Parlamentarna Komisja Rolnictwa Sejmu RP, na posiedzeniu 14.09.2021 omówiła sytuację przemysłu spirytusowego w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem możliwości zwiększenia produkcji alkoholi z surowców rolniczych –zmiany prawne umożliwiające wytwarzanie przez rolników niewielkich ilości alkoholi (okowity, destylaty i nalewki) z własnych surowców.
Informację w przedstawili: sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Szymon Giżyński oraz zastępca dyrektora Departamentu Podatku Akcyzowego w Ministerstwie Finansów – Iwona Pylak. Produkcja napojów spirytusowych w skali roku wynosi ok. 300 mln litrów, z czego ok. 70% stanowi wódka. Handel zagraniczny napojami spirytusowymi w 2020 r. miał saldo ujemne, przy czym eksport pod względem ilościowym wyniósł 50 mln litrów o wartości 150 mln euro (udział wódki ok. 85%), a import pod względem ilościowym wyniósł 78 mln litrów o wartości 300 mln euro (udział whisky ok. 57%).
Polska jest największym producentem wódki w UE i czwartym na świecie (po Rosji, USA i Ukrainie). Prawie wszystkie surowce wykorzystywane do produkcji napojów spirytusowych pochodzą z Polski. Do ich produkcji przeznacza się głównie zboża (ok. 500 tys. ton/rok) oraz ziemniaki (ok. 50 tys. ton/rok). Rząd kilka lat temu wprowadził obniżoną stawkę na cydr i perry o mocy do 5% oraz wyłączenie z definicji ubytków wyrobów akcyzowych strat powstających podczas produkcji piwa, wina, napojów fermentowanych, wyrobów pośrednich, co zmniejszyło obciążenia administracyjne i finansowe przedsiębiorców. Ostatnia 10% podwyżka stawek akcyzy na używki nie objęła cydru i perry o mocy nieprzekraczającej 5%. Wyroby te pozostały opodatkowane preferencyjną stawką podatku akcyzowego w wysokości 97 zł od 1 hektolitra gotowego wyrobu. Obecnie trwają prace mające na celu wprowadzenie możliwości stosowania obniżonej stawki akcyzy o 50% w stosunku do stawki podstawowej podatku od wina i napojów fermentowanych produkowanych przez niezależnych, małych producentów wina i napojów fermentowanych.
Podczas dyskusji zwrócono uwagę, że 80% rynku piwa objęte zostało przez 3 koncerny zachodnie. Aby ułatwić wejście na rynek rodzimym produktom, konieczne jest wprowadzenie dalszych zmian prawnych stwarzających sprzyjające warunki do wytwarzania przez rolników niewielkich ilości alkoholi z własnych surowców.