Projekt ustawy o budowie zapory przed dzikami wzdłuż wschodniej granicy Polski przekazany został do konsultacji publicznych. Ogrodzenie ma ograniczyć rozprzestrzenianie się afrykańskiego pomoru świń.
Projekt zakłada budowę ogrodzenia podobnego do ogrodzeń drogowych o długości 1200 km wzdłuż polsko-białorusko-ukraińskiej granicy.
Zapora ma zapobiegać przedostawaniu się dzików na teren Polski z krajów, gdzie występuje afrykański pomór świń. Według naukowców dzik jest głównym rezerwuarem tego wirusa, od którego zarażają się świnie. Przy czym świnie mogą zakazić się nie tylko przez bezpośredni kontakt, ale także poprzez zjedzenie zakażonej karmy czy przeniesienie wirusa przez człowieka. ASF powoduje duże skutki gospodarcze dla producentów świń.
Inwestycja budowy zapory będzie finansowana z budżetu państwa na podstawie przyjętego przez rząd programu wieloletniego na lata 2018-2022.
"Głównym celem tej ustawy jest wprowadzenie ułatwień proceduralnych oraz określenia kompetencji poszczególnych organów wydających decyzje lub opinie niezbędne do rozpoczęcie budowy zapory oraz umożliwiające sprawną realizację tej inwestycji" - czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Projekt ten został przygotowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Rozwiązania w projektowanej ustawie opierają się w dużej mierze na przepisach innych specustaw.
Projektowane przepisy mają ułatwić proces inwestycyjny oraz stworzyć takie mechanizmy, które umożliwią wybudowanie zapory w możliwie jak najkrótszym czasie, z uwzględnieniem interesu jednostki jak bezpieczeństwa państwa. Inwestycja będzie przebiegać przez wiele nieruchomości. Za przejęte nieruchomości będzie przysługiwało odszkodowanie. Jego wysokość będzie ustalana w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez właściwego wojewodę.
Za realizację inwestycji, a następnie za utrzymanie zapory będą odpowiedzialni wojewodowie: warmińsko-mazurski, podlaski, lubelski i podkarpacki. Planuje się, że zakończenie budowy nastąpi z końcem 2020 r.
Pogłowie trzody chlewnej w Polsce szacowane jest na ponad 14 mln 167 tys. sztuk, a liczba gospodarstw utrzymujących świnie - to ponad 237 tys.
Wirus ASF pojawił się w Polsce w lutym 2014 r. prawdopodobnie od chorych dzików, które przedostały się z terenu Białorusi. Od tej pory w Polsce wykryto 108 ognisk tej choroby u świń i 1415 przypadków u dzików. Ekspansja tej choroby u dzików nastąpiła pod koniec listopada br., gdy wirus przekroczył granicę Wisły. Według Ministerstwa Rolnictwa choroba ta została przeniesiona do województwa mazowieckiego poprzez zakażoną żywność pochodzącą zza wschodniej granicy. Dotychczas wirus ASF u świń ujawniono na terenie województw wschodnich (podlaskiego lubelskiego i mazowieckiego).
Hodowcy trzody chlewnej i przetwórcy mięsa obawiają się dalszego rozprzestrzeniania się wirusa na tereny, gdzie jest skoncentrowana hodowla świń w naszym kraju. 65 proc. pogłowia trzody znajduje się w czterech sąsiadujących ze sobą województwach: wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, pomorskim i łódzkim.
Projekt został opublikowany w piątek na stronie Rządowego Centrum Legislacji, na konsultacje wyznaczono termin 7 dni.
Anna Wysoczańska (PAP)