62 proc. rolników docenia zrównoważone rolnictwo, a połowa jest przekonana, że jego znaczenie będzie rosło. Plantatorzy stosują różnorodne odpowiedzialne praktyki, a najbardziej powszechną jest zmianowanie upraw - wynika z badania, zrealizowanego przez firmę Bayer w ramach programu „Grunt to bezpieczeństwo". Diagnoza dotycząca praktyk odpowiedzialnego rolnictwa była celem drugiej edycji badania, zrealizowanego na zlecenie Bayer przez instytut badawczy Kleffmann Group [1]. Analiza objęła reprezentatywną grupę rolników, specjalizujących się zarówno w uprawach polowych, jak i sadowniczych z całego kraju. Ogłoszenie wyników raportu następuje w przeddzień Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Rozwoju, poświęconego wdrażaniu Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ.
Zrównoważone rolnictwo: istotne i z potencjałem
83 proc. rolników zna pojęcie zrównoważonego rolnictwa, utożsamiając je przede wszystkim z praktykami agrotechnicznymi i środowiskowymi (zmianowanie, racjonalne nawożenie, bezpieczna produkcja, ochrona środowiska), rzadziej odwołując się do wymiaru społecznego czy ekonomicznego. Nieco wyższą niż średnia świadomość w tym zakresie prezentują rolnicy z północy Polski (86 proc.), a znaczenie rolnictwa zrównoważonego najbardziej doceniają rolnicy z południa (73 proc.). Zdaniem 62 proc. znaczenie tej koncepcji będzie wzrastało - największe nadzieje w jej rozwoju pokładają respondenci z centralnych i wschodnich terenów (52 proc.).
- Rolnicy stosują praktyki rolnictwa zrównoważonego raczej z potrzeby wdrażania dobrej praktyki rolniczej niż zasad zrównoważonego rolnictwa - co, niezależnie od ich motywacji, należy uznać za bardzo pozytywne - mówi dr Michał Krysiak, Product Stewardship Manager, Crop Science Division Bayer Sp. z o.o.
Jako najbardziej opiniotwórcze źródła informacji nt. zrównoważonego rolnictwa badani wskazują szkolenia i prasę (powyżej 41 proc.), internet (27 proc.) oraz telewizję (21 proc.).
Najpopularniejsza praktyka zrównoważonego rolnictwa: zmianowanie
22 proc. rolników, specjalizujących się w uprawach polowych, utożsamia zrównoważone rolnictwo ze zmianowaniem. Jako główne przyczyny stosowanego sposobu zmianowania rolnicy wymieniają wcześniejsze doświadczenia i dążenie do maksymalizacji plonów, przy czym gospodarze z północy kraju częściej stosują niestandardowe podejście przy zmianowaniu upraw. Rolnicy przyznają, że jest ono jednym z najważniejszych czynników wpływających na plony w ich gospodarstwie (78 proc.) oraz deklarują, że stosując zalecane zmianowanie uzyskują wyższe plony (67 proc.) - czego szczególnymi zwolennikami są badani ze wschodnich części kraju (odpowiednio 97 i 84 proc. wskazań).
Zabiegi chemiczne: największy wpływ na plonowanie
W badaniu zapytano rolników o wpływ praktyk agrotechnicznych na plonowanie. Najwięcej, 26 proc. wskazań - zdobyło nawożenie chemiczne; porównywalny odsetek - 22 proc. - wskazał na ochronę chemiczną. Zmianowanie / płodozmian podkreśliło 19 proc. respondentów, sposób uprawy gleby - 17 proc., nawożenie naturalne / zielone - 16 proc. Ewidencję zabiegów chemicznych prowadzi 96 proc. rolników, najczęściej (84 proc.) zapisując zabiegi w zeszycie - choć zdarza się odnotowywać je w kartach technologicznych czy komputerze.
- W tegorocznej edycji badania „Grunt to bezpieczeństwo" wartym podkreślenia zjawiskiem jest wzrost świadomości rolników co do zasad właściwego postępowania ze środkami ochrony roślin - co dowodzi ich otwartości na tego rodzaju porady i potwierdza skuteczność działań edukacyjnych - mówi dr Michał Gazdecki z instytutu badawczego Kleffmann Group.
Odporność intruzów
Rolnicy dostrzegają narastające wyzwanie w postaci uodporniania się agrofagów na środki ochrony. W tej sytuacji właściciele upraw polowych (dla których największym problemem jest miotła zbożowa, słodyszek rzepakowy i mszyce) przywiązują większą wagę do stosowania nowych środków, zaś sadownicy (borykający się z parchem jabłoni, mszycami i mączniakiem) - do rotacji środków i substancji czynnych.
Próby glebowe, resztki pożniwne, poplony
Najpowszechniejszą metodą oceny zasobności gleby w składniki pokarmowe pozostaje -podobnie, jak w poprzedniej edycji badania - pobieranie prób glebowych, deklarowane przez 82 proc. rolników (i aż 93 proc. farmerów z północy kraju). Połowa z nich czyni to we własnym zakresie, zaś połowa zleca - najczęściej stacjom chemiczno-rolniczym. Najczęściej badaniu podlegają takie parametry, jak: odczyn gleby (100 proc.), zasobność w pierwiastki przyswajalne - potas (91 proc.), fosfor (88 proc.), magnez (73 proc.).
Najbardziej powszechną praktyką w zakresie postępowania z resztkami pożniwnymi jest przeoranie na nawóz - 98 proc. powierzchni plantacji buraka cukrowego, 95 proc. rzepaku ozimego, 65 proc. - zbóż. W stosunku do poprzedniej edycji badania więcej rolników deklarowało stosowanie poplonów jako nawozów zielonych, zaobserwowano też większą różnorodność poplonów. Stosowanie poplonów jest najbardziej popularne w centralnej i południowej części kraju. Najczęściej poplony stosowane są jako nawóz dla pszenicy ozimej, kukurydzy, rzepaku ozimego i buraków cukrowych.
Zrównoważone rolnictwo: aspekty ochrony osobistej i środowiskowej
Do środków ochrony osobistej, używanych na co dzień zarówno przez rolników, specjalizujących się w uprawach polowych, jak i sadowniczych, należą rękawice (średnio 86 proc. wskazań dla obu grup), nakrycie głowy (69 proc.), maska (66 proc.), obuwie gumowe (60 proc.), kombinezon ochronny (49 proc.).
W badaniu analizowano również praktyki rolników związane z opryskami. W stosunku do poprzedniej edycji badania zaobserwowano wzrost świadomości zasad właściwego postępowania. Powszechną praktyką jest trzykrotne przepłukanie opakowania po środku ochrony roślin i przelanie zawartości do opryskiwacza, deklarowane przez 89 proc. respondentów. W tym zakresie - w porównaniu z poprzednią edycją badania - odnotowano wzrost świadomości wśród rolników specjalizujących się w uprawach polowych. Zużyte opakowania są najczęściej zwracane w miejscu zakupu - średnio 80 proc. wskazań.
Najczęstszą praktyką postępowania z opryskiwaczem po zabiegu - tak w uprawach polowych, jak i sadowniczych - jest jego mycie i wypłukiwanie czystą wodą. Ponad połowa rolników zwraca uwagę na fakt, że płukanie trzeba wykonać po każdym zabiegu, a większość respondentów ma w gospodarstwie specjalnie przeznaczone do tego miejsce.
Ochrona wód w gospodarstwie: temat programu „Grunt to bezpieczeństwo"
Dalsze edukowanie w zakresie właściwego korzystania z wody w zabiegach agrotechnicznych jest jednym z celów tegorocznej edycji programu „Grunt to bezpieczeństwo" firmy Bayer. Jej tematem przewodnim jest „Bioróżnorodność: woda źródłem wszelkiego życia". Bezpieczne użytkowanie środków ochrony roślin chroni życie biologiczne w wodach, pozwala na samooczyszczanie się wód przez biodegradację niewielkich stężeń substancji chemicznych. Ma to znaczenie dla czystości wód gruntowych, dla ptaków czy owadów pożytecznych, korzystających z dostępu do wody. Temat ten będzie poruszony we wszystkich elementach programu: szkoleniach z zakresu właściwych praktyk na farmach Bayer, we wspólnych przedsięwzięciach (szkoleniach, konkursach) we współpracy z uczelniami i szkołami rolniczymi; program zakłada również promowanie właściwych praktyk podczas szkoleń rolniczych KRUS.
***
O firmie Bayer
Bayer: Science For A Better Life
Bayer to międzynarodowa firma działająca w obszarach Life Science: ochrony zdrowia oraz rolnictwa. Produkty i usługi Bayer mają na celu przynoszenie ludziom korzyści i ulepszanie jakości ich życia. Bayer tworzy wartość poprzez innowacje, wzrost i zapewnianie wysokich zysków. Będąc firmą odpowiedzialną społecznie, Bayer przestrzega zasad zrównoważonego rozwoju. W roku podatkowym 2015, grupa Bayer zatrudniała 117 OOO pracowników, a wysokość sprzedaży wyniosła 46,3 mld €. Wydatki inwestycyjne wyniosły 2,6 mld €, a wydatki na badania i rozwój 4,3 mld €. Powyższe dane obejmują wyniki dywizji wysokospecjalistycznych materiałów, która weszła na giełdę 6 października 2015 jako nowa firma Covestro.
Więcej informacji dostępnych jest na stronie www.bayer.com.pl
Odwiedź nas na Facebooku: http://www.facebook.com/Bayer, na Twitterze: https://twitter.com/Bayer, na YouTube: http://www.youtube.com/user/BayerPolska
Badanie, na zlecenie Bayer Sp. z o.o., zrealizował Kleffmann Group w czwartym kwartale 2016; N=401, reprezentatywna grupa gospodarstw rolnych (specjalizacja: uprawy polowe, sadownictwo}, zasięg: ogólnopolski.
Biuro prasowe Bayer Sp. z o.o.