Wykonywanie w ramach swoich obowiązków służbowych czynności o charakterze twórczym jest związane z pewnymi udogodnieniami podatkowymi. Pracownicy oraz samodzielni profesjonaliści, którzy pracują w ten sposób, mogą rozliczyć podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) na preferencyjnych warunkach. Pojawia się możliwość przeniesienia praw autorskich do utworów wytworzonych, co jest związane z korzystniejszym rozliczeniem kosztów uzyskania przychodu.
Autorskie koszty uzyskania przychodu
Autorskie koszty uzyskania przychodu są to koszty uzyskania przysługujące twórcy utworu, które są uregulowane przez ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. Koszty uzyskania przychodu dotyczą wydatków, które zostały poniesione w celu zabezpieczenia źródła przychodów lub osiągnięcia przychodów. W praktyce można określić, że im wyższe są koszty uzyskania przychodu, tym podatnik zapłaci proporcjonalnie niższy podatek, czyli rozliczenie PIT. Taka sytuacja jest popularnie nazywana „wrzucaniem wydatków w koszty”. Niektóre grupy zawodowe mogą zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu, ale mogą również zrezygnować z tego przywileju. Maksymalna wartość takiego rozliczenia dotyczy górnej granicy pierwszego przedziału skali podatkowej. Powyżej tego limitu nie przysługuje dalej prawo do naliczenia kolejnych kosztów, również w wymiarze 20%.
Przedmiot praw autorskich
Kwestię praw autorskich reguluje ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z art. 1 ust. utwór jest przedmiotem prawa autorskiego, który jest określany jako każdy przejaw działalności twórczej o charakterze indywidualnym, w jakiejkolwiek postaci i niezależnie od przeznaczenia, wartości oraz sposobu wyrażenia. Utwory mogą być m.in.:
● plastyczne,
● fotograficzne,
● muzyczne,
● audiowizualne,
● słowno-muzyczne,
● w formie słownej, znaków graficznych lub symboli matematycznych (również programy komputerowe oraz prace kartograficzne).
Utwór musi zostać uzewnętrzniony, aby mogły zapoznać się z nimi inne osoby. Powinien mieć postać trwałą oraz stabilną, aby uzyskać efekt artystyczny. Nawet nieukończony utwór zostaje objęty ochroną praw autorskich.
50% kosztów uzyskania przychodu
Znowelizowana ustawa o PIT została wzbogacona o katalog profesji, które mogą wytworzyć utwór w trakcie wykonywania swojej pracy. Katalog obejmuje zawody, które mogą skorzystać z zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu. Dotyczy to przychodów uzyskanych m.in. z tytułu:
● działalności publicystycznej,
● produkcji audiowizualnej i audialnej,
● działalności naukowo-dydaktycznej i naukowej,
● tłumaczeń,
● działalności artystycznej,
● działalności konserwatorskiej i muzealniczej,
● działalności twórczej w zakresie literatury, urbanistyki, dziennikarstwa, choreografii, architektury, programów, gier komputerowych, sztuk plastycznych.
Przepisy przybrały formę dość ogólnikową, dlatego warto zwrócić się do Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o indywidualną interpretację. Pozwoli to uniknąć późniejszych nieporozumień i konieczności składania wyjaśnień poprzedzonych wszczęciem postępowania kontrolnego. Złożenie wniosku wiąże się z opłatą w wysokości 40 zł. Krajowa Informacja Skarbowa powinna udzielić odpowiedzi w ciągu 3 miesięcy od otrzymania wystąpienia podatnika. Jeżeli tego nie zrobi, stanowisko jest uznane za prawidłowe.