w celu podjęcia działań w ramach istniejących uprawnień informacje zostały przesłane do regionalnego oddziału Rospotriebnadzoru, prokuratury regionalnej oraz Komisji ds. Zwalczania Nielegalnego Handlu Produktami Przemysłowymi na Terytorium Zabajkału.
Powyższe przykłady świadczą o tym, że Federacja Rosyjska postawiła na informatyzację swoich służb weterynaryjno-sanitarnych, co pozwala monitorować wszelkie niepraidłowości w produkcji rolnej i obrocie artykułami rolno-spożywczymi.
Tymczasem w naszym kraju, wjeżdża z Niemiec bez żadnej kontroli trzoda chlewna, która może być zakażona pryszczycą (przypomnijmy, że na terenie Niemiec wykryto ogniska pryszczycy), a nasz główny lekarz weterynarii nie robi z tym NIC. Czy tak być powinno? A dlaczego tak jest?
Tego nie wie nikt, a rolnicy frustrują się coraz bardziej obserwując te wydarzenia z oburzeniem. A cena świń spada, spada, spada...
oprac, e-red, ppr.pl