Wieś Jutra numer 2/2007

W numerze polecamy:

Dr Zofia Krzyżanowska    
PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNIE DO ZIEMNIAKÓW I BURAKÓW CUKROWYCH W POLSCE W 2007 R.
W artykule omówione zostały zasady wsparcia produkcji ziemniaków i buraków cukrowych  w ramach płatności bezpośrednich  w 2007r. na tle lat poprzednich. Rolnicy mają możliwość od 2007r. uzyskania dodatkowego wsparcia w wysokości 45 euro/hektar jeżeli uprawiać  będą te rośliny na cele energetyczne. Warunki wsparcia zostały określone w ustawie o płatnościach bezpośrednich do gruntów rolnych i płatności cukrowej,  przyjętej przez Sejm w luty 2007r.  

Mgr inż. Tomasz Erlichowski
NOWE METODY MONITOROWANIA I ZWALCZANIA SZKODNIKÓW GLEBOWYCH (ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM DRUTOWCÓW – ELATERIDAE) W UPRAWACH  ZIEMNIAKA
    Drutowce, to potoczna nazwa larw owadów z rodziny sprężykowatych (Elateridae), które powodują szkody w uprawie ziemniaka przez cały sezon wegetacyjny. W Polsce najbardziej popularną metodą monitorowania drutowców w glebie jest metoda polegająca na wykonaniu odkrywek glebowych. Z najnowszych metod monitorowania możemy wymienić pułapki pokarmowe. Zabiegi uprawowe (orka, podorywka, kultywatorowanie, bronowanie) należące do najstarszych metod zwalczania szkodników glebowych, nie zawsze są skuteczne. Zwalczanie chemiczne larw wykonujemy po przekroczeniu progu szkodliwości (11 larw/m2). Możliwe jest stosowanie zaprawiania bulw (zaprawa Prestige 290 FS), insektycydów granulowanych i naglebowych (Pyrinex 480 EC).

Mgr inż. Sebastian Brzozowski     
WYNIKI TESTU IMMUNOFLUORESCENCYJNEGO (IFAS) STOSOWANEGO DO WYKRYWANIA I IDENTYFIKACJI CLAVIBACTER MICHIGANENSIS SUBSP. SEPEDONICUS – SPRAWCY BAKTERIOZY PIERŚCIENIOWEJ ZIEMNIAKA
Bakterioza pierścieniowa ziemniaka wywoływana przez bakterię Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus (Cms) jest jedną z groźniejszych chorób kwarantannowych ziemniaka (Solanum tuberosum L.). Obecnie w badaniach rutynowych prób ziemniaków przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa wykorzystywany jest między innymi test immunofluorescencji pośredniej (IFAS) z zastosowaniem przeciwciał poli- i monoklonalnych oraz test biologiczny na roślinach bakłażana. Mimo wad, jakie posiada test IFAS jest on nadal stosowany gdyż nie opracowano innej metody wykrywania, która byłaby porównywalna lub lepsza w badaniach rutynowych.

Dr inż. Kazimierz Jabłoński    
TECHNIKA I WARUNKI PRAWIDŁOWEGO SADZENIA ZIEMNIAKÓW
Omówiono najważniejsze czynniki prawidłowego sadzenia ziemniaków, zwracając szczególną uwagę na termin, gęstość, głębokość sadzenia i wielkość sadzeniaka uwzględniając przy tym warunki siedliska, kierunki użytkowania i odmiany. Przedstawiono krótką charakterystykę i parametry techniczne użytkowanych i obecnie produkowanych w kraju sadzarek tarczowo-chwytakowych, łańcuchowo-czerpakowych i taśmowo-czerpakowych dla małych i dużych plantacji. Omówiono także zalety uprawy ziemniaków w szerszych międzyrzędziach i techniczne możliwości ich wdrażania w Polsce.

Dr inż. Maria Pawińska    
ZMIANY W OCHRONIE PLANTACJI ZIEMNIAKA
   Rozwój ochrony plantacji ziemniaka przed podstawowymi agrofagami - stonką ziemniaczaną, zarazą ziemniaka i chwastami, był bardzo dynamiczny i obejmował nie tylko środki ochrony roślin, ale także metody i techniki zwalcznia oraz wiedzę o biologii zwalczanych agrofagów.
   Insektycydy są bezpieczniejsze dla ludzi i środowiska, przez zmniejszenie koncentracji substancji biologicznie czynnych, od 1200 g/ha węglowodorów chloroorganicznych, do 20- 40 g/ha nowych generacji: pyretroidów, pochodnych benzoilomocznika, neonikotynoidów i fenylopirazoli. Fungicydy charakteryzują się działaniem układowym, wgłębno-układowym, wgłębnym i kontaktowym, a do ochrony włączone są kompleksowo zarówno metody hodowlane, agrotechniczne,  jak i specjalne programy uwzględniające przeznaczenie uprawianych ziemniaków. Natomiast wprowadzenie do praktyki rolniczej, w latach 60. XX wieku herbicydów, poszerzyło możliwość eliminacji chwastów w sposób mechaniczno-chemiczny i chemiczny.

Dr  Wojciech Nowacki
ZIEMNIAK NA TLE INNYCH SUROWCÓW DO PRODUKCJI BIOETANOLU
Etanol jest jednym z biokomponentów stosowanych w produkcji biopaliw. Może być wytwarzany z różnych gatunków roślin uprawnych. W warunkach przyrodniczych Polski powinien być pozyskiwany głównie ze zbóż, ziemniaków, buraków cukrowych i kukurydzy. Bulwy ziemniaka odmian skrobiowych stanowią doskonały surowiec wyróżniający się wysoką wydajnością etanolu z jednostki powierzchni, a przy wysokich plonach także niskimi kosztami.

Mgr. inż. Dominika Boguszewska, dr Wojciech Nowacki    
ZRÓŻNICOWANA REAKCJA ODMIAN ZIEMNIAKA NA STRES SUSZY W OKRESIE WEGETACJI
Deficyt opadów występujący coraz częściej w Polsce zmusza do poszukiwania takich gatunków oraz ich odmian, które są tolerancyjne na okresowe stresy suszy podczas wegetacji roślin. Ziemniak jest zaliczany do grupy roślin wrażliwych na niedobory wody wywołujące ograniczenie plonowania oraz pogorszenie jakości bulw. Wśród odmian ziemniaka obecnie uprawianych w kraju są takie, które odznaczają się bardzo małą wrażliwością na suszę i odmiany bardzo wrażliwe.

Dr Wojciech Goliszewski    
BARIERY I SZANSE W PRODUKCJI SADZENIAKÓW W ROLNICZYM SYSTEMIE  EKOLOGICZNYM
Polska posiada korzystne uwarunkowania do ekologicznej produkcji sadzeniaków (istnienie rejonów kraju słabo uprzemysłowionych, charakteryzujących się ekologicznie czystym środowiskiem oraz małym zagrożeniem wirusami, stosowanie technologii opartej na tradycyjnych metodach uprawy i nawożenia), co daje nam szansę rozwoju tego rodzaju produkcji. Należy jednak pamiętać, że zakaz stosowania w ekologii środków chemicznych znacznie podnosi stopień trudności jakie napotykamy w trakcie produkcji.

Mgr inż. Piotr Barbaś     
WADY I ZALETY RÓŻNYCH SYSTEMÓW NISZCZENIA CHWASTÓW NA PLANTACJACH ZIEMNIAKÓW
Przedstawiono wady i zalety trzech sposobów pielęgnacji ziemniaka: mechaniczny, chemiczny i biologiczny. O skuteczności chwastobójczej poszczególnych systemów pielęgnowania i stosowanych herbicydów decyduje intensywność zabiegów mechanicznych, warunki klimatyczne i glebowe, a także skład gatunkowy występujących chwastów. Podstawę regulacji zachwaszczenia w ziemniakach powinien stanowić ekonomiczny próg szkodliwości chwastów, który wynika z bilansu strat plonów, spowodowanych określonym stopniem zachwaszczenia i kosztów użycia herbicydów. Regulację taką należy uznać za ekonomicznie celową, jeżeli różnica między wielkością plonów a kosztami zastosowania herbicydów będzie dodatnia i większa od poniesionych nakładów na te zabiegi.

Mgr inż. Bogusław Barański    
ZRZESZENIE REPREZENTUJĄCE BRANŻĘ ZIEMNIAKA AKTYWIZUJE DZIAŁALNOŚĆ
Stowarzyszenie Polski Ziemniak jest organizacją społeczną powołaną w 2002 r. w celu obrony interesów i umacniania znaczenia branży ziemniaka w Polsce. Dotychczasowa działalność Stowarzyszenia, pomimo podejmowania wielu inicjatyw i działań, odbiega jednak od oczekiwań i potrzeb. Na 27 i 28 marca 2007 r. planowane jest zwołanie dwudniowego Walnego Zebrania członków tej organizacji w celu zaktywizowania środowiska dla realizacji zadań statutowych i skuteczniejszego podjęcia wyzwań, przed jakimi stoi branża.

Dr inż. Jacek Chotkowski    
RYNEK ZIEMNIAKÓW JADALNYCH W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ
Artykuł zawiera analizę volumenu produkcji, spożycia, obrotów rynkowych oraz tendencji i relacji cen na rynku ziemniaków jadalnych w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej. Obserwuje się dążenie do konkretyzacji preferencji jakościowych odbiorców ziemniaków i wyodrębniania wielu segmentów rynkowych. Wśród kryteriów wyboru odmian decyduje jakość kulinarna oraz cechy morfologiczne odpowiadające za dobry wygląd.

Prof. dr hab. Bogdan Klepacki, dr inż. Barbara Gołębiewska    
OPŁACALNOŚĆ PRODUKCJI BURAKÓW CUKROWYCH DO PRODUKCJI BIOETANOLU NA TLE RÓŻNYCH SUROWCÓW ROŚLINNYCH
W opracowaniu podjęto problematykę opłacalności wykorzystania buraków cukrowych do produkcji bioetanolu. Dokonano porównania kosztów wytworzenia surowca w celu uzyskania 1 litra bioetanolu z różnych roślin w zależności od intensywności produkcji. Analiza wykazała, iż buraki cukrowe charakteryzowały się największą wydajnością wśród wybranych działalności. Stwierdzono także, że wyższy poziom plonów zapewniał niższe koszty surowca (z wyjątkiem pszenicy).

Dr Bogusław Klimczuk
REFORMA RYNKU CUKRU – DOŚWIADCZENIA PO PÓŁROCZNYM OKRESIE OBOWIĄZYWANIA
Reforma rynku cukru w Unii Europejskiej wchodzi w zasadniczą fazę. Na razie jej efekty są widoczne jedynie w niektórych krajach (Włochy, Hiszpania, Węgry, Słowacja, Czechy). Do jej sukcesu brakuje jeszcze redukcji produkcji cukru o 4,5 mln ton. Na razie największymi przegranymi reformy są plantatorzy buraków cukrowych.


Dr inż. Arkadiusz Artyszak, mgr inż. Marta Piechorowska    
ŚWIADOMOŚĆ PLANÓW REFORMY RYNKU CUKRU WŚRÓD POLSKICH PLANTATORÓW  Przedstawiono wyniki badań ankietowych dotyczących wiedzy plantatorów nt. znajomości planów reformy unijnego rynku cukru i związanych z tym zamierzeń. Badania przeprowadzono w kwietniu 2005 r. i w lutym 2006 r.  w powiecie wysokomazowieckim. Badani plantatorzy słyszeli o reformie rynku cukru, ale nie znali jej szczegółów. Młodzi rolnicy, mający wyższe wykształcenie, duże gospodarstwa, większe plantacje buraków cukrowych i uzyskujący wyższe plony byli bardziej zorientowani w oczekiwanych zmianach na rynku cukru.

Prof. dr hab. Tadeusz Praczyk
WADY I ZALETY RÓŻNYCH SYSTEMÓW ZWALCZANIA CHWASTÓW NA PLANTACJACH BURAKA CUKROWEGO
W artykule omówiono wady i zalety różnych sposobów zwalczania chwastów na plantacjach buraka cukrowego, ze szczególnym uwzględnieniem metody chemicznej. Najbardziej skutecznym sposobem stosowania herbicydów jest system polegający na wykonaniu kilku zabiegów, najczęściej trzech, obniżonymi dawkami tych środków. W ochronie buraka cukrowego przed chwastami duże znaczenie mają także działania profilaktyczne, a zwłaszcza dobór odpowiedniego stanowiska pod uprawę.

Doc. dr hab. Marek Mrówczyński, mgr Grzegorz Pruszyński,
inż. Henryk Wachowiak    
WADY I ZALETY RÓŻNYCH SYSTEMÓW NISZCZENIA SZKODNIKÓW NA PLANTACJACH BURAKÓW CUKROWYCH  
Przedstawiono zintegrowaną metodę ochrony plantacji buraka przed szkodnikami. Omówiono różne aspekty wpływające na skuteczność programów ochrony buraka. Przedstawiono sposoby ochrony oraz progi ekonomicznego zagrożenia przed szkodnikami na plantacjach buraków cukrowych.

Zobacz w Internecie http://www.wiesjutra.pl
Wydawnictwo Wieś Jutra
ul. Janowskiego 6
02-784 Warszawa
tel./faks 022/643 82 60
tel. 022/644 48 13; 644 37 03
wiesjutra@poczta.onet.pl
info@wiesjutra.pl